Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti m. M. Tashxodjayev, M. G. Umarxodjayeva

 
Biznes madaniyati.
Boshqaruv madaniyatining keyingi elementi 
biznes madaniyatidir. “Boshqaruv madaniyati” biznes madaniyatini 
o‘z ichiga olgan holda, uning quyidagi xususiyatlarini ajratib 
ko‘rsatish mumkin:
– boshqaruv madaniyati-tashkilotni boshqarishda qadriyatlar, 
texnologiyalarni o‘zlashtirish, uzatish va yaratishga qaratilgan turli xil 
boshqaruv faoliyatida shaxsni ijodiy o‘zini-o‘zi anglashning o‘lchov 
va usulidir.
– boshqaruv madaniyati-boshqaruvning muayyan vazifalarini hal 
qilishda obyektiv boshqaruv funksiyalarini amalga oshirish bo‘yicha 
rahbar faoliyatining takomillashtirilishidir.
– boshqaruv madaniyati mutaxassisning o‘z faoliyatiga munosaba-
ti, uning mohiyatini tushunish, uning roli va boshqaruvdagi o‘rni, 

---

77 
boshqaruv faoliyati uslubi, muloqot, xatti-harakatlar, o‘zini yaxshi-
lashga bo‘lgan munosabatidir. Muayyan professional hodisa sifatida, u 
mutaxassisning boshqaruv tajribasini, uning malakasi darajasini, 
shaxsning rivojlanish darajasini aniq menejer sifatida va nihoyat, uning 
faoliyatini uzluksiz takomillashtirish istagi bilan muayyan darajada 
egallashini anglatadi.
Boshqaruv 
madaniyati 
korporativ 
madaniyatning 
quyidagi 
xususiyatlarini o‘z ichiga oladi:
– ierarxik tashkilotning qoidalari va me’yorlariga qat’iy rioya qi-
lish;
– klan oilalilik, umumiylik tuyg‘usi, umrbod bandlik amaliyoti va 
xodimlarni qaror qabul qilishda ishtirok etishga imkon beruvchi kom-
paniya aksiyalariga berish;
– bozor-maksimal mahsuldorlik, raqobatbardoshlikning o‘sishi, 
iste’molchilarni qondirish va kompaniyaning daromadlarini oshirish;
– innovatsion va g‘ayrioddiy yechimlar bilan ajralib turadigan xo-
dimlarning biznes korporativ madaniyati, kelajakni oldindan bilish va 
unda ilg‘or pozitsiyalarni egallash uchun xavf-xatarlardan qo‘rqmaslik 
majburiy talabdir.
Biznes madaniyatini “foyda olish va tarqatish madaniyati sifatida” 
belgilash, uni tushunishda iqtisodiy yondashuvni ta’kidlaydi.
Boshqaruv madaniyati doimo kapital harakatining shakllarini 
hisobga oladi: ishlab chiqarish, savdo-moliya. Tabiiyki, bu sohalarda 
ishlaydigan insonlar qadriyatlar, me’yorlar, xatti-harakatlar tizimlarida 
farq qiladi.
Shunday qilib boshqaruv madaniyati:
– tarixiy jihatdan inson faoliyatining darajasi, yo‘nalishini tavsif-
lovchi usullar, protseduralar, me’yorlar majmuyi;
– ijtimoiy hayotning universal xususiyati;
– mutaxassisning xususiy professional vazifalarni mazmunli hal, 
qilishi jamiyatning shartlari, talablariga javob berishi, ilm-fanga 
asoslangan texnika va yuqori texnologiyalarga qanchalik erkin ekan-
ligi, unda yangi tuyg‘u qanchalik rivojlanganligi, jamiyatning rivojlan-
ish sur’atlaridan “orqada qolmaslik” qobiliyati, shu bilan birga, bu 
fazilatlar umuminsoniy ustuvorliklarni tushunishga qanday ta’sir 
ko‘rsatishi bilan belgilanadigan shaxs madaniyati hisoblanadi.

---

78