tadbirkorlikdan olingan daromadlar ulushi, % 2017 yilda
aholi jon boshiga umumiy daromadlarning o’rtacha respublika
darajasidan yuqori ko’rsatkichlari Toshkent shahrida
- 12,7, Navoiy - 9,0,
Buxoro - 6,6, Toshkent viloyatlarida -
6,0 mln.so’m qayd etilganligi kuzatildi
(4-rasm).
4-rasm 2017 yilda O’zbekiston Respublikasi hududlari bo’yicha aholi jon boshiga umumiy daromadlarining hajmi va real o’sish sur’atlari 50,0 52,1 52,6 53,6 54,9 55,7 57,1 55,7 46,0 48,0 50,0 52,0 54,0 56,0 58,0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Y i l l a r 1 2 6 4 6 ,2 9 0 3 6 ,3 6 6 3 1 ,6 6 0 4 9 ,8 5 4 4 0 ,9 5 2 6 8 ,7 5 0 9 5 ,9 4 8 0 8 ,1 4 6 9 3 ,5 4 5 2 0 ,2 4 4 8 8 ,4 4 2 7 3 ,8 4 1 8 5 ,9 4 1 6 9 ,3 109,6% 104,5% 108,2% 106,1% 116,0% 111,7% 91,3% 108,2% 107,7% 104,3% 109,6% 113,5% 112,6% 106,9% 0,0%
20,0%
40,0%
60,0%
80,0%
100,0%
120,0%
140,0%
0,0
2000,0
4000,0
6000,0
8000,0
10000,0
12000,0
14000,0
Aholi jon boshiga umumiy daromadlari, ming so'm
O'sish sur'ati, %
7
Aholi jon
boshiga umumiy daromadlarning eng yuqori real o’sish sur’ati
Xorazm viloyatiga (16,0 %) to`g`ri keladi. Shuningdek, Namangan viloyati
(13,5 %),
Qoraqalpog’iston
Respublikasi (12,6 %), Andijon viloyati (11,7%),
Toshkent shahri va Surxondaryo viloyatlarida (9,6%) aholi jon boshiga umumiy
daromad ko’rsatkichlarining real o’sish sur’atlari respublika darajasidan yuqorini
tashkil etgan.
Daromadlar konsentratsiyasi Djini koeffitsienti (KG)
mamlakat
aholisi
daromadlarining
taqsimlanishini
ko'rsatadi.
O`rganilayotgan
davrda
daromadlarning
taqsimlanishida ham ijobiy o`zgarishlar kuzatilmoqda.
Aholi guruhlari o`rtasida daromadlarning teng
taqsimlanishini aks ettiruvchi Djini koeffitsienti
respublikasida 2000 yildagi 0,39 dan 2017 yilda 0,26
gacha kamaydi. Bu esa o`z navbatida jon boshiga to`g`ri
keladigan daromadlar bo`yicha aholining tabaqalanishini sezilarli darajada
kamayishidan darak beradi.
Bu o`zgarishlarni yana boshqa ba`zi ko`rsatkichlar yordamida, ya`ni aholini
daromadlari bo`yicha detsil hamda kvintil guruhlari kesimida ham ko`rish mumkin.
Jumladan,
2000-2017
yillarda
detsil
koeffitsientining
21,1
barobardan
6,2 barobargacha, kvintil koeffitsientining esa 9,9 barobardan 4,1 barobargacha
kamayish tendensiyasini keltirish mumkin (5-rasm).
5-rasm Respublikada fondlar koeffitsientining o`zgarishi tendensiyasi, barobar Aholining detsil (10%) guruhlari bo ’yicha Aholining kvintil (20%) guruhlari bo ’yicha 2000 y. 2017 y.
21,1 6,2 9,9 4,1
8
Aholi daromadlarini oshib borishi bilan bir vaqtda mamlakatimizda iste`mol
tovarlarining mahalliylashtirilishi hamda ularni ishlab chiqarish hajmini oshirish,
aholiga xizmat ko`rsatish turlarini kengaytirish hisobidan ushbu daromadlardan
samarali foydalanish uchun sharoitlar yaratib kelinmoqda.
Shuningdek, aholining iste`mol xarajatlari tarkibi yildan yilga optimallashib,
oziq-ovqat mahsulotlari uchun xarajatlar barqarorlashib, nooziq-ovqat va
xizmatlarga qilinayotgan xarajatlar ulushi ortib bormoqda. Buni quyida keltirilgan
grafikda ham ko`rish mumkin.
2017 yilda 2000 yilga nisbatan aholining iste`mol xarajatlari tarkibida oziq-
ovqat mahsulotlarining ulushi 14,2 birlikka kamaygan bo`lsa, nooziq-ovqat
mahsulotlarini sotib olishga qilingan xarajatlar 7,0 birlikka va xizmatlarga qilingan
xarajatlarning ulushi 7,2 birlikka oshgan
(6-rasm) .
6-rasm