05-Chilangarlik ma`ruzalar matni

 
9.2. Egovlashdagi ish harakatlari va egovni muvozanatga keltirish 
1.Egov 
ikkala 
qo`l bilan 
qat`iy 
gorizontal yo`nalishda oldinga (ish 
yurishi) va orqaga (salt yurishi) shunday ravon xarakat qildirilishi kerakki, u 
butun yuzasi bilan ikkala plastinaga (yoki shveller 
qirralari-ga) tegib tursin. Egovga chap va o`ng 
qo`l bilan bosish kuchi taqsimlani shiga 
qat`iy rioya qilgan holda(muvozanatni 
saqlab), unga faqat oldinga borishida 
bosiladi, chunonchi: ish yurishi boshida 
egovga asosan chapqo`l bilan bosilib, o`ng qo`l 
bilan ugorizontal holatda ushlab turiladi ish 
yurishi o`rtasida egovga ikki qo`lda bir xil 
kuch bilan bosiladi ; ish yurishi oxirida esa unga 
asosan o`ng qul bilan bosilib, chap qo`lda 
egov gorizontal holatda ushlab turiladi 
(b).

---

49 
Bunday ish yurishi vaqtida o`ng qo`l tirsakdan panjagacha egov bilan to`g`ri 
chiziqni tashkil qilishiga va egov gorizontal holatda bo`lishiga e`ti-bor beriladi. 
Ish yurishi oxirida gavda salgina oldinga egilib, chap oyoqqa tayanadi.
Egov orqaga yurgizilganda — salt yurishida mashqmoslamasi (shveller) 
plastinalaridan olinmaydi.
2.
Odatda, detallar giraga qisib qo`yilgan holda egovlanadi.Zagotov-
kaning ishlanadigan sirti gira jag`lari sathidan 8 —10 mm chiqib 
turadigan qilib gorizontal holatda mahkamdanadi.Agar ishlov berilgan sirt giraga 
mahkamlanadigan bo`lsa, uni shikastlamaslik uchun gira jag-l a r i g a
b u r c h a k l i k q o ` y i l a d i Zagotovka sirti toza bo`lishi va puxta mahkamlanishi 
kerak. Odatda, egovlash uchun 1 mm.gacha qo`yim qoldiriladi. Qo`yimning 
bundan ortiqchasi kesib tashlanishi lozim. Dastani tutib turadigan o`ng qo`l va 
egovning uchiga qo`yiladigan chap qo`l h o l a t i e ` t i b o r g a o l i n a d i f s ) .
Egovlash paytida giraning o`ng yoki chap tomonida, unga yarim o`girilgan 
holatda turish kerak bo`ladi. Egov butun uzunligicha te kis va ravon yurgizilib, 
ikkala qo`l gorizontal tekislikda harakatlantiriladi. Egovni oldinga 
yurgizishda ish yo`li, orqaga yurgizganda salt yo`li baja-riladi. Orqaga tortishda 
egovga bo silmaydi.Xomaki ishlovda unga qattiqroq bosilib, asosiy qo`yim 
olinadi, reja chizig`iga 0,1—0,3 mm qolganda sirt mayda tishli egov bilan 
egovlanadi. O`ng va chap qo`llarning kuchi quyi-dagicha taqsimlansin (egov 
faqatoldinga yurgizilgandagina unga o`ng va chap qo`llar bilan bosish kuchining 
taqsimlanishiga, ya`ni muvozanatlanishiga qat`iy rioya kilish kerak; ish 
boshlanishida asosiy bosishni chap qo`l 
bilan bajarish, o`ng qo`l bilan egovni 
gorizontal holatda tutib turish kerak; ish 
yurishi o`rtasida har ikki qo`l bilan 
egovga bosish kuchi bir xil bo`lishi 
kerak; ish yurishi oxirida asosiy bosim 
o`ng ko`l bilan bajari-ladi, chap qo`l bilan 
esa egov gorizontal holatda tutib turiladi; 
gavda gira tomongaengashtirilib, og`irlik 
chap oyoqqa tashlanadi.