2.1 KIMYASAL MADDELERI ELDE ETME YOLLARI
Ilk bolum kimyasallari kanunlara uygun olarak elde etme yollarini anlatmaktadir. Kimyasal maddelerin
calinmasinin en kolay oldugu yer okullardir. Bircok okulun laboratuarlarinda kimyasal maddeler raflarda kaplar halinde
durmaktadir. Ders zamani girdiginizde caktirmadan cebinize veya cantaniza istediginiz kimyasallari doldurun. Dikkat
cekmemeye calisin, ve rahat olun. Eger size biri ne yaptiginizi sorarsa siz de onlara kimyasal bilesiklere baktiginizi falan
soyleyin ya da basba bir kimya laboratuarinin adini soyleyin ve oranin nerde oldugunu sorun.(siz artik isten once bunu
dusunursunuz.)Ayrica bu is icin en uygun saat sabah vaktidir. Genellikle bu saatte laboratuar acik olur. Guvenliginiz icin
etrafta kimse olup olmadigini onceden kontrol edin. Kapi kilitleri sizin icin sorun olursa 2.11 bolumunde kilit acma yollarini
anlatacagiz. Genellikle universite guvenligi zayiftir. Kimse kimseye pek ne yaptigini sormaz.
2.11 KILIT ACMA TEKNIKLERI
Eger bir laboratuar kilitli ise, oraya girmek icin kullanacaginiz en etkili yol dinamittir. Ama tabiki bu metod
universitede cikaracagi ses yuzunden pek uygun degil. Bu yuzden kilitleri acma yollarini anlatacagiz.
Kural sudur: Eger kapi kilidini gorebilirseniz, kapiyi da acabilirsiniz. Kilidi, kapidaki deliginden cikarmayi
kolaylastirmak icin yapilmis bircok alet var. Discilerin kullandigi aletler, bukulmeyen tel ( 20 gauge -olcu-), teneke kutudan
alinmis ozel egimli aluminyum, ince cep cakilari ve kredi kartlari bu aletlerden birkaci. Bu aletleri kullanmanin yolu kisaca
soyle: kendine dogru cek, sonra it, olmassa kilidi yuvasindan oynatmaya calis. Bu kesmeye yarayan herhangi bir aletle
yapilabilir. Aleti yuvaya soktuktan sonra kilidi duvardan(yuvasindan) disariya dogru cekmelisiniz. Aluminyumdan bir kilit
acacagi yapmak icin, aluminyum bir teneke kutu bulunmali. Sonra dikkatlice kutunun ust kismi ve alt kismi kesilmeli. Iki
tarafi da kestiginizde kutu ici gorunen bir silindire donecek. Simdi bu silindiri iki taraftan dikey olarak kesin. Kestiginiz
parca dikdortgen olmali. Kesilen parcayi ezin ve tam bir dikdortgene donsun. Dikdortgenin eni 2,5 cm olmali. 2,5 cm
amerikan olculerinde 1 inch e tekabul eder. Sonra dikdortgeni yanlamasina 4 esit parcaya bolun. Her parcanin eni 2,5 cm
in 1/4 une esit olmali. Simdi bizim dor adet ince dikdortgenimiz oldu. Aleti yapmak icin bu dort parcadan da yararlanabilir.
Simdi bu parcalardan birini L harfi seklinde kivirin. Istege bagli olarak J seklinde ya da U seklinde de kivirabilirsiniz. Bu
aletlerin yapimi icin asagidaki sekillere bakmaniz faydali olacaktir:
(1)
_________________________________________________________ v
1/4 |_______________________________________________________| |
1/4 |_______________________________________________________| | 1 inch
(2,5 cm)
1/4 |_______________________________________________________| |
1/4 |_______________________________________________________| |
^
65
Bu dort ince aluminyum parcasini cizgisinden katlayin. katladiginiz parcalar sonunda asadakiler gibi olacaktir. Bu
olay cok basit sadece kutu kesilecek, 2,5 cm lik eni olan bir dikdortgen yapilacak. sonra 4 esit parcaya bolunecek ve
katlanacak.
__________________________________________
/ ________________________________________|
| |
| | L-seklinde
| |
| |
|_|
_____________________________
/ ___________________________|
| |
| | J-seklinde
| |
| |________
\________|
_____________________
/ ___________________|
| |
| |
| | U-seklinde
| |
| |____________________
\____________________|
Bu aletler ile kapinin kilidini cengelleyip sonra deliginden cikarabilirsiniz. Kilit acmayi saglayan aletlerdeki
kivrimlar kapi ve duvar arasinda olmallidir. Boylece aletin sekli bozulmayacak, tabii eger dogru yapildiysa. Bircok modern
kapi kolu iki parmaklidir. Kucuk parmak buyuk parmagi baskiya karsi engellerken, kucuk parmak kapi plakasi tarafindan
baskiya ugrar. Buyuk parmak da bu durumda kapiyi kapali tutar. Eger tutma plakasiyla kilidini birbirinden yeterli
derecede ayirirsak, kucuk parmak disari dogru kayacak ve bu da buyuk parmagin kaymasina izin verecek. boylece kapi
acilmis olacak.
(Ill. 2.11) ___
| } <
Kucuk -> (| } <--- Buyuk parmak
parmak |___} <
|