O’zbekiston Respublikasi Xalq

“usuli jadid”
maktabining qonun qoidalarini I.Gasprinskiy va uning muomalalaridan о‘rganadi. 
U 
“usuli jadid”
maktablari uchun bir qancha darsliklar yozdi. 
“Qisacha umumiy 
jо‘g‘rofiya”, “Bolalar maktubi”, “Aholi jо‘g‘rofiyasiga kirish”, “Rossiyaning 
isacha jо‘g‘rofiyasi”, “Amaliyot islomi”, “Islomning qisacha tarixi” 
va 
boshqalar. 
Bexbudiyning yangi maktablar uchun yozgan asarlari maktablarning islohida 
katta xodisa bо‘ldi. Ayni davrda bu darsliklar nazariy, ilmiy va amaliy jihatdan 
keng qо‘llaniladi. Bexbudiy Turkistonning kelajagi uchun yangi kadrlarida, 
mutaxassislarida va о‘qimishli yoshlarida deb bqiladi. Shuning uchun har bir 
yozgan muomalasida yangi taraqiyotga javob beradigan kadr tarbiyalab yetishtirish 
masalasini qо‘yardi.
Munavvar qori Abdurashidxon о‘g‘li XX – asrning birinchi choragida faqat 
Turkistondagina emas, Rossiya musulmoni ziyolilari orasida ham mashhur edi. 
Jamoatchilik uni yangi usul maktablari asoschisi, mohir muallim, darslik va о‘quv 
kitoblari muallifi, jamoat arbobi sifatida xurmat qilib tilga olardi. 
Munavvar qori 
Toshkentda “usuli savtiya” maktabini ochadi
. U maktabni
avval о‘z hovlisida, keyin boshqa joylarda ochishga xarakat qilardi. U maktabni 

---

36 
isloh qilmay turib, odamlarning ongida о‘zgarish yasab bо‘lmasligini yaxshi 
tushunib yetgan edi.
Munavvar qori 
yoshlarni chet elga yuborishni
,
u yerda ilm fanni 
о‘rganishni targ‘ib qiladi. U 1916 yili Toshkentda yig‘ilishda nutq sо‘zlab shunday 
deydi: “о‘zbek ziyoli bolalarining Germaniyaga borib о‘qitishga juda muhtojmiz, 
bolalar о‘qib, ilm tahsil olib kelsalar, millatga katta xizmat qila oladilar”. 
Munavvar qori fors, arab, rus, turk tillarini mukammal bilgan. Munavvar qori 1917 
yil may oyida taraqqiyparvar musulmon yoshlari va ruxoniylar ishtirokida о‘tgan 
quriltoyda