Sinfdan tashqari o'qish, o 'z navbatida, qiziqarli va o'ziga jalb
etadigan faoliyat bo'lib, o'qu v chilam in g bilimi va dunyoqarashini
kengaytiradi, kundalik hayotga faol m unosabat uyg'otadi.
Shuning
uchun ham bu xildagi darslam ing qurilishi ham xilma-xil bo'ladi.
Sinfdan tashqari o'qish darslarida o'qu v chilar o'qigan kitoblari
hisobga olinadi, yangi kitoblar tavsiya etiladi. M ustaqil m utolaa qilin
gan asarlar yuzasidan o'tkaziladigan suhbatlarda asar mavzusi, janri,
kom pozitsion tuzilishi, sujet qurilishi, qahram o nlar tim soliga oid tahlil
elem entlari o'qituvchi savollari asosida o 'q uv chilar ongiga singdirila
boriladi.
Sinfdan tashqari o'qish darslarida ham
kirish va yakuniy suhbatlar
o'tkaziladi. D arslar rejasi butun o 'q u v yili u ch u n oldindan tuzilishi
lozim.
Sinfdan tashqari o'qishning asosiy vazifasi bolalarni mustaqil
amaliy faoliyatga o'rgatish, bilimini boyitish va o'qish ko'nikm alarini
takomillashtirishdir. O'quvchilarga sinfdan tashqari o'qish darslarida
o'qishlari zarur bo'lgan kitoblar, ular bilan
tanishish tartibi yuzasidan
ko'rsatm alar beriladi. M aktab kutubxonasi bilan birgalikda kitob
ko'rgazm alari tashkil etiladi. Bu jarayonda kitob muqovasi, tituli, bet-
larini farqlay olish, asar muallifi, nom larini, rassomlarni tanib-bilib olish,
rasm asosida asarlam ing
nim a haqida ekanini, m azm unini aniqlashga
erishish m uhim ahamiyatga ega.
O'quvchilarda muayyan mavzularda tavsiya etilgan asarlar ichidan
kitob tanlash va o'qish ko'nikm alarini shakllantirish, ulam i o'qigan asari
m azm unini qisqacha so'zlab berishga o'rgatish lozim.
O 'qish mavzusi sinfda o'qiladigan asarlar mavzusi bilan uyg'unli-
giga, ta ’lim -tarbiya birligiga, mavsumiy, bosqichli
va bolalar qiziqishiga
rioya qilgan holda belgilanadi ham da asarlar tanlanadi.
Sinfdan tashqari o'qish uchun tanlanadigan mavzular, asosan, q u
yidagicha rejalashtirilishi m um kin:
1. G ulla-yashna hur O'zbekiston!
2. M ustaqillik — oliy n e’mat.
3. 0 ‘zbekistonning qahram on o'g'lo nlari.
4. Tabiat — bizning uyimiz.
5. Odob — oltindan qim m at.
6. Ona tilim — jo n -u dilim.
7. Bilim ol, hu nar tanla! va boshq.
Boshlang'ich sinflarda STO ' darslarini rejalashtirishda quyidagi-
larga asoslaniladi:
1. M avsum iy tam oyilga va m illiy a n ’analarim iz bilan bog'liq
bo'lishiga.
2. S T O ' darslarini sinfdan sinfga o 'tg an sari bosqichli izchillik
tam oyili asosida kengaytirib borishga.
3. Sinfda o'q ish darslarida o'rganiladigan m avzular bilan bog'liq
bo'lishiga.
4. Bolalar yozuvchilarining tavallud kunlari bilan bog'liq
holda
ularning ijodini o'rganishga.
5. Bolalam ing qiziqishlarini hisobga olishga.
6. Adabiy jarayon bilan ham nafas bo'lishiga.
7. ST O ' uchun beriladigan topshiriqlarning ijodiy xarakterda
bo'lishiga.
8. O 'quvchilarda m ustaqil o'qish ko'nikm alarining shakllanishiga
e ’tiborni kuchaytirish va rahbarlik shakllarining xilma-xil bo'lishiga.
4-sinfda (ST O 'ning asosiy bosqichi) STO ' darslarining bir yillik
taxm iniy rejalashtirilishi quyidagicha bo'lishi mumkin:
Dostları ilə paylaş: