3.3. Rangning CMY modeli
Ushbu model ranglarning yutilish (ayirish) prinsipini amalga oshiriladigan
qurilmalarda tasvir hosil qilishda rangni ifodalash uchun qo‗llaniladi. Bu prinsip eng
avvalo qog‗ozga pechat‘ qiluvchi qurilmalarda qo‗llaniladi. Ushbu modelning atalishi
asosiy subtraktiv ranglar – havo rang (Cyan) qirmizi (Madenta) va sariq (Yellow)
ranglar nomidan tuzilgan (8 – rasm).
7 – rasm. CMY tizimining asosiy ranglari va ularning qo„shilishi
Oq qog‗ozga sariq bo‗yoqning surtilishi qaytgan ko‗k nurning yutilishini
bildiradi. Havo rang bo‗yoq qizil nurni, qirmizi bo‗yoq – yashil rangni yutadi.
Bo‗yoqlar kombinatsiyasi yashil, qizil, ko‗k va qora ranglarning qoplanishini
ta‘minlaydi.
Amalda, bo‗yoqlarning ideal emasligi bilan bog‗liq holda, qora rangni
ranglarni aralashtirish bilan hosil qilish qiyin, shuning uchun printerlarda yana qora
rang (black) ham ishlatiladi. Unda model CMYV deb ataladi.
Shuni ham ta‘kidlash lozimki, har qanday bo‗yoq ham yuqorida ko‗rsatilgan
CMY ranglari ayirmasini ta‘minlayvermaydi. Bu haqida quyida to‗laroq keltirilgan.
Quydagi jadvalda RGB va CMY modellaridagi ba‘zi ranglar keltirilgan.
52
Rang
RGB modeli
CMYmodeli
R
G
B
S
M
Y
Qizil
1
0
0
0
1
1
Sariq
1
1
0
0
0
1
To‗qyashil
0
1
0
1
0
1
Havorang
0
1
1
1
0
0
Ko‗k
0
0
1
1
1
0
Qirmizi
1
0
1
0
1
0
Qora
0
0
0
1
1
1
Oq
1
1
1
0
0
0
Ranglarning CMY modelidan RGB modeliga qayta kodlash nisbati
,
1
1
1
У
М
С
B
G
R
va aksincha – RGB modelidan CMY modeliga qayta kodlash:
.
1
1
1
B
G
R
У
М
С
Bu yerda tashkil etuvchilar 0 dan 1 gacha bo‗lgan sonlar bilan kodlanadi, deb
hisoblanadi. Sonlarning boshqa sohasi uchun ularga mos keluvchi nisbatlarni yozish
mumkin.
CMYK modeli (inglizchadan Key – kalit, qora) oq-qora va rangli rejimlarda
bosmaga chiquvchi ommaviy printerlar va poligrafiya uchun CMY modeli asosida
yaratilgan rang modeli hisoblanadi. Bunday printerlarda CMY bo‗yog‗i bilan
birgalikda uning uchta ranglari summasidan ancha arzon bo‗lgan qora bo‗yoq ham
ishlatiladi. Shu sababli qora bo‗yoqni maksimal ishlatish zarur bo‗ladi. Quyida
CMYK modelida ranglar miqdorini hisoblash algoritmi keltiriladi:
K = min(C,M,Y), agar min(C,M,Y)>0.33;
C = C - K;
M = M - K;
53
Y = Y - K;
Dostları ilə paylaş: |