“Fitopreparatlar texnologiyasi” fanidan o‘quv –uslubiy majmua

absorbent
 
deyiladi. Absorbtiv bilan absorbentning o‗zaro ta‘siriga ko‗ra absorbsiya jarayoni ikki xil 
bo‗ladi: 
fizik absorbsiya
 
va 
kimyoviy absorbsiya (xemosorbsiya).
 
Fizik absorbsiyada yutilayotgan gaz 
bilan absorbent o‗zaro bir biri bilan kimyoviy birikmaydi. Agar yutilayotagn gaz absorbent bilan 
o‗zaro birikib, kimyoviy birikma hosil qilsa, 
kimyoviy absorbsiya
 
(xemosorbsiya) deyiladi. 

---

“Fitopreparatlar texnologiyasi” fanidan o„quv –uslubiy majmua
161 
avol: 
Sanoatda absorbsiya jarayoni qanday maqsadlarda qo‗llaniladi? 
2. Absorbsiya jarayoni fazalarni ajratuvchi yuzada sodir bo‗ladi. SHuning uchun ham,
suyuqlik va gaz fazalar to‗qnashuv qiladigan absorberlar yuzasi iloji boricha katta bo‗lishi kerak. 
Massa almashinish yuzalarini tashkil etish va loyihalash bo‗yicha absorberlar 4 guruxga bo‗linadi: 
yuzali (sirtiy) va yupqa qatlamli absorberlar; nasadkali absorberlar; barbotajli absorberlar; purkovchi 
absorberlar. 
Savol: YUzali (sirtiy) va yupqa qatlamli absorberlar; nasadkali absorberlar; barbotajli 
absorberlarni tuzilishi va ish prinsipini tushuntirib bering. 
3-KEYS 
Suyuqliklarni ekstraksiyalash 
1. Eritmalar yoki qattiq jismlar tarkibidan bir yoki bir necha komponentlarni eritgichlar 
yordamida ajratib olish jarayoni 
ekstraksiyalash
deb ataladi. Bu jarayon ikki turga bo‗linadi:
a) suyuqliklarni ekstraksiyalash; b) qattiq materiallarni ekstraksiyalash. 
Eritmalar tarkibidan bir yoki bir necha komponentlarni tanlab ta‘sir qiluvchi erituvchilar — 
ekstragentlar yordamida ajratib olish jarayoni suyuqliklarni 
ekstraksiyalash
 
deb yuritiladi. Suyuq 
aralashma bilan erituvchi o‗zaro aralashtirilganda erituvchida faqat kerakli komponentlar yaxshi eriydi, 
qolgan komponentlar esa juda yomon yoki butunlay erimaydi. 
Suyuqlik aralashmasidan kerakli komponentni ajratib oladigan modda