O‘ zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‘rtа mаxsus tа`lim vаzirligi islom Karimov nomidagi

 
Konstantalarning qo‘llanish turlari 
 
MathCAD tizimida ma‘lumotlar turini quyidagilari ko‗zda tutilgan: 
1. Butun (2, -54,+43) 
2. Kasr (1.3,-2.23) 
3. Kompleks (2.5+7
i
). Bu holda shuni ko‗zda tutish lozimki, ko‗rinishidagi 
―yolg‘on birni yozishda paneldagi ―
Calculus
‖ maxsus tugmachasidan foydalanish 
kerak. 
4. Qatorli. Odatda bu ―yig‘indini hisoblash‖ ko‗rinishidagi sharxi. 
5. Tizimli. Bu turdagi konstanta misol tariqasida ε yoki π qiymatlarini 
ko‗rsatish mumkin. 
Oddiy hisoblashlar 
 
Arifmetik ifodaning natijasi uning oxirida ―=‖ yoki ―→‖ belgilari bo‗lgan 
taqdirda ko‗rsatiladi. Birinchi holatda natija sonli, ikkinchi holda esa simvolli 
ko‗rinishda taqdim etiladi. Simvolli hisoblashga namuna: 

---

10 
Arifmetik ifodaning hisoblash tizimini bajarishda oddiy matematikada 
qabul qilingan afzal arifmetik amallarning belgilari qo‗llanadi. Ifoda boshqa 
turdagi amallarga ham ega bo‗lishi mumkin: 
-ildiz chiqarish; 
- darajaga oshirish; 
- integrallash va differensiyalash; 
- faktorial va yig‘indi belgilariva h.k. 
Calculator
panelida bu amallarning ba‘zilarini bajarish mumkin: 
Format->Result asosiy menyu yordamida hisoblashda tasvirlanadigan 
raqamlarning miqdorini boshqarish mumkin. Bu holda 3-rasmda ko‗rsatilganidek, 
buyruq dialogli darchani taqdim etadi va bunda natijani chiqarish uchun 
parametrlar boshqatdan qo‗yiladi. 
Arifmetik ifodani simvolli hisoblash natijalari quyida keltirilgan. 
―->‖ belgisidan keyin simvolli hisoblash natijasi tasvirlangan va natijani 
olishda float buyrug‗i qo‗llanilgan (float buyrug‗i Symbolic panelida joylashgan). 
Bu buyruq natijani ko‗zgulashtirish uchun foydalanuvchiga belgilar sonini 
berishni taklif etuvchi shablon ko‗rinishida bo‗ladi. 
3-rasm.. Format->Result asosiy menyu buyrg‘ining ishchi darchasi