A b s t r a c t a r t I c L e I n f o

Periodica Journal of Modern Philosophy, Social Sciences and Humanities 
Volume 11, October, 2022 
 
2 
https://periodica.com
Universitet va ilmiy-ta’lim markazining ta’lim salohiyatini media-ta’lim sohasida integratsiya qilish bu 
O‘zbekiston va xalqaro ilmiy-tadqiqot makoniga integratsiyalashuvi uchun shart-sharoit yaratish va 
O‘zbekiston va xorijiy yetakchi ilmiy-ta’lim markazlari bilan media ta’lim va media kompetensiyasi 
sohasida hamkorlik aloqalarini o‘rnatish demakdur[2,4,8,9,10]. 
“Ommaviy axborot vositalari ta’limi va media kompetensiyasi” ITMning maktab o‘qituvchilari va 
universitet professor-o‘qituvchilari bilan ishlashdagi asosiy maqsadi "shaxsning uning motivlari, bilimlari, 
ko‘nikmalari, qobiliyatlari yig‘indisi (ko‘rsatkichlari, motivatsion, kontaktli, informatsion, pertseptiv, 
sharhlovchi/baholovchi, amaliy-faoliyat, ijodiy, turli xil, shakl va janrdagi media matnlarni tanlash, 
foydalanish, tanqidiy tahlil qilish, baholash, yaratish va uzatishga hissa qo‘shish, murakkab jarayonlarni 
tahlil qilish. jamiyatda ommaviy axborot vositalarining faoliyati") deb tushuniladigan media 
kompetensiyasini rivojlantirishga qaratilgan[1,10]. 
Media-ta’lim 
sohasidagi ilmiy-ta’lim markazining sintetik modelini asoslashda media 
kompetensiyasining asosiy xarakteristikalari quyidagicha keltirilgan [9]: 
1) mediakompetensiyasining motivatsion ko‘rsatkichiga ko‘ra: janrning keng doirasi, tematik, hissiy, 
epistemologik, gedonistik. Intellektual, psixologik, ijodiy, axloqiy, estetik, estetik ommaviy axborot 
vositalari matnlari bilan motivlar; 
2) kontakt ko‘rsatkichiga ko‘ra: har xil turdagi ommaviy axborot vositalari va media matnlari bilan tez-tez 
aloqa qilish; 
3) informatsion ma’lumotlarko‘rsatqichiga ko‘ra: eng asosiy atamalarni
bilish, media va media ta’lim nazariyalari, o‘ziga xosliklari media tili, media janrlarini rivojlantirish 
bazasining konvensiyalari, tarixning
asosiy faktlari mediamadaniyatni rivojlantirish, mediamadaniyat arboblari ijodi va boshqalar; 
4) idrok etish orqali muallifga: "asosiy" va "ikkilamchi" identifikatsiyaning asosiy tarkibiy qismlarini saqlab 
qolgan holda media matn muallifi bilan identifikatsiya qilish (voqelikni media matn mazmuni bilan sodda 
identifikatsiya qilishdan tashqari): ya’ni o‘zaro bog‘lash
qobiliyati muallifning pozitsiyasi bilan, xususan, media matn hodisasining borishini taxmin qilish imkonini 
beradi; 
5) talqinga ko‘ra baholovchi (tahliliy) ko‘rsatkich: yuqori darajada rivojlangan tanqidiy fikrlash asosida turli 
omillarni hisobga olgan
holda, ommaviy axborot vositalarining jamiyatdagi faoliyati jarayonini tanqidiy tahlil qilish qobiliyati; 
6) amaliy faoliyat uchun ba’zi ko‘rsatkichlar: mustaqil tanlashning amaliy ko‘nikmalari, turli xil va janrdagi 
media matnlarni yaratish / tarqatish, media sohasida faol o‘z-o‘zini tarbiyalash ko‘nikmalari; 
7) ijodiy ko‘rsatkich bo‘yicha: aniq ijodkorlik darajasi ommaviy axborot vositalari bilan bog‘liq bo‘lgan 
turli xil faoliyat turlari (idrok, o‘yin, badiiy, tadqiqot va boshqalar).
Nizomga muvofiq, “Media ta’lim va media kompetensiya” ilmiy-ta’lim markazi faoliyati quyidagi 
vazifalarni amalga oshiriladi: 
- nazariy va media-ta’limni rivojlantirishning uslubiy asoslari; 
- ilmiy-uslubiy yaratish aholining turli yosh guruhlari uchun ta’lim va ommaviy axborot vositalari; 
- uchun ilmiy asos yaratish turli yoshdagi auditoriyaning media kompetensiyalari darajasini monitoring 
qilish; 
- manfaatdor tashkilotlar bilan birgalikda eng yangi pedagogik texnologiyalar asosida yuqori malakali 
mutaxassislar va ilmiy-pedagogik kadrlar tayyorlashni ta’minlash; 
- yangi, progressiv rivojlanish innovatsion faoliyatning boshqa shakllari, media-ta’lim va media 
kompetensiyasiga oid fan va ta’lim muassasalari bilan hamkorlik; ilmiy, ta’lim tashkilotlari, jamg‘armalar 
va boshqa tuzilmalar eng muhim ilmiy va ta’lim muammolarini birgalikda hal qilish va hokazolar. 
Keling, maktab va universitet o‘qituvchilari bilan ishlash kontekstida ushbu muammolarni hal qilish 
yo‘llarini batafsil ko‘rib chiqaylik. 
Media ta’limni rivojlantirishning nazariy va uslubiy asoslarini ishlab chiqish ilmiy-ta’lim 
markazining eng muhim vazifalaridan biridir. Buning sababi shundaki, media-ta’lim nisbatan yosh 
pedagogik yo‘nalishlar

---