R. X. Maksudov

9 . 5 - § S i r p a n i s h p o d s h i p n i k l a r i n i s u y u q l i k d a g i i s h q a l a n i s h d a i s h l a s h i
Mexanizm uzellarni suyuqlikdagi ishqalanish rejimida ishlanishini 
nazariv asoslar gidrodinamika nazariyasiga asoslangan bo'lib. bu 
nazariya 1883 yil N .Petrov tomonidan yaratilgan. Bu nazariyada 
podshipniklardagi bosim, tezlik va suyuqlik muxitida si 1 j ishga ko‘rsa- 
tiladigan qarshiliklarni bir-biriga bog'liq holda ko'rilgan.
Bu nazariyada gidrodinamik bosim o'zaro harakatlanayotgan ikki 
jism o'rtasidagi bo'shliq ponasimon 
(9.7-rasm)
moy qatlamda tashqi 
kuchga teng qarama-qarshi bosim hosil boMishi bogb 1 iqligiga asoslanib 
berilgan. Moyning qovushqoqligi yuqori bo‘lib, sapfaning aylanish 
tezligi katta b o isa. 
h
ning qiymati katta bo‘ladi. Yuklanish oshishi bilan 
h,
qiymati kamayadi.
181
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

9.7-rasm.
Ishlash rejimi doimiy boMganda moy qatlamining qalinligi /jsapfa 
va ichquyma yuzalarining notekisligidan 
(9.5-rasm)
katta bo‘lishi kerak, 
y a ’ni
h <
 A/?,, + 
Rzl
bunda: sapfa va ichquyma yuzasidagi notekisliklar; 
к
>2-xavfsizlik 
koeffitsiyenti.
Suyuqlikdagi ishqalanish rejimni hosil qilish uchun quyidagi shartlar 
bajarilishi zarur, y a ’ni:
1. M a ’lum qovushqoqlikdagi moy yetarli darajada va uzluksiz 
yetkazib berilishi.
2. O ‘zaro ishqalanayotgan sirtlar o ‘rtasidagi bo‘shliq ponasimon 
bo'lishi, buning uchun vallarning avianish soni yetarli darajada bo4lib, 
hosil bo‘lgan ponasimon yuzadagi moy qatlamida tashqi vuklanishga 
teng keladigan gidrodinamik bosim, suyuqlikdagi ishqalanish rejimini 
hosil qilish.
3. Moy ikki ishqalanuvchi yuzani bir biridan toMiq ajratishi lozim. 
Suyuqlikdagi ishqalanish rejimida ishlaydigan mexanizmlar uchun 
gidrodinamik hisob asosiy hisoblanadi, bunda moy qatlami, o ‘rtacha 
qizish darajasi va sarflanadigan moy hajmi aniqlanadi.
Moylarning qizish darajasi 60-75°c bo'lishi kerak.