Yardılamaq, kömək ləmək

 
Balayatkı
3
: uşaklık
2
, balalık
2
, balayatık
3
, yatın
4
, 
beçədən 
6
, analık
7
 yatğı
8
, balıyatkı, tuxumluk.
 
Balcıramak
: bulaşdırmak.
 
Baldağ  
: qılıncın sapı.
 
Baldak
8...
: bucra < (
1 
burca 
-2 bükrə
). halqa, döngələk, 
yιğιrιk, şιğιrsιk, qurşav. yarpak, budak, uşak, sap  
çubuk. qanat, bölük, ayrık, qol.
 
Baldır 
: sap, gödə, qabarma, çıkıntı, şişkin\ balıqır: 
dolqun üzlü.
 
Baldız 
: güdüşə, qeyin əçə.
 
Balğa
6
.
4.5.9
: çəkiş, sükiş
3
, sokuç, cükiç
7
, balta.
 
Balık 
: yüksək, şəhər (xan balık > kambalu: 
pekən).
 
Balıq qulağı:
 çanqalaq.
 
Balıqır  
: dolqun üzlü 
 
Balış üzü
: yastık qab
4
 
Balka
5
 
: balta, çəkiç
 
Balkıldaq
8
: parıldaq.
 
Balqaymak
5
: dondurma
 
Balqıldamak:
 parıldamak, övsümək, yaldıramak
 
Balqιrmaq
: ışıq vermək 
 
Ballı 
: çiçik bacıqardaş.
 
Balta  
: balka
5
, balğa
6
.
4.5.9. 
çəkiş, sükiş
3
, cükiç
7
, 
 
Balta 
: kəsgi, kərki, qιrqι, pıçaq, çapacaq.
 
Baltalamaq
: çanımaq
9
, qazmaq, açmaq, kəsmək.  
 
Balιq  
: ışıq, günəş.
 
Baamaq
14
: bağlamaq. 
Baman
14
: umutsuz. 
Bang 
: yanq, ava (< hava: səs), avaz, yanqlanıb 
çıkan səs.
 
Banklamaq: çağımaq. 
Banmaq: bağlamaq. doldurmaq. 
Banyo 
: yuvnak.
 
Banğu
14
 : dürmək, bəllə. 
Baotar
12
 
: batır.
 
Bar anda
: ayta - buyta değicək
5
 
Bar 
: < var, hamı, tüm, olan.
 
Baraca 
: dərəcə
 
Baram baram
: baran - baran, yavaş - yavaş, ged - 
gedə, geddikcə, gedha ged , gedə - gedə, vakıt 
keçdikcə.
 
Baram baram
dan
8
: günü gündən, geddikcə, gün 
sayın, vakıt geşdikcə, ged gedə.
 
Barama 
: yığıncaq, qurama
 
Baran baran:
 baran - baran, yavaş - yavaş, ged - 
gedə, geddikcə, gedha ged , gedə - gedə, vakıt 
keçdikcə 
 
Barça 
: varça, varısı, bütün, tamam, həp, kamilən.
 
Bardı - gəldi
8
: birdən, vardi - gəldi, vurdi - gəldi, 
vurdu - oldu, əyər, şayət, gərəkirsə.
 
Barəsində
: < bağasındə
 
Barha  
: daha, get gedə\ hava barha qızır: get gedə 
qızır, daha qızır.
 
Barha 
: daha, durdukca, varha, geddikcə\ barha + 
(gözəlləşir, soğuyur, götürülür\ hava barha qızır: 
get gedə. 
 
Barı 
: < varı, varsa, olandan, olduğundan, heç 
olmasa, əldən gəlsədə
 
Barı 
:
 olsun.
 

 
sözün özü 
 
 
27
Barı 
: varı, hamı.
 
Barıbir 
: nədə olsa, necə olsam\ barıbir verərim: 
nədə olsa verəcəm, necə olsam verərəm.
 
BarıInak 
: < varmaq(olmaq, çatmaq), sığınak, 
qorunak.
 
Barıqaçı
12
: mama, qutaran.
 
Barımak
: baramak, varamak (var etmək) qorumak, 
yardım etmək, savmak, saxlamak, idarə etmək, 
öndərlik etmək, kökləmək, yerləştirmək, örtmək, 
rəhm etmək, ötdürmək, ösdürmək, barışmak, 
doslaşmak.
 
Barımaq
9
: boran, sırğıllı yel
8
, ığallı
8
, soyuq hava.
 
Barınmaq
14
: keçinmək, yetinmək. 
Barındırmak:
 yerləşdirmək, yer vermək\ barınak: 
pənahqah.
 
Barıp
8
 
: daha, hənüz, hələ, daxı, elə\ beş il barıp 
gözlə(daha).
 
Barış  
: dinclik, tinclik, teclik, yaraşık, birlikdə 
gedmək\ yaraşık bağlamaq: barışa anlaşılmaq.
 
Barış  
: ıraylaş.
 
Barış gəliş
: görmə görüş: əriş gəliş, get gəl, gəlim-
gedim, ara ğatnaşlıq.
 
Barışmaq
: barlaşmaq, uzlaşmaq, anlaşmaq, 
uyuşmaq, birlikdə yaşamaq, gəlişmək, yaraşmaq.
 
Bark 
: ev 
Barkan
12
: burkan
12
, breken, allah, tanrı.
 idi
14, 
əktirən. 
 
 
Barlağ  
: varış, görüş, oluş, sonuc, nəticə,
 
təcrübə, barlap.
 
Barlaq   
: araştırma, yoklama 
 
Barlamak
: döləmək, balalamak, yavrulamaq.
 
Barlamak
: gözləmək, yoklamak, araştırmaq, 
izərləmək (iz + ər + ləmək: iz + et + ləmək),
 
Barlamaq
9
: səmirmək, bəsləmək
 
Barlap  
: barlağ, təcrübə, varış, görüş, oluş, sonuc, 
nəticə.
 
Barlavçı
4
: bazrəs, araştırıçı.
 
Barlık  
: gənc, varlık. mal.
 
Barlışçılık
: sülh sevərlik
 
Barlışmaq
: barışmaq, uzlaşmaq, anlaşmaq, 
uyuşmaq, birlikdə yaşamaq.
 
Barmak 
: qol
4.9
 
Barmaq (
Sərçə+): çoçola barmaq, çet barmaq, cürə 
barmaq.
 
Barmaq
15
: gedmək, köçmək, görmək\ ərə gedmək.
 
Barmaqlıq
: aymança, üstü açık otaq, tövlə, duvar, 
çit, ayman, gərmi, havli, aylav.
 
Barnaması(gün+)
: günlük, gündəm.
 
Barut  
: darı, ov darısı, oxdarı, gügüt.
 
Barιş
8
 
: otraq, yer - yurd.
 
Bas
(səs)
 
: alçağ səs.
 
Basa - basa
: bata-bata: təpə-təpə.
 
Basa bas
: tıka basa (dolu).
 
Basa düşmək
: yüklənmək, batmaq: zorlanmaq, 
gücənmək
 
Basa 
: sık, özənlə
 
Basa(baska)
: vəzn, ağram (ağırlık) bəskə
13
.
 
Basa
12
 
: genə, genədə.
 
Basacak
: aşama, basqıç
9
, basama, nərdivan, 
dərəcə, mərhələ,  pillə, paldak
4.
 
Basağa 
: bosağa
8
, qapının alt təxtəsi.
 
Basağa 
: duralğa.
 
Basağa
8
: astana, giriş, başlanqıc, qapı, eşik, qapı 
dabanı\ astan: bastan
 
Basak
5
 
: qıssa, qısıq, basık.
 
Basaq 
: çeynəmək (maşın basma), örtdi (dağları 
qar), bürümək (toz)
 
Basalamaq
: aşağlamaq, əzmək, təhqirləmək, 
pisləmək, saymamaq, əsgitmək, alçatmaq, 
kəmətmək.
 
Basalamaq
: çeynəmək, övütmək, altına alıb əzmək 
(araba basmaq).
 
Basalga 
: kət, köy.
 
Basaldu: arxa, arxaya. 
Basalık
: rahatlık, dinklik, dinclik, inğğaylıq, incaylıq, 
güvənlik, aramış, incəlik.
 
Basalmaq
5
: alçalmak
 
Basama
: 
basamak, dasma, dərəcə, dərcə, baskış, 
basma, basğancak, basğandak, təpkiş  düzəy, 
aşama, paya, qədəmə, pillə, ölçü, dargı, qat, sıra. 
Basamak
: basama, dasma, dərəcə, dərcə, baskış, 
basma, basğancak, basğandak, təpkiş, düzəy, 
aşama, paya, qədəmə, pillə, ölçü, dargı, qat, sıra.
 
Basan 
: (ölünün dalından ; xatırından verilən) ehsan 
 
Basan 
: kəsən, salan.
 
Basar  
: qoduk, qoyuk, kotiğan
4
, bücür
1
, külə,  
bəsdə boy, güdə boy
2
, töpös
3
, mıkır
4
, kodö
5
, 
koyduk
5
, kəltəbakay
6
, karsak
7
, qιsrak, kəltə
8
, 
pistək
9
, pindək
9
 
Basıb  
: ansızın.  
 
Basıcı  
: basımçı, basmaçı, yol kəsən\ kəsici (ağrı, 
səsin) müsəggin
 
Basığ
4
 
: zirin.
 
Basık  
: basak
5,
 basın, baskak, oyuk, qısık , 
qıssa, 
qorkaklık
5
 
Basık
5
 
: davranış, hərəkət, gedişat, gediş, yeriyiş, 
rəftar.
 
Basık
5
 
:
 
qorkaklık
5.
 
Basıq duvar
: ayrılan yer > basılı, basdı > pəstu.
 
Basıl  
: davranış, axıl, hərəkət, gedişat, gediş, 
yeriyiş, rəftar, yörüm - durum
7
, qılık - yoruk
5
 
Basılış 
: təcavüz
 
Basılmaq
: gömülmək.
 
Basım - çalası
n: çalıt, çok tez, tez, bətər.
 
Basım  
: basınc, basış, qısım, sıkış.
 
Basım 
: dəfə, yola, ölçü, sıxım, qısım\ barmaq 
basımı: barmaq qədər.
 
Basımçalama
q: zorlamaq. 
Basımçı 
: basıcı, yol kəsən, basmaçı.
 
Basımlı 
: vurqulu, üstün, hakim, əzici. 
 
Basımlı
3.7
: bərk, bərik, qıyıv.
 
Basın  
: basık, baskak, oyuk > pisin
latin
 
Basın 
: nəşriyyat, yayın.
 
Basınc  : zülm. 
Basınc  
: təzyiq, sıkıv, sokum, basış, basım, basım, 
qısım <> sıkım, əziş.
 
Basınmaq
: axsamaq, topuk çalmaq  
Basırdalaşmış
: fısırdalaşmış, pısırdalaşmaq, 
yıpranmaq. 
 

 
sözün özü 
 
 
28
Basırıklamaq
: təhqir etmə, tənkid etmə.
 
Basırmaq
: örtmək (yorqan).
 
Basırmaq
8
: mayalamaq, otutmaq
 
Basış  
: basınc, qısım, basım, sıkış
 
Basış
8
 
: fişar \ qan basışı.
 
Baskak  
: basın, basık, oyuk
 
Baskı 
: yetkə, saydırış, otoritə.
 
Baskın 
: boskın, çapılıv, yabılıv, axın, yortul: yürüş 
 
baskuç
9
 
: pillə, aşama, paldak
4.
 
Basqa
9
 
: qapı.
 
Basqı
8
 
: panik, vəhşət.
 
Basqıç 
: batqıç
 
Basqın 
: sığınma, köç.
 
Basqınçılık
: soyqunçılık, yağmaçılık, çapılçılık 
 
Basma 
: aşama, pillə
 
Basma 
: mətbuat.
 
Basmaçı
: alaq, rüşvəçi, qorxudub alan.
 
Basmaçı
: basımçı,  basıcı, yol kəsən.
 
Basmaçı
: çaki, qarakçı, qaltamaq, talançı, yolkəsən, 
əşqiya
1
.
 
Basmak
: ayaklamak, bitirmək, qutarmak, əzmək. 
ayağa ; sona ; dibə ; başa çattırmak.
 
Basmak
: başmak, başlamak.
 
Basmaq
: qatmaq, çalmaq, vurmaq, döymək, ititmək, 
sütmək (boya), atmaq, boyamaq, sarmaq, 
dolamaq, süpürmək, qarışdırmaq, yerə yıxmaq, 
əzmək, dağıtmaq, aşaqlamaq, fət eləmək, batmaq, 
batırmaq.
 
Basmarlamaq
: çəktirmək, sıxmək, işkəncələmək, 
qınamaq, qısqıncamaq.
 
Basra
5
 
: ayrılmış, basık.
 
Basruk 
: basrık, baskı, basurmaq: bastırmaq\ basa - 
basa basmaq: yaymaq, qazanmaq.
 
Bassaş
8
: rəqib, yaşdaş. 
 
Bastaban:
 püştüvanə. 
 
Bastamaq
: enmək, dinmək, yatmaq, yavaşlamaq, 
ağırlamaq, alçamaq.
 
Bastıq
5
 
: torba
4
, qapcak
9
, sumka
8
, suma
7
, muksa
3
, 
dağarcık.
 
Bastırma
: sumdurma, örtükləmək, baskıma, sırıkma, 
şəritmək, səritmək.
 
Bastırmaq
: ayaqa qaldırmaq, yavaş yerimək
 
Baston  
: çəlik, qoldayaq, əsa, dəyənək.
 
Baston  
: qoldayaq, çəlik, əsa 
 
Bastum
latin
: baskterya
qırek
, baton
fırans
 < baston, 
dəyənək.
 
Basut 
: yardım, arka, qoruyan.
 
Basuu 
: alovlandırma.
 
Basιm 
: çərtik, aksent, çaldιrι, çaldιrι,çərtimək, çarpı.
 
Basιrιlmaq
: bəsilmək
 
Baş - aşa
: başın üstündən aşmaq. aşırı vermək: 
başdan sovmaq, savmmaq.
 
Baş - başdak
: başına buyruk, xudmuxtarlıq, öz 
başına, ağasız
6
, bağsız, qaravsız
6
, qaraşsız
8
, 
ərkinçə, irikli, ərkin, ərkənə, ərikkən, eygin, irkin, 
azad, müstəqil.
 
Baş aşa 
: başdan ayağa, hər bir başa, adam başına.
 
Baş bozar
: bozğaq
8
, bozucu. bozğunçu.
 
Baş kənt :
 astana. 
 
Baş qatma:
 aynalış, oyunçak 
 
Baş yazı:
 görgülük
9
 
 
Baş 
: böyük, kələ\ kələ çüçə: böyük ; baş çüçə\ > 
xala: böyük qadın 
 
Baş 
: 
(kötü daranmış
) 
çalvaş baş.  
 
Baş 
: al, ilk, başlanqıç\ başdan: aldan\ al yaydan: 
yayın başından\ yazbaşı 
#
 yazsonu.
 
Baş 
: öncəlik, çıkış, doğuş, oluş, qaynaq, kan, 
əvvəl.
 
Başa  
: baka
8
, yana, yaka.
 
Başa vurmaq
: başariylə sona vurmaq, başarmaq.
 
Başa vurmaq
: darıtmaq, qınamaq. danlamaq.  
 
Başabaş
: iki baş, yekə yek <> təkə tək, birlikdə, 
bərabər.
 
başabaş
: ikibaşa, payapay.
 
Başağay
: gic, sərəsimə, naşı, pərişan, aşüptə, 
kəlləbaş.
 
Başağay
: həp varlığıynan.
 
Başağaylık
: alan - aldılıq, qıqılmıq, vurha vurluk, tuta 
tut. qanma – qarışıq.
 
Başama 
: başumə, baş örtüsü
 
Başar 
: bəcər, dart, çal, oyna, atqı
9
, icra.
 
Başarcaklı:
 başarı, atkar, atkarlı, edərmən, hazırlıq.
 
Başarı 
: atkar, atkır, hazırlıq.
 
Başarı 
: yetiklik, iyqilik, yetişkinlik, ütük, talan, 
yolungi, üstünlük 
 
Başarmak
: başa + va(u)rmak, qutarmak, başa 
barmaq
8
, başagətirmək, sona ərdirmək, başariylə 
sona vurmaq, bəcərmək, bəsərmək, bəsləmək, 
çaramaq(başını çaramaq) üstündən gəlmək.
 
Başarmaq
: Atqırmaq, atqarmaq, icra etmək, 
arındalamaq, qutarmaq, bitirmək, bağlamaq, 
sonamaq.
 
Başbuğ 
: baş komutan. 
Başbütün
: tümüylə, bütüniylə, tamamiylə, bütün - 
bütün, büsbütün, başgötər
8
, hamısı. 
Başçı  
: başqurquçu. 
 
Başçı 
 : 
tapqır
8
, taşırıcı, öndər, yol göstərən, 
baştutan, qolbaşı, törəgə
5
, yolbaşçı, aparıcı, 
sürücü.
 
Başda  
: burun, öncə, öndə, dəslap
9
, murda
5
, ilkin, 
əvvəldə.
 
Başdan ayağ
a: baş aşa, hər bir başa, adam başına.
 
Başdaş  
: arvad, keyvan
8.
 
Başdaş 
: ilkin, birinci yoldaş, birinci arvad(baş: əvvəl, 
ilkin).
 
Başdurmaq
6
: baş olmaq, baş qarmaq.
 
Başgötər
8
: büsbütün, başbütün, tümüylə, bütüniylə, 
tamamiylə, bütün - bütün, hamısı.
 
Başı boş
: dul, ərsiz qadın 
 
Başı boş
: təntiqən, təntik.
 
Başına buyru
k: baş - başdak, xudmuxtarlıq.
 
Başına 
: müstəqilllik, müstəqil.
 
Başınalık
: başına, müstəqilllik, müstəqil
 
Başka 
: bütəni
3.7
, ikinsi, beyləki
8
, bolək
9
, alahı, 
alanğki, alakı, adın, adınçı, ayrı, digər.  
 
Başkənt
: başqala, astana, bor bor
4
.
5
. ordo batak
5.
 
Başkəsit
: ağacın boyuna ; dikəy yöndə kəsit.
 
Başkı 
: ilkin\ yazın başkı günləri: ilkin günləri. 

 
sözün özü 
 
 
29
Başlıq
  : tokalac, təkərlənmiş , başlıq. 
Başqa - başqa
: ayrı-ayrı, tək-tək.
 
Başqa  
: adın, adınçı, ayrı, digər, önqqə
4
, alahı, 
alanğki, alahada.
 
Başqa  
: bölək
4
, bütən
3.7
, ərəkşə
4
, ərəkşə
4
, bütən
3
.
7
, 
özgə, artık, ayrı, adınçı
4
, qeyr.
 
Başqa başqa
: ayrı ayrı
 
Başqa qoym
ak: ayırmak, ısırdənq etmək, müşəxxəs 
etmək.
 
Başqala 
: başkənd, uzak şəhər, astana
 
Başqan 
: elbaşı, qolbaşçı
9
. 
 
Başqarma
: müdür\ başqarmalık.
 
Başqurquçu:
 başçı.
 
Başqurmaq
: yönətmək.
 
Başqut 
: bilgi.
 
Başlamak
: başmak, basmak.
 
Başlamaq
: girişmək, tutmaq, quraşmaq, düşmək, üz 
tutmaq.
 
Başlanqıc
: basağa
8
, astana, giriş, qapı.
 
Başlıq 
: baştık, yol başçı, menqqoruçu, kamandan, 
salar < salər.
 
Başmak 
: basmak, başlamak 
 
Başmaq:
 kəviş
8
 > kəfş, çəpək, yəlkən.
 
Başta
bas
: başlamaz, başaçmaz, qurtarmaz 
 
Baştaçı  
: ilğar, öncü, burncu, barvıçı, barıvçı, 
baştavçı.  
 
Baştan ayaqa
: boydan başa, təpədən dırnağa, 
baştan sona.
 
Baştan sona
: baştan ayaqa, boydan başa, təpədən 
dırnağa.
 
Baştık 
: başlık, yol başçı, menqqoruçu
 
Bat ! 
: cum ! gomül
8
 !
 
Bat 
: at\ duman atır: duman batır.
 
Bat 
: hızlıca, çabük, ün, şöhrət, qudrət, etkili
 
Bata - bata
: basa - basa, təpə - təpə. 
Bata ayak
: (fatəhə)dua çanağı. 
 
Batalaq  
: çalpav
8
, çukur. 
 
Batan 
: cəsarətli.
 
Batar- batar:
 padar – padar. 
Batğa
8
 
: batağ, zığ, palçık, pislik, çamır, vıcık
1
.
 
Batı 
: aşaq
8
 
Batıl 
: batmış, boş,, dağılmış, cummuş.
 
Batıl
9
 
: iyid, bərk göz. 
 
Batılan  
: bət, pis.
 
Batınmaq
: toxunmaq, sokulmaq, dəymək. 
 
Batır 
: batan, qorxuzan, yürəkli. 
 
Batırğay
: igitgin, ürəkli, atılqan, cəsurca, ürəklə\ 
batırğay davranış: cəsurca hərəkət, batırğay 
savaşmaq: ürəklə savaşmaq.  batırğay topulmaq: 
cəsurca təpilmək ; basılmaq ; basmaq, atılğan 
saldırmaq\ batırğay yapışmaq: cəsurca başalmaq,  
ürəklə girişmək.
 
Batırım  
: topulmaq, təpilmək, saldırma, həmlə.  
 
Batırlan 
:  batlan, qahraman.
 
Batırlanmaq:
 şişmək, boysanmaq, yürəklənmək .
 
Batırlık 
: ərkəklik, mətlik, yiğitlik
 
Batırmaq:
 çaplamak, saplamak.
 
Batırmaq
: məhv etmək, pərişan etmək\ pulsuzluq bizi 
batırdi\ vuruş  oları batırdı\ savaşa batan savaşla 
batsın.
 
Batırsıramaq
8
: ürəklənmək, ürək tapmaq, 
güclənmək. 
 
Batış 
: bati, gün batış, sazkaklık, patkak, gün 
batar, gün bitiş.
 
Batışmaq
: anlaşmaq.
 
Batqıç  
: basqıç.
 
Batqıç   : 
basqıç
8
.  
Batqın  
: 
(nıq 
=
 qın)
 batnıq, gözəllik, simpatik, batnıq
8
, 
sevimlik, ruhlu, yaxımlık, uyqunk, görk
9
, yakışıklık
 
Batlan  
: batırlan, qahraman.
 
Batlan 
: artmaq.