O’zbekiston respublikasi qishloq va suv xo’jaligi vazirligi

7.2. Ish vaqti fondidan foydalanishni tahlil etishning uslubi 
Tahlil hisobot yilidagi ish vaqti fondini bazis yilidagi ish vaqti fondiga 
solishtirib,o‟zgarishini aniqlashdan boshlanadi: 
𝑻
𝟏
𝑲
𝟏
𝑫
𝟏
− 𝑻
𝟎
𝑲
𝟎
𝑫
𝟎
= ±∆
𝒕𝒌𝒅
 
Ish vaqti fondining o‟zgarishiga quyidagi uch omil ta‟sir qiladi: 
1) ishlovchi xodimlarning o‟rtacha yillik sonining (T) o‟zgarishi; 
2) bir ishlovchining o‟rtacha ishlagan kunlari sonining (K) o‟zgarishi; 
3) ish kuni davomiyligining (D) o‟zgarishi (soat hisobida); 
Ushbu omillarning ish vaqti fondining o‟zgarishiga ta‟sirini aniqlashdan oldin ish 
vaqti fondini ifodalovchi quyidagi 4 ta zanjirli bog‟lanish ko‟rsatkichi aniqlab olinadi: 
𝑰. 𝑻
𝟎
𝑲
𝟎
𝑫
𝟎
 
𝑰𝑰. 𝑻
𝟏
𝑲
𝟎
𝑫
𝟎
 
𝑰𝑰𝑰. 𝑻
𝟏
𝑲
𝟏
𝑫
𝟎
 
𝑰𝒀. 𝑻
𝟏
𝑲
𝟏
𝑫
𝟏
 
Ish vaqti fondining o‟zgarishiga omillar tasiri:
 
1.ishlovchilarning o‟rtacha soni o‟zgarishining tasiri: 
𝑻
𝟏
𝑲
𝟎
𝑫
𝟎
− 𝑻
𝟎
𝑲
𝟎
𝑫
𝟎
= ±∆
𝒕
 
2.bir ishchining ishlagan kunlari soni o‟zgarishining tasiri:
 
𝑻
𝟏
𝑲
𝟏
𝑫
𝟎
− 𝑻
𝟏
𝑲
𝟎
𝑫
𝟎
= ±∆
𝒌

---

27 
3. ish kuni davomiyligi o‟zgarishining tasiri:
 
𝑻
𝟏
𝑲
𝟏
𝑫
𝟏
− 𝑻
𝟏
𝑲
𝟏
𝑫
𝟎
= ±∆
𝒅
Omillar tasirlarining yig‟indisi ish vaqti fondining o‟zgarishiga teng kelishi 
kerak:
∆
𝒕
± ∆
𝒌
± ∆
𝒅
= ±∆
𝒕𝒌𝒅
. 
Shundan keyin omillar ta‟siriga baho berilib, ish vaqti 
fondidan foydalanishni yaxshilash imkoniyatlari ko‟rsatilib,xulosa qilinadi.