Yadro fizikasi kafedrasi

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

II. Standart model klassifikatsiyasi va tavsifi 
Zarralar fizikasida, elementar zarralar yoki fundamental zarralar parchalanishi 
mumkin bo’lmagan yoki parchalana olishi isbot etilmagan zarralardir.Standart 
modelda kvarklar,leptonlar va bozonlar elementar zarralar deb olingan.Barcha 
elementar zarrachalar ularning spiniga qarab, bozon yoki fermionlarga ajratiladi. 
Fermionlar yarim-butun spinga ega boʻlib, materiyani tashkil etadi; fundamental 
kuchlar maydonlarining asosi boʻlmish bozonlar esa butun spinlidir. 
• 
Fermionlar: 
Kvarklar — yuqori(u), quyi(d), mahliyo(s), gʻalati(c), ust(b), ost(t) 
Leptonlar — elektron neytrino, elektron, muon neytrino, muon, tau 
neytrino, tau 
• 
Bozonlar: 
Kalibr bozonlar – gluon, W va Z bosonlar, foton 
Boshqa bosonlar — Higgs bozoni, 
Standart model elementar zarrachalarning bir nechta sinflarining a'zolarini o'z ichiga 
oladi, ular o'z navbatida boshqa xususiyatlar bilan ajralib turishi mumkin, masalan 
massasi, zaryadi va hakozo.
Elementar zarralar 
Elementar fermionlar 
Yarim-butun spinli, Fermi-Dirak statistikasiga bo’ysunadi 
Elementar bozonlar 
Butun sonli spinli, Boze-Eynshteyn statistikasiga bo’ysunadi 
Kvarklar va antikvarklar 
Spin=
𝟏
𝟐
, rang zaryadiga ega, 
 kuchli o’zaro ta’sirda ishtirok
 
etadi 
Leptonlar va antileptonlar 
Spin=
𝟏
𝟐
, rangi yo’q 
Elektr to’lqinlarning o’zaro