17 - rasm. GPS tizimi orqali avtobus harakatini kuzatib borish 57
GPS avtobuslar harakatini kuzatib borish bilan bir paytda
favqulodda vaziyatlar vujudga kelib qolganida SMS orqali
korxonaga o ‘z vaqtida xabar berishi mumkin.
Transport vositalari korxonaga qaytib kelganida m a’lumotlami
o ‘zida saqlab qolishi sababli berilgan topshiriqning qanday
bajarilganligi to ‘g ‘risida yozm a shaklda yoki jadval ko‘rinishida
hisobot tayyorlab beradi.
Bugungi kunda Rossiya olimlari ishlab chiqqan GLONASS
(Глобалная навигационная спутниковая система) tizimi 0 ‘zbe-
kiston Respublikasida ham qoMlanilmoqda. Hozirda Toshshahar-
transxizmat aksiyadorlik kompaniyasiga tegishli bir qancha yo‘na-
lishlarda qatnovchi avtobuslaming harakati GPS tizimi orqali nazo
rat qilinmoqda. Bu tizim quyidagi vazifalarni bajarish uchun xizmat
qilmoqda:
- transport vositasi joylashgan joyini aniqlash;
- harakat y o ‘nalishi va tezligini aniqlash;
- elektron xaritada harakat y o ‘nalishi chizmasini qurish;
- haydovchilam i tovushli aloqaga chaqirish;
- to ‘xtab turish va harakatlanish vaqtlarini qayd qilish;
- avtobus salonini audio nazorat qilish;
- belgilangan y o ‘nalishdan o g ‘ganlik to ‘g ‘risida axborot berish
va hokazo.
Shahar
transporti
uchun
harakatlanuvchi
obyektlarning
monitoring tizimi yo'nalishlardagi transport vositalarining istalgan
vaqt oralig‘ida harakat chastotasini tahlil qilish, bulardan tashqari,
nozimlik dasturini ta ’minlash tizimi orqali yo‘nalishlardagi nazorat
punktlariga qay paytda kelganini nazorat qilish imkoniyatini beradi.
Agar y o ‘nalishda og‘ishlar yuzaga kelsa, navbatchi nozimga zudlik
bilan axborot beradi (18 - rasm).
Nazorat savollari: 1. Aholining transportga bo‘lgan talabi qanday m a’lumotlar
asosida aniqlanadi?
2. «On line» degan so‘z nimani anglatadi?
3. GLONASS so‘zining m a’nosi nima?
58
4.
YoMovchilarni tashishda axborotlardan dispetcherlar qanday
foydalanadilar?
