1) O’lchash asboblari.
2) O’lchash uskunalari.
3) O’lchash tizimi.
4) O’lchash majmuasi.
O’lchash ishlari asosan asbob-uskunalar yordamida amalga oshiriladi va
ular quyidagi turlarga bulinadi:
1. Kursatuvchi asboblar - kattaliklarni O’lchash vaktida natijalar
shkalaning kursatishidan olinadi. Masalan, o’zish mashinalari, termometrlar,
torsion tarozi va xokazo.
2. Solishtiruvchi asboblar - sinov yuli bilan olingan natijalarni ulchov
yoki etalon bilan solishtirish natijasida xosil kilinadi. Masalan, tarozilarda
kadoklash bilan massani aniklash.
3. O’ziyozar asboblar - ulchanayotgan kattalikni avtomatik ravishda
xarakatdagi tasmaga yozib turadi. - Masalan, termograf, gigrograf,
kardiagramma va xokazo.
4. Yiguvchi asboblar - vakt davomida ulchanayotgan kattaliklarni jamlab
kursatadi. Masalan, gazlamalarning suv, xavo Utkazuvchanligi va xokazo.
5. Boshkaruv asboblari - texnologii jarayonda urnatilgan kattalikni
avtomatik ravishda boshkarib turadi. Masalan, kuritish uskunasi AK-2
xaroratni 105+2°S da boshkaradi.
O’lchash uskunalari-bir joyda joylashgan bir kancha kattaliklarni
O’lchash. Masalan: elektrotexnik materiallarning solishtirma karshiligini -
ulchaydigan yoki paxta tolasining uzunligini aniklashda ishlatiladigan
uskunalardir.
O’lchash /yamzil/m-ishlatilish MAQSADI buyicha 3 xil buladi:
a)
xabar beruvchi O’lchash tizimi;
b)
nazorat kiluvchi O’lchash tizimi;
v)
boshkaruvchi O’lchash tizimi.
O’lchash majmuasi-asossh va yordamchi O’lchash vositalari va EXM • bilan
«O’lchash, axborot berish tizimida» anik masalani bajaradi. '