O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. M. Mirsaidov, T. M. Sobirjonov nazariy mexanika



Yüklə 6,14 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə26/177
tarix14.12.2023
ölçüsü6,14 Mb.
#177756
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   177
Nazariy Mexanika darslik

2) Analitik usul. 
Gorizontal Ox va vertikal Oy koordinata oʻqlarini tanlab 
olib, (2.8) muvozanat tenglamalari tuziladi: 


;
0
kx
F
+
+
= 0,
(2) 


;
0
ky
F
+
+
= 0 ,
(3) 
kuchlarning proyeksiyalari quyidagi jadvalda keltirilgan: 
2.2-jadval. 
F
kx
 

·
·
F
ky
 
­ P 
·
·
Tenglamalarga qoʻyib, 


;
0
kx
F
­
+
·
= 0, 


;
0
ky
F
­ P +
·
+
·
= 0, 
ikkinchi tenglamadan
=
=
=115,47 

va birinchi tenglamaga qoʻyib,

·
= 115,47·0,5 = 57,74 
N

B. PARALLEL KUCHLAR TA’SIRIDAGI MUVOZANAT.
Ta’sir chiziqlari parallel boʻl-gan kuchlarni qoʻshish yoki bir markazga 
keltirish va teng ta’sir etuvchisini topish uchun quyidagi tushunchalarni bilishimiz 
zarur:
1. Kuch momenti. 
Faraz qilaylik, tekis jism biror O nuqtasi bilan 
mahkamlab qoʻyilgan va , kuchlari ta’sirida aylanma harakat qilishi mumkin 
(3.3 -shakl). Mexanikada ta’sir etayotgan kuchning jism aylanma harakati qanday 
boʻlishini ifodalaydigan kattalik “
kuch momenti
” deb ataladi. Boshqacha 
aytganda, jismning ilgarilanma harakatiga kuch asosiy sabab boʻlsa, aylanma 
harakatda kuchdan tashqari uning qoʻyilish nuqtasi ham muhim ahamiyatga ega. 


40 
2.9-shakl. 
Demak, 
kuch momenti deb
kuch miqdori va kuch
 
elkasi koʻpaytmasiga teng 
boʻlgan skalyar miqdorga aytiladi:
M
o
( )= +P·h


M
o
( )= -Q·h
2
 . 
Musbat (+) va manfiy (-) ishoralarning qoʻyilishiga sabab, berilgan kuchlar tekis 
jismni O nuqta atrofida ikki xil tomonga, soat mili aylanishi boʻyicha yoki soat 
mili aylanishiga teskari, aylantirishi mumkin. Nazariy mexanikada xuddi fizika 
fani kabi 

Yüklə 6,14 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   177




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin