“ Talqin va tadqiqotlar ” ilmiy-uslubiy jurnali

Maktabgacha 
yoshdagi 
(6-7 
yosh) 
bolaning 
umumiy 
muhim 
kompetensiyalari
Kommunikativ kompetensiya – 
muloqot vositalaridan turli vaziyatlarda 
foydalana bilish ko‘nikmasi.
O‘yin kompetensiyasi 
– bolaning o‘yin jarayoni va uni tashkil qilishda tajriba, 
bilim va ko‘nikmalardan ijodiy foydalanishi. O‘quv-tarbiyaviy jarayon uchun asos 
hisoblanadi.
Ijtimoiy kompetensiya 
– hayotiy vaziyatlarda kattalar va tengdoshlar bilan 
muloqotda axloq qoidalari va me'yorlariga rioya qilgan holda o‘zini tuta olish 
mahorati.

---

“
Talqin va tadqiqotlar
”
 ilmiy-uslubiy jurnali
 

 
 
 
 
 
№12
 
35 
Bilish kompetensiyasi 
– atrofdagi olamni ongli ravishda idrok qilish va olingan 
bilim, ko‘nikma, malaka va qadriyatlardan o‘quv va amaliy vazifalarni hal qilish 
uchun foydalanish.
 Bolaning rivojlanish sohalari kompetensiyalari
Bolaning kompetensiyalari 
bola rivojining quyidagi sohalarida belgilanadi:

jismoniy rivojlanish va sog‘lom turmush tarzining shakllanishi;

ijtimoiy-hissiy rivojlanish;

nutq, muloqot, o‘qish va yozish malakalari;

bilish jarayonining rivojlanishi;

ijodiy rivojlanish
Maktabgacha ta’limning sifat va samaradorligiga erishishda bolalarning 
kundalik faoliyatini mazmunli va qiziqarli tashkil etish, bo‘sh vaqtlardan unumli 
foydalanish, qobiliyatlarini aniqlash va shunga qarab jarayonga ijodiy yondashish, 
bolalar uchun o‘tkazilgan mashg‘ulotlar va manbalarni bolalar va jamiyat 
ehtiyojlariga javob beradigan holatga keltirish maqsadida ratsional va tizimli tahlil 
qilishni ko‘zda tutadi. Buning uchun innovatsion usullardan biri bo‘lgan “Keys-stadi” 
texnalogiyasidan maktabgacha ta’lim tashkilotida ham foydalanish bolalarni faol 
ta’lim olishga undaydi. Bu usulni qo‘llash orqali tarbiyachi bolani berilgan savolga 
to‘g‘ri javob berishga o‘rgatadi. Bolalarga ko‘proq kitob o‘qib berish yoki kitob 
sovg‘a qilish ularni so‘z boyligini oshirish bilan bir qatorda xotirasi va tafakkurini 
o‘stiradi. Bu o‘rinda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev 
tomonidan ilgari surilgan 2019-yil 20-martdagi “Yoshlar ma’naviyatini yuksaltirish 
va ularni bo‘sh vaqtini mazmunli tashkil etish borasidagi 5 muhim tashabbusning 4-
chisi “Kitobxonlikni keng targ‘ib qilish”ni MTTdan boshlash zarurligini ta’kidlash 
lozim. Tarbiyachilar vazifasi bolalar uchun qiziqarli bo‘lgan va ularning ijodiga keng 
erkinlik beradigan ta’lim imkoniyatlarini ta’minlashdan iborat bo‘lib qoladi. 
Adabiyotlar:
1. "Ilk qadam" davlat o'quv dasturi O'zbekiston Respublikasi Maktabgacha 
ta'lim vazirligining 2018-yil 7-iyuldagi 4-sonli hay'at yig'ilishi qarori bilan 
tasdiqlangan va nashr etilgan. 
2. Мактабгача ёшдаги болалар илк ривожланишига қўйиладиган Давлат 
талаблари. 
3. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M Mirziyoyev tomonidan 2019-yil 
20-martda “Yoshlar ma’naviyatini yuksaltirish va ularning bo‘sh vaqtini mazmunli 
tashkil etish bo‘yicha 5 ta muhim tashabbus 
4. Maktabgacha ta'lim muassasalarida qisqa muddatli guruhlar faoliyatini tashkil 
etishda tarbiyachilarni tayyorlash bo'yicha trening moduli. T.: 2017-y. 
5. "Bolangiz maktabga tayyormi?" O'z. Res. Xalq ta'limi vazirligi Respublika 
ta'lim markazi, Ma'rifat-Madadkor nashriyoti.