51
taga tengdir va bu u darajada katta ko‘rsatkich hisoblanmaydi. Tabiiyki, bitta xesh-
funksiyaga bir nechta parollar mos kelishi mumkin, shuning uchun xeshning
bunday uzunligida kerakli parolni kombinatsiyalar orqali tanlab topib olish qiyin
emas, chunonchi, topilgan parol foydalanuvchi o‘rnatgan boshlang‘ich parol bilan
o‘zaro bir-biriga mos kelishi shart emas.
Parol orqali himoyani shifrlash usuli. Parol orqali himoyani yana bir ko‘p
qo‘llaniladigan usullaridan biri – fayl ichidagi barcha ma’lumotlarni simmetrik
ravishda shifrlash hisoblanadi. Bu usulda ma’lumotlarni shifrlash uchun ham va
shifrdan chiqarish uchun ham bitta maxfiy kalit ishlatiladi. Maxfiy kalit parol
asosida hisoblab chiqiladi va shakllantiriladi.
Bu holatda himoya algoritmi quyidagichadir: har bir shifrlangan hujjatda
(faylda) ikkita nazorat ketma-ketligi tartibi saqlanadi. Birinchisi – ixtiyoriy
tasodifiy ketma-ketlik, ikkinchisi – birinchi nazorat ketma-ketligini, parol asosida
hisoblab chiqilgandagi shifrlash kaliti bilan birgalikda xeshlash natijasida hosil
bo‘ladigan ketma-ketlikdir. Ya’ni, ikkinchi nazorat ketma-ketligi birinchi ketma-
ketlikni shifrlash kaliti asosidagi xesh-funksiyasidir. Parol tekshirilganda shifrlash
kaliti va nazorat ketma-ketliklarining bir-biriga mosligi aniqlanadi. Shunday
tarzda, hujjatning o‘zida parol ham, maxfiy kalit ham ochiq holda oshkora
saqlanmaydi. Hujjatda saqlanuvchi nazorat ketma-ketliklarini tashqariga olish va
hatto almashtirib qo‘yish mumkin, lekin, bu amal maxfiy kalitni aniqlashga
yordam bermaydi.
Bundan kelib chiqadiki, hujjatni shifrdan ochishning iloji bo‘lmaydi.
Shifrlash orqali parolli himoya algoritmi ancha bardoshli hisoblanadi va bunday
himoyani yengib o‘tishning ilojisi yo‘q.
Dostları ilə paylaş: