Axborot xavfsizligi xavflarini baholash

«Zamonaviy dunyoda innovatsion tadqiqotlar: Nazariya 
va amaliyot» nomli ilmiy, masofaviy, onlayn konferensiya 
moliyaviy xarajatlarni, koʻproq tajribali tahlilchilarni va qoʻshimcha vositalarni 
talab qiladi; 
katta miqdordagi statistik ma’lumotlar kerak, masalan, hodisalar, tahdidlarning 
chastotasi va ehtimoli va boshqalar; 
ushbu usullarni qoʻllashning yanada murakkab jarayoni, matematik vositalardan 
foydalanishning majburiyligidir; 
ishtirokchilarning 
sub’ektiv 
fikriga asoslanib, 
xavflarga 
tayinlangan qiymatlarning ta’siri; 
ishonchli natijalar va konsensusga erishish jarayoni juda uzoq davom etadi; 
hisoblash murakkab va koʻp vaqt talab qilishi mumkin; 
natijalar faqat pul koʻrinishida taqdim etiladi va ularni izohlash qiyin; 
oʻtish qiyin boʻlgan miqdoriy xavfni baholash jarayonining tajribasini talab 
qiladi. 
Umumiy xolda xavflarni miqdoriy baholashning eng keng tarqalgan usullari ALE 
(Annual Loss Expected), AX xavfini tahlil qilish usuli (ISRAM - Information 
Security Risk Analysis Method), Monte-Karlo usuli va Noravshan kompleks 
baholash (Fuzzy Comprehensive Evaluation- FCE) usullari koʻrib chiqildi. 
Taxlil natijasi shuni koʻrsatdiki xavflarni miqdoriy baholashning eng keng 
tarqalgan va eng ko‘p qo‘llaniladigan usuli bu ALE (Annual Loss Expected) usuli 
ekanligi ma’lum boʻldi. 
Foydalanilgan adabiyotlar: 
1. 
Зинкевич В., Штатов Д. Информационные риски: анализ и 
количественная оценка // «Бухгалтерия и Банки» № 2, 2007, с. 48-53. 
2. 
Artur Rot. ITRisk Assessment: Quantitative and qualitative approach. 
Proceedings of the world congress on engineering and science, San Francisco, 
USA, 2008. 
3. 
Mohammed A. Bashir, Nicolas Christin. Three Case Studies in Quantitative 
Information 
Risk 
Analysis 
– 
http://www.andrew.cmu.edu/user/ 
nicolasc/publications 
4. 
Valentin P. Măzăreanu. Risk management and analysis: risk assessment 
(qualitative and quantitative). 2007. - http://anale.feaa.uaic.ro/anale/resurse. 
5. 
Корченко, А. Г. Построение систем защиты информации на нечетких 
множествах. Теория и практические решения. / А. Г. Корченко — К.: «МК-
Пресс», 2006. — 320 с.: ил. 
6. 
Джураев Р.Х., Джаббаров Ш.Ю., Умирзаков Б.М. Сетевая безопасность. 
Учебник. – Т.: “Алоqачи”, 2019, 308 с. 

---

` 
44 
«Zamonaviy dunyoda innovatsion tadqiqotlar: Nazariya 
va amaliyot» nomli ilmiy, masofaviy, onlayn konferensiya 
7. 
R.X. Djurayev. Axborot xavfsızlıgı xavflarını baholashnıng mıqdorıy 
usullarını tahlıl qılısh