Budjet nazorati
Yüklə 2,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Moliya organlari hamda g’aznachilik bo’linmalarida nazoratning manbalari
|
tashkil
qilish Moliya organlari hamda g’aznachilik bo’linmalarida Davlat nazoratini tashkil etish O’zbekiston Respublikasining " Byudjet kodeksi " ga va boshqa tegishli qonuniy xujjatlarga asosan O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi , O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi G’aznachiligi va uning hududiy bo’linmalari Qaroqalpog’iston Respublikasi moliya vazirligi , viloyatlar va Toshkent shahar moliya boshqarmalari , shahar va tuman moliya bo’limlari tomonidan amalga oshiriladi . Xozirda byudjet ijrosi hisobi kassa usuliga asoslangani sababli , Moliya organlari shuningdek G’aznachiligi va uning hududiy bo’linmalari buxgalteriya hisobi va hisobotlarini yagona “ G’azna dasturi ” da yuritmoqda . Moliya organlari shuningdek G’aznachiligi va uning hududiy bo’linmalari bosh buxgalterlari o’z ishlarida ( faoliyatlarida ) O’zbekiston Respublikasi Davlat byudjetini ijro etish qoidalarini tartibga soluvchi amaldagi me’yoriy - huquqiy hujjatlarga tayanishi kerak . Bu vazifa qay darajada bajarilishi tekshirishning asosini tashkil qiladi . Moliya organlarida , G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida buxgalteriya hisobini yuritishdan maqsad davlat byudjeti ijrosi jarayoni bo’yicha buxgalteriya axborotlarini shakllantirishdan iboratdir . Moliya organlarida G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida buxgalteriya hisobining vazifalari quyidagilardan iborat : 1. Davlat byudjeti g’azna ijrosi jarayoni muomalalarini buxgalteriya hujjatlarida aks ettirish ; 2. Buxgalteriya hisobvaraqlarda byudjet mablag’larini holati va harakatini aks ettirish ; 3. Davlat byudjeti ijrosi natijalarini aniqlash ; 4. Davlat byudjeti ijrosi bo’yicha oylik , choraklik va yillik buxgalteriya hisobotlarini tuzish , taqdim etish va boshqalar . Byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha operatsiyalarni buxgalteriya hisobini yuritish uchun operatsiyalar amalga oshirilganligini belgilovchi hujjatlar va ularni o’tkazishga doir farmoyishlar kabi birlamchi hisob hujjatlari asos bo’ladi . Birlamchi hisob hujjatlar byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha operatsiyalar amalga oshirilgan paytda yoki ular amalga oshirilgandan so’ng tuziladi . Byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha hisobot davriga doir operatsiyalarni amalga oshirilganligini tasdiqlovchi hujjatlar olinmagan bo’lsa , ular buxgalteriya hisobida tegishli birlamchi hujjatlarni rasmiylashtirish orqali aks ettiriladi . Bunda , o’tgan yilga doir byudjetning g’azna ijrosi amalga oshiriladigan moliya yiliga qo’shimcha davrda byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha amalga oshirilgan operatsiyalarning hisobi , belgilangan tartibda aks ettirilgan , qo’shimcha davr mobaynida tuzilgan birlamchi hisob hujjatlari asosida , o’tgan yilning byudjetlarning g’azna ijrosi buxgalteriya hisobida amalga oshiriladi . 2. Moliya organlari hamda g’aznachilik bo’linmalarida nazoratning manbalari Byudjetlarning g’azna ijrosi buxgalteriya hisobini amalga oshirish uchun g’aznachilik bo’linmalarining birlamchi hujjatlarga va hisobga olish registrlariga imzo qo’yish huquqiga ega hodimlari tomonidan imzolangan birlamchi hujjatlar rasmiylashtiriladi . Birlamchi hisob hujjatlarida ma’sul shaxslarning imzolari bo’lmasa , ular haqiqiy hisoblanmaydi . Byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha operatsiyalarni buxgalteriya yozuvi uchun quyidagi belgilangan tartibda rasmiylashtirilganlar asos bo’lib xizmat qiladi : G’aznachilik bo’linmalarining g’azna hisobvaraqlaridan , ushbu hisobvaraqlardan pul mablag’larining ( o’tkazish va qabul qilish ) harakatini tasdiqlovchi xizmat ko’rsatuvchi banklarning tegishli belgilari qo’yilgan to’lov topshiriqnomalari va boshqa to’lov hujjatlari ( elektron yoki qog’oz holatidagi ) ilova qilingan bank ko’chirmalari ; G’aznachilik bo’linmalari maxsus hisobvaraqlaridan byudjet mablag’lari hisobiga ish haqi va unga tenglashtirilgan to’lovlarni amalga oshirish , shuningdek byudjetdan mablag’ oluvchilarning ma’lum maqsadlar uchun byudjetdan tashqari mablag’lari hisobidan naqd pul mablag’lari to’lovi bo’yicha shu hisobvaraqlardan pul mablag’larining ( o’tkazish va qayta tushirish ) harakatini tasdiqlovchi xizmat ko’rsatuvchi banklarning tegishli belgilari qo’yilgan to’lov topshiriqnomalari va boshqa to’lov hujjatlari ( elektron yoki qog’oz ko’rinishida ) ilova qilingan bank ko’chirmalari ; 11- sonli shakldagi o’zaro hisob - kitoblar bo’yicha bildirishnoma ; 3- sonli shakldagi byudjetlarni g’azna hisobvaraqlariga Davlat byudjeti , jamg’armalar byudjeti , shuningdek bojxona organlari g’azna depozit schyotiga kelib tushgan daromadlar to’g’risidagi ma’lumotnoma (№3- bs , 3- sf , 3- dst , 3- svb shakllar ); 274- sonli shakldagi memorial order (№274- b , 274- f , 274- v va 274- t shakllar ); Davlat byudjeti , jamg’armalar byudjeti , bojxona organlari g’azna depozit schyoti shuningdek byudjetdan mablag’ oluvchilarning byudjetdan tashqari boshqa mablag’lari hisobini yuritishda ishlatiladigan boshqa hujjatlar . Birlamchi hisob hujjatlarini tuzgan va imzolagan shaxslar , ushbu hujjatlarni o’z ichiga olgan ma’lumotlarning o’z vaqtida tuzilishi , to’g’riligi va haqqoniyligi , shuningdek ularni buxgalteriya hisobotida aks ettirilishi uchun belgilangan muddatlarda etkazilishi uchun javobgardirlar . Birlamchi va boshqa hisob hujjatlariga , operatsiyalar qatnashchilari tomonidan tasdiqlanmagan o’zgartirish kiritishga yo’l qo’yilmaydi . Bank va kassa hujjatlarini o’zgartirish va bo’yashga yo’l qo’yilmaydi . Har bir ish kuni tugashi bilan respublika byudjeti ijrosi bo’yicha , mahalliy byudjet ijrosi bo’yicha , jamg’armalar byudjeti , byudjetdan mablag’ oluvchilarning byudjetdan tashqari boshqa mablag’lari , shuningdek bojxona organlari g’azna depozit schyoti mablag’lari operatsiyalari barcha birlamchi va hisob hujjatlari g’aznachilik bo’linmalari buxgalteriya hisobi hodimlari tomonidan ularning kelib tushishi bo’yicha taxlanadi va broshyuralanadi . Byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha operatsiyalarning buxgalteriya hisobi registrlari ikkiyoqlama yozuv qoidalariga muvofiq tasdiqlangan blankalar ( shakllar ), jurnallar , kitoblarni o’zida ifodalaydi Byudjetlarning ijrosi bo’yicha operatsiyalarning buxgalteriya hisobi quyidagi hisobga olish registrlarida yuritiladi : a ) " Bosh jurnal " daftari (1- k shakl ); b ) byudjet mablag’lari kassa xarajatlari kitobi (3 kbs - shakl ), jamg’arma mablag’lari taqsimlovchilari kassa xarajatlari kitobi (3 ksf - shakl ), byudjetdan tashqari Pensiya jamg’armasi mablag’lari tushumi va sarflanishi hisobi kitobi (3 kvpf - shakl ), bojxona organlari g’azna depozit schyotiga mablag’lar tushumi va sarflanishi hisobi kitobi (3- kdsto shakl ), byudjetdan mablag’ oluvchilarning boshqa byudjetdan tashqari mablag’lari tushumi va sarflanishi hisobi kitobi (3- kvbs shakl ) ; v ) byudjetlar bilan hisoblashuvlar kitobi , byudjetlar va jamg’armalar bilan hisoblashuvlar , shuningdek jamg’armalar bilan ssudalar bo’yicha hisoblashuvlar kitobi (4- bsfs shakl ) ; g ) boshqa byudjetlar bilan hisob - kitoblar kitobi (4- k shakl ); d ) byudjet mablag’lari daromadlari va tushumlari hisobi kitobi (5- k ( bs ) shakl ), jamg’armalar mablag’lari daromadlari va tushumlari hisobi kitobi (5- k ( sf ) shakl ). Bunda , byudjetlarning g’azna ijrosi buxgalteriya hisobi registrlari bo’yicha operatsiyalar elektron shaklda yuritiladi . Davlat byudjeti , jamg’armalar byudjeti , bojxona organlari g’azna depozit schyoti shuningdek byudjetdan mablag’ oluvchilarning byudjetdan tashqari boshqa mablag’lari bo’yicha amalga oshirilgan kassa xarajatlari to’g’risidagi ma’lumot Davlat byudjetining g’azna ijrosi dasturiy majmuida kunlik asosida va hisobot oyi , choragi va yilining o’sib boruvchi yakuni bilan bank ko’chirmalaridan olingan va tegishli g’azna hisobvaraqlariga ( operatsiya amalga oshirilgan kunning ertangi bank kunidan kechiktirmasdan ) kelib tushgan va ko’chirilgan mablag’lar to’lov hujjatlari ma’lumotlari asosida aks ettiriladi . Moliya organlarida shuningdek G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida Davlat byudjeti , jamg’armalar byudjeti , bojxona organlari g’azna depozit schyoti shuningdek byudjetdan mablag’ oluvchilarning byudjetdan tashqari boshqa mablag’lari bo’yicha amalga oshirilgan kassa xarajatlari buxgalteriya hisobi schyotlar rejasida kassa metodi asosida yuritiladi . Moliya organlarida shuningdek G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida byudjet ijrosi jarayonini aks ettirishni nazorati quyidagi buxgalteriya hisobvaraqalari orqali amalga oshiriladi (1- jadval ): Yüklə 2,32 Mb. Dostları ilə paylaş:
|