O‘zbekiston respublikаsi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti samarqand filiali

Tarmoqni monitoring qilish usullari 
Lokal tarmoqni monitoring qilishga yordam beradigan vositalar va usullar ko'p. Ularning 
qo'llanilishining haqiqiyligi ko'plab omillarga bog'liq: tarmoq konfiguratsiyasi, monitoring 
maqsadlari va boshqalar. 

Tarmoqni boshqarish tizimlari-tarmoqdagi jarayonlar va uning apparat qismining ishlashi 
haqida ma'lumot to'playdigan dastur. Tarmoq trafigi monitoringini amalga oshiradi. Tarmoq 
uskunalari ishlashidagi o'zgarishlarga avtomatik ravishda javob berish qobiliyatiga ega. 

Integratsiyalashgan tahlil va boshqarish tizimlari. Tizimning apparat va dasturiy muhitida 
o'rnatilgan. Murakkab holda kuzatiladigan tarmoqni boshqarish tizimlaridan farqli o'laroq, 
integral tizimlar tarmoqdagi ba'zi qurilmalar, aloqa segmentlari va dasturlarini boshqarish 
uchun mo'ljallangan. 

Protokol analizatorlari. Vazifasi faqat tarmoq trafigini kuzatishdan iborat tizimlar. Tarmoq 
ma'muriga ma'lumotni qulay shaklda taqdim etish uchun ular trafikni tahlil qilish uchun 
olingan paketlar hajmi va keyinchalik dekodlash imkoniyati bilan farqlanadi. 

Kabellarni sinovdan o'tkazish va sertifikatlash uskunalari. Kabel tarmoqlarida dolzarb 
ma'lumotlarni olish uchun apparat elementini kuzatish. 

Ekspert tizimlari. Tarmoqdagi hodisalar va ularni tuzatishning mumkin bo'lgan variantlari 
haqidagi insoniyat tajribasi to'plami. Aslida, monitoring tizimlariga birlashtirilgan 

---

217 
ma'lumotlar bazalari. Ma'lumot menyusi odatiy misoldir, ammo zamonaviy ekspert tizimlari 
tobora ko'proq sun'iy aql elementlariga ega. 
Serverlar va tarmoq uskunalarini kuzatish uchun "10-Страйк Мониторинг Сети" dasturi 
Dasturni rasmiy veb sayt 10-strike.ru dan ko’chirib olinadi.
Dasturni ko’chirib olingandan so’ng dasturni 
kompyuterga o’rnatiladi. 
Dasturni o’rnatish uchun bir necha daqiqa vaqt 
ketadi. 
Dastur kompyuterga o’rnatilgach ishga tushiramiz. Dastur bosh oynasi quyidagicha ko’rinishga ega: 
Dastur yuqori chap tomondagi «Сканировать сеть» bandi tanlanadi. Hosil bo’lgan oynada 
“Сканирование диапазона IP-адресов” tanlanadi va Далее tugmasi bosiladi. Natijada tarmoq 
skaner qilinadi.

---

218 
Topshiriq 
Talaba tarmoqni monitoring qiluvchi dasturni kompyuterga o’rnatadi, dasturni ishlatadi. Bajargan 
ishlarini natijasini hisobotini tayyorlaydi.