Toshkent moliya instituti moliyaviy menejment fakulteti "menejment va marketing" kafedrasi

XULOSA....................................................................................................... 
59 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI............................... 
62 

---

3 
KIRISH 
Bitiruv malakaviy ishi mavzuning dolzarbligi.
O‘zbekiston Respublikasi 
tijorat banklari faoliyati samaradorligini to‘xtovsiz oshirib borish jarayonini 
boshqarish 
amaliyotini 
takomillashtirish 
borasida 
bir 
qator 
dolzarb 
muammolarning mavjudligi va ularni hal qilishga qaratilgan ilmiy taklif va 
amaliy tavsiyalarni ishlab chiqishning zarurligi hamda jahon moliyaviy-iqtisodiy 
inqirozining dunyo mamlakatlari tijorat banklarining daromad bazasiga kuchli 
salbiy ta’siri yuzaga kelgan. 
Bank resurslarini shakllantirish bilan bog‘liq bo‘lgan operatsiyalar 
banklarning passiv operatsiyalari deyiladi. Passiv operatsiyalar yordamida tijorat 
banklarning passiv va aktiv - passiv schetidagi pul mablag‘larining salmog‘i 
oshib boradi. Banklarning passiv operatsiyalari ularning faoliyatini tashkil 
qilishda katta rol o‘ynaydi. Passiv operatsiyalar yordamida tijorat banklari 
kreditlash uchun zarur bo‘lgan-kredit resurslarini tashkil qiladi. 
“Bank tizimidagi islohotlar iqtisodiyotimizning barqaror o’sish sur’atlarini 
ta’minlashda eng muhim omil bo’ldi. Buning natijasida tijorat banklarining jami 
kapitali 25 foizga oshdi. Bank tizimining mustahkamlanishi 2014 yilda 
Markaziy bankning qayta moliyalash stavkasini 12 foizdan 10 foizga, tijorat 
banklarining kreditlar bo’yicha foiz stavkasini ham shunga mos ravishda 
kamaytirish uchun zarur imkoniyatlar tug’dirdi.”
1
Mobilizatsiyalashgan pul mablag‘larini banklar mijozlarni kreditlash 
uchun va tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishni qo‘llab-quvvatlash uchun 
foydalaniladi. Daromad olish maqsadida bank resurslarini joylashtirish bilan 
bog‘liq bo‘lgan operatsiyalar banklarning aktiv operatsiyalari deyiladi. 
Bankning aktiv operatsiyalarida asosiy o‘rinni ularning kredit yoki ssuda 
operatsiyalari egallaydi. Daromad olish maqsadida bank resurslarini 
joylashtirish bilan bog‘liq bo‘lgan operatsiyalar banklarning aktiv operatsiyalari 
deyiladi.
1
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning mamlakatimizni 2014 yilda ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlantirish yakunlari va 2015 yilga mo’ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustuvor yo’nalishlariga 
bag’ishlangan Vazirlar Mahkamasining majlisidagi ma’ruzasi. “Xalq so’zi”. 2015 yil 17 yanvar.

---

4 
Bankning aktiv operatsiyalarida asosiy o‘rinni ularning kredit yoki ssuda 
operatsiyalari egallaydi. Ssudalar berilishining ta’minotidan kelib chiqib 
kreditlar moddiy boyliklar, tovarlar va boshqalar bilan ta’minlangan kreditlarga 
beriladi. O’zbekistonda moliya-bank tizimi faoliyati samadorligini ta’minlash, 
banklarda aktiv va passiv operatsiyalarini boshqarish masalasida ijobiy 
o’zgarishlarga erishish nuqtai nazaridan kelib chiqib, bitiruv-malakaviy 
ishimizda bankning moliyaviy faoliyatini tashkil etish va boshqarish 
masalalarini tadqiq etish, uni rivojlanishi bilan bog’liq shart-sharoitlarni 
o’rganish o’ta muhim bo’lib ushbu ishimizning dolzarbligidan dalolat beradi.