Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences VOLUME 2 | ISSUE 9 ISSN 2181-1784 Scientific Journal Impact Factor SJIF 2022: 5.947 Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7 447
w www.oriens.uz September 2022 holda davlat oldidagi pul majburiyatlarining bajarilishi sohalarini, ularga ajratilgan
budjet subsidiyalari va kreditlarini sarflashda maqsadga muvofiqlilik va
qonuniylikning rioya qilinishi, shuningdek, hukumat tomonidan o’rnatilgan
(belgilangan) pul hisob-kitoblarini tashkil qilish, buxgalteriya hisobi va hisobotni
yuritish qoidalariga rioya etilishini qamrab oladi.
Tekshirish o’tkazish joyiga ko’ra, soliq hamda bojxona organlari o’tkazadigan
tekshirishlar, davlat va ijtimoiy budjetdan tashqari fondlar va boshqa organlar amalga
oshiradigan moliyaviy nazorat kameral va joyida o’tkaziladigan tekshirishlarga
bo’linadi.
Moliyaviy nazoratning shakllari odatda amalga oshirilish reglamenti bo’yicha,
o’tkazilish vaqti bo’yicha, nazoratning subyektlari bo’yicha va nazoratning obyektlari
bo’yicha klassifikatsiya qilinadi (-rasm).
Tekshirish deganda, alohida nazorat protseduralari faoliyatining ayrim
uchastkalarida holatni tekshirish, hujjatlarida (soliq, hisobot, balans, xarajat) va
registrlar aks ettirilgan maʼlumotlar bilan taqqoslash orqali tekshirish tushuniladi.
Tekshirish o’tkazilayotganda moliyaviy intizomning ayrim buzulishlari,
buxgalteriya (moliyaivy) hisobni yuritishdagi xatoliklar, buxgalteriya (moliyaviy)
hisobot maʼlumotlarini buzib ko’rsatilishini aniqlaydi.
Tekshirish o’tkazish joyiga ko’ra, soliq hamda bojxona organlari o’tkazadigan
tekshirishlar, davlat va ijtimoiy budjetdan tashqari fondlar va boshqa organlar amalga
oshiradigan moliyaviy nazorat kameral va joyida o’tkaziladigan tekshirishlarga
bo’linadi.
