Xalqaro Nordik universiteti MTM 523-guruh talabasi Ravshanova Iltijo Bolalar
psixologiyasidan 8-variant savollariga javobi
8.Variant
Bolalar psixologiyasi fanining mustaqil fan sifatida vujudga kelishi.
Tug`ulgandan bir yoshgacha bulgan bolaning rivojlanish xususiyatlari
Umumiy psixologiya fanining bir qancha sohalari bo’lib,ulardan biri-bolalar psixologiyasi va
pedagogic psixologiyadir.Shuning uchun bolalar psixologiyasi umumiy psixologiyadan ajralib
chiqqan.Bolalar psixologiyasi mustaqil fan sifatida bolaning tug’ilgan paytidan boshlab voyaga
etguncha bo’lgan davridagi psixik taraqqiyotni o’rganadi.Bundan tashqari,bolalar psixologiyasi
muayyan yoshdagi bolalarga xos umumiy psixologik xususiyatlarnigina emas,balki har bir
bolaning shaxsiga xos bo’lgan individual xususiyatlarni ham o’rganadi.Shuning uchun maktabtagi
ta’lim-tarbiya ishlari asoslanadigan fanlar orasida bolalar psixologiyasi alohida o’rinda turadi.
Bolalar psixikasining taraqqiyotini ilmiy kuzatishga dastlab mashxur tabiatshonoslardan Charl’z
Darvin yo’l ochdi.Charl’z Darvin bola psixikasining taraqqiyotini kuzatishga doir o’zining
kundalik xotira tipidagi asarini nash etgan edi.Psixikaning eng yuksak bosqichi bo’lmish ong
masalasiga kelsak,ong uzoq evolitsion taraqqiyot natijasi sifatida faqat insongagina xosdir.Ong
ijtimoiy-tarixiy sharoitda odam mehnat faoliyatining tarkib topishi hamda til yordamida boshqa
odamlar bilan munosabatda bo’lishi natijasidir.Demak,ongning birinchi xarakteristikasi unig turli
bilimlar yig’indisidan iborat ekanligidir.Ongning ikkinchi xarakteristikasi odamning o’z-o’zini
anglash protsessida namoyon bo’ldi.Odam tirik mavjudodlar tarixida birinchi bo’lib ob’ektiv
olamdan ajralib chiqdi va o’zini tevarakatrofdagi muhitga qarama-qarshi qilib
qo’ydi.Ma’lumki,odam har doim biror bir faoliyatda bo’ladi.Har qanday faoliyatning esa o’z
maqsati va motivlari bo’ladi.Faoliyatda kirishishdan oldin maqsad va motivlarni belgilash ongning
uchinchi xarakteristikasi hisoblanadi.Bolalar psixologiyasi turli yoshdagi bolalarning psixik
taraqqiyot qonuniyatlarini ilmiy ravishda ochib berishi kerak.Bolalar psixologiyasi I.P.Pavlovning
oily nerv faoliyati haqidagi ta’limoti asosida turli yoshdagi bolalar psixik proseslari va
xususiyatlarining nerv-fiziologik asoslarini o’rganishi kerak.Ana shu asosiy vazifalari bilan bir
qatorda
bolalar
psixologiyasi
yana
bir
necha
muxim
masalalar
bilan
xam
shug’ullanadi.Masalan,bolalar psixologiyasibolalar psixik taraqqiyotiga aktiv ta’sir qiluvchi
omillarni aniqlab 4 beradi.Bolalar psixologiyasi bu vazifalarni hal qilar ekan,buning bilan u
tarbiyachilarning va ota-onalarning ta’lim-tarbiya yuzasidan olib boradigan ishlarini ilmuy asosda
tashkil qilishga yordam beradi.
Dostları ilə paylaş: |