Himoyaga ruxsat beriladi

2012-2013 yilning yanvar-dekabrida mulkchilik shakllari bo’yicha asosiy 
kapitalga kiritilgan investitsiyalarning taqsimlanishi quyida keltirilgan: 
2-Jadval: 2012-yil (mlrd. so’m)
Yakunga nisbatan foiz hisobida 
Jami 
investit-
siyalar 
Shu jumladan, moliyalashtirish manbalari bo‘yicha
Davlat 
budjeti 
mablag‘‘
-lari 
Sug‘oriladi-
gan yerlar-
ning melirativ 
holatini 
yaxshilash 
jam. 
Korxona-
lar va 
aholi 
mablag‘‘
-lari 
Chet el 
investit-
siyalari 
va 
kreditlari 
Bank 
kreditlari 
va bosh-
qa qarz 
mablag‘‘
-lari 
Budjet-
dan 
tash-
qari 
fondlar 
mablag‘
‘-lari 
Jami: 
22067,0 
5,1 
0,4 
50,8 
21,7 
11,4 
10,6 
Shu 
jumladan, 
mulkchilik 
shakllari 
bo‘yicha:
davlat 
4963,8 
20,9 
1,7 
30,3 
11,8 
2,1 
33,2 
nodavlat 
17103,2 
0,5 
--- 
56,8 
24,5 
14,1 
4,1 
 
Manba: “Bozor, Pul va Kredit” 2013-yil, 11-son 
3-Jadval: 2013-yil (mlrd. so’m)  
Yakunga nisbatan foiz hisobida 
Jami 
investit-
siyalar 
Shu jumladan, moliyalashtirish manbalari bo‘yicha
Davlat 
budjeti 
mablag‘‘
-lari 
Sug‘oriladi-
gan yerlar-
ning 
melirativ 
holatini 
yaxshilash 
jam. 
Korxona
-lar va 
aholi 
mablag‘‘
-lari 
Chet el 
investit-
siyalari 
va 
kreditlari 
Bank 
kreditlari 
va bosh-
qa qarz 
mablag‘‘
-lari 
Budjet-
dan 
tash-
qari 
fondlar 
mablag‘
‘-lari 
Jami: 
27557,3 
5,5 
0,4 
53,1 
20,3 
11,0 
9,7 
Shu 
jumladan, 
mulkchilik 
shakllari 
bo‘yicha:
davlat 
6033,3 
24,2 
2,0 
24,4 
15,9 
2,9 
30,5 
nodavlat 
21524,0 
0,2 
--- 
61,2 
21,5 
13,3 
3,8 
 
Manba: “Bozor, Pul va Kredit” 2013-yil, 11-son 
Mamlakatimiz iqtisodiyotida kapital qo‘yilmalar tarkibida markazlashmagan 
invetitsiyalar miqdorining ortib borayotgani bozor iqtisodiyotiga xos tendensiya 
bo‘lib, aholi va korxonalar mablag‘‘larining ortishi hamda ushbu mablag‘‘larning 
investitsiya qilib kiritilishi mamlakat iqtisodiyotini rivojlantirishda muhim ahamiyat 

---

43
kasb etadi. Asosiy kapitalga kiritilgan investitsiyalar 2012-yilda 22067,0 mlrd. 
so‘mni, 2013-yilda 27557,3 mlrd. so‘mni tashkil etdi. Jami investitsiyalar tarkibida 
korxona va aholi mablag‘‘lari hissasi 2012-yilda 50,8% ni, 2013-yilda esa 53,1% ni 
tashkil etgani gapimizning yaqqol isbotidir. 
2013-yil iqtisodiyot tarmoqlari bo’yicha investitsiya va kreditlarini 
o’zlashtirish quyidagicha ifodalanadi: 
4-Jadval:  
Mlrd. so‘m 
Umumiy hajmga 
nisbatan foizda 
Jami: 
27557,3 
--- 
Ishlab chiqarish tarmoqlari 
18420,6 
100,0 
Sanoat 
9467,5 
51,4 
Shu jumladan: 
yoqilg‘i-energetika 
metallurgiya 
kimyo va neft-kimyo sanoati 
mashinasozlik 
yengil sanoat 
oziq-ovqat sanoati 
qurilish materiallari sanoati 
4966,2 
908,1 
618,9 
832,4 
651,5 
488,6 
519,8 
27,0 
4,9 
3,4 
4,5 
3,5 
2,7 
2,8 
Qishloq xojaligi 
1173,7 
6,4 
Qurilish 
713,5 
3,9 
Transport va aloqa 
4790,1 
26,0 
Savdo va ovqatlanish 
1332,2 
7,2 
Geologiya va yer ostiboyliklarini izlash 
402,9 
2,2 
Boshqalar 
540,7 
2,9 
Noishlab chiqarish tarmoqlari: 
9136,7 
100 
Uy-joy qurilish 
5766,7 
63,1 
Kommunal xo‘jalik 
626,7 
6,9 
Sog‘liqni saqlash 
782,3 
8,6 
Ta‘lim 
742,1 
8,1 
Madaniyat va san‘at 
167,1 
1,8 
Boshqalar 
1057,8 
11,5 
 
Manba: www.mfer.uz
 

---

44
Umumiy holda: 
7-diagramma 
Manba: www.mfer.uz
 
8-diagramma 
Manba: www.mfer.uz
 

---

45
2012-2013-yillar iqtisodiyot tarmoqlari bo‘yicha chet el investitsiyalari va 
kreditlarini o‘zlashtirishda ham asosiy ulush transport va aloqa (2012-yilda 37.9% 
va 2013-yilda 30.2% ), yoqilg‘i-energetika (2012-yilda 40.3% va 2013-yilda 35.0% 
) ni tashkil etdi.
O’zbekiston Respublikasining 2012-yilgi davlat investitsiya dasturi 
doirasida jalb qilingan xalqaro investitsiyalar geografiyasi. 
Mamlakatimiz iqtisodiyotiga davlat investitsiya dasturi doirasida jalb 
qilinayotgan xalqaro sarmoyalarning asosiy qismi Xitoy, Rossiya, Janubiy Koreya 
hamda Niderlandiya davlatlari tashkil etmoqda. Xitoy davlati jami jalb qilingan 
xalqaro sarmoyalarning 35.66% ni tashkil qilayotgani va bu borada mamlaktimiz 
ushbu davlat bilan yuqori darajada hamkorlik ishlari olib borayotganini ko‘rish 
mumkin. Bundan tashqari, xalqaro sarmoyaning Rossiyaga 26.79%, Janubiy 
Koreyaga 19.50% hisobida to‘g‘ri kelayotganini takidlash lozim. 
5-Jadval:  
№ 
Investor davlatlar 
Jami jalb qilingan xalqaro investitsiyalardagi 
ulush
(foiz hisobida)
1 
Xitoy 
35.66 
2 
Rossiya 
26.79 
3 
Janubiy Koreya 
19.50 
4 
Niderlandiya 
3.26 
5 
Buyuk Britaniya 
2.77 
6 
Malayziya 
2.50 
7 
Germaniya 
1.94 
8 
JAR 
1.08 
9 
Fransiya 
0.74 
10 
Vetnam 
0.73 
11 
Turkiya 
0.71 
12 
Singapur 
0.66 
13 
Shvetsiya 
0.65 
14 
Yaponiya 
0.57 
15 
Ispaniya 
0.51 
16 
Bolgariya 
0.21 
17 
BAA 
0.11 
18 
boshqalar 
1.09 
 
Manba: “Bozor, Pul va Kredit” 2013-yil, 11-son 

---

46
2.2 Xalqaro moliya institutlari va rivojlanish tashkilotlari bilan 
hamkorlik. 
Xalqaro moliya institutlari va rivojlanish tashkilotlari bilan hamkorlik 
mamlkatimiz investitsion siyosatining asosiy dastaklaridan biri sanaladi. Hozirgi 
vaqtda xalqaro moliya tashkilotlari va ikki tomonlama hamkorlik tashkilotlari 
(BDAFI) O‘zbekistonning ijtimoiy infrasutruktasini, transport va aloqa, shuningdek 
ishlab chiqarishni tarmoqlarini rivojlantirish borasida ko‘plab hamkorlik ishlarini 
olib bormoqda. Ayniqsa, BDAFI tashkiloti 2013-2015 yillarda aholi turmush tarzini 
yaxshilash borasida eng asosiy tashkilot sanaladi. 
Butun jahon banki, Osiyo taraqqiyot banki, Islom rivojlanish banki, Yaponiya 
xalqaro rivojlanish tashkoliti, Germaniyaning ―KfW‖ banki, Xitoy Eksimbanki, 
Korea Eksimbanki, Yevropa Komissiyasi, IFC va BDAFIs tashkilotlari bilan 
hamkorlik qilish jarayonida juda katta tajriba to‘plandi va o‘rta muddatli hamkorlik 
programmalarini amalga oshirishning ketma-ketlik mexanizmi yaratildi.
IFC va BDAFIs tashkilotlari bilan o‘rnatilgan mustahkam aloqalar natijasida 
O‘zbekiston Respublikasiga kiritilayotgan investitsiyalar hajmi yildan-yil ortib 
borayapti. Oxirgi besh yil ichida beg‘araz moddiy va texnik yordam hajmining 
o‘sish surati o‘rtacha 8,2% ni tashkil etdi. Bu ko‘rsatkich 2013 yilda 7,6% ni tashkil 
etib, 186 mln. USDga yetdi.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar mahkamasining 29.03.2013 yildagi №90 
sonli qaroriga muvofiq hozirda IFC va BDAFIs tashkilotlari bilan hamkorlikda 
amalga oshirilishi ko‘zda tutilayotga jami 285 600 000 USDga teng bo‘lgan ta‘lim, 
sog‘liqni saqlash, qishloq xo‘jaligi va suv resurslaridan foydalanish, ichimlik suvi 
muammolari, energotejamlilik, atrof muhitni himoyalash, kichik va o‘rta biznessni 
qo‘llab quvatlash va boshqa masalalarni o‘rganib chiqmoqda.
Shuningdek, 2013-2017 yillarda Xitoy Xalq Respublikasi bilan birgalikda jami 
qiymati 271 300 000 USD ga teng bo‘lgan 35 loyihani, Yaponiya Respublikasi bilan 
57 400 000 USD ga teng bo‘lgan 14 ta va Korea Respublikasi bilan 22 500 000 
USD gat eng bo‘lgan 9 ta loyihani amalga oshirish masalasi o‘rganib chiqilmoqda. 
Yevropa Komissiyasining qishloq xo‘jaligini va qishloqlarda yashovchi aholining 

---

47
turmush tarzini yaxshilashga mo‘ljallangan moddiy yordamlarini o‘zlashtirish 
borasida loyihalar portfeli tuzilmoqda.
Bundan tashqari, IFC va BDSFIs tashkilotlari bilaning mamlakatimiz 
iqtisodiyotiga ajratayotgan uzoq muddatli imtiyozli kreditlar miqdori ortib 
bormoqda. 2013-yilda 2‘960 mln. USD ga teng bo‘lgan 23 ta moliyaviy bitim 
imzolangan, bu o‘tgan yilga nisbatan 214,5% ga teng. Xalqaro moliya institutlari va 
rivojlanish tashkilotlarining bu mablag‘‘lari sog‘liqni saqlash, ta‘lim, energetika, 
yo‘llar infrasutrukturasini yaxshilash, kimyo sanoati, qishloq xo‘jaligi, iirgatsiya va 
milioratsiya, communal xo‘jalik, suv inshoatlari holatini yaxshilash kabi ko‘plab 
tarmoqlarga maqsadli yo‘naltirildi.