Mavzu: Jismoniy tarbiya darsi mashgʻulotlarning asosiy shakli sifatida uning tuzilishi Reja

Jismoniy tarbiya darsining vazifalari va unga qoʻyilgan talablar. 
Jismoniy tarbiyada pedagogik jarayonning natijalari jismoniy tarbiya 
darslarida olib boriladigan oʻquv-tarbiyaviy ishlarning sifatiga bogʻliq. Bunga har 
bir dars zamiridagi qator vazifalarni hal etish bilan erishiladi. 
Jismoniy tarbiya darslari ta’lim berish (oʻqitish), tarbiyalash va 
sogʻlomlashtirishdek jismoniy tarbiya jarayonining umumiy vazifalaridan kelib 
chiqib, har bir dars uchun aniq “Tanishtirish”, “Oʻzlashtirish”, “Mustahkamlash”, 
“Takomillashtirish” dek mazmunga ega boʻlgan xususiy vazifalarni qoʻyish va 
unihal qilishni nazarda tutadi. 
Ta’lim berish vazifalari bolalarni jismoniy tarbiya dasturda tavsiya qilingan 
mashqlarni 
bajarishga, 
oʻrganilgan 
mashqlarni 
mustahkamlash 
va 
takomillashtirishga, shuningdek, malaka va koʻnikmalarni rivojlantirishga hamda 
oʻrganilgan mashqlarni turli sharoitda amaliyotda qoʻllashga oʻrgatishga 
yoʻnaltiriladi. Ta’lim vazifalarini izchil ravishda bajarish jismoniy tarbiya 
dasturidagi butun oʻquv materiallarini izchil va mustahkam oʻrganishga olib 
keladi. 
Ta’limning ayrim vazifalarini hal etish uchun nisbatan uzoq vaqt yoki qator 
ketma-ket darslar zarur vazifalar boshqa hillarini hal etish uchun esa bir darsning 
oʻzi kifoy qiladi. Masalan, arqonga ma’lum usulda tirmashib chiqish va uni 
bajarishda harakatlar ketma-ketligini bir darsning oʻzida texnik jihatdan 

---

mukammal oʻrganib olish mumkin emas. Bu umumiy vazifa, buni hal qilish uchun 
turkum darslar lozim. Qolaversa, shugʻullanuvchining harakat koordinatsiyasi, 
jismoniy tayyorgarligi, oʻzlashtirish qobiliyati (qabul qilishi), oʻzlashtirilayotgan 
harakatga oʻxshash harakat zahirasiga ham bogʻliq. Arqonga oyoqlari bilan ushlab 
tirmashib chiqishga bir darsda oʻrgatish mumkin. Bu kichik xususiy vazifa boʻlib, 
uni mazkur darsning aniq vazifalaridan biri sifatidahal qilinadi.
Ta’limning vazifalari, yuqoridagilardan tashqari oʻquvchilarni jismoniy 
tarbiya va sport, sogʻliqni saqlash, chiniqish, jismoniy mashqlarni toʻgʻri bajarish 
haqidagi nazariy bilimlarini oshirishlari bilan ham hal qilinadi. Jismoniy tarbiya 
darslarida faqat ta’lim-tarbiya emas, balki insoniy fazilatlar – e’tiborlilik, diqqatini 
boshqara olishi, intizomi, irodasi, saranjomliligi, maqsadga intilishi, mustaqilligi 
va qiyinchiliklarni engishdagi qat’iyyati va boshqalarni qoʻshib tarbiyalash talab 
qilinadi.