www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
527
etnotarixi mötəbərliyə, etnomədəni, etnosiyasi özünümüəyyənliyə
azərbaycançılıq mövqeyindən yanaşmanın xeyrinə həll
edilmişdir» [72, 160].
Maraqlıdır ki, akademik milli dilin adı məsələsində türk dili
və Azərbaycan dili variantından çıxış edən hər iki tərəfin eyni
dərəcədə haqlı olduğunu söyləsə də, Konstitusiyada «Azərbaycan
dili»nin öz əksini tapmasını «real həyatın gedişi» ilə bağlayır.
Halbuki bir millətin dilinin mahiyyətinin yüzdə-yüz türk olduğu
halda, adının «Azərbaycan dili» kimi müəyyənləşdirilməsi «real
həyatın gedişi» ilə həll oluna bilməzdi. Ümumiyyətlə, milli dilin
adı məsələsi ilə bağlı akademik «real həyatın gedişi» dedikdə
konkret nəyi nəzərdə tutmuşdur, məlum deyildir. Ancaq
Ə.Daşdəmirovun daha sonra qeyd etməsi ki, milli dilin adı
məsələsi azərbaycançılıq konsepsiyasının xeyrinə həll edilmişdir,
bu zaman müəyyən suallar ortaya çıxır. Yəni Ə.Daşdəmirovun bu
yanaşmasından belə nəticə çıxarmalıyıq ki, türk dilinin
Azərbaycan dili ilə əvəz olunması azərbaycançılıq konsepsiyasını
əsaslandırmaq üçün baş vermişdir. Bu, doğrudan da, məhz belə
olmuşdursa, deməli Azərbaycan türklərinin türk dili ilə
azərbaycançılıq bir-birinə zidddir. Əgər türk dili və
azərbaycançılıq ziddiyyət təşkil edirsə, Azərbaycan türklərinin
türk kimliyi ilə azərbaycançılıq da belə olmalıdır. Ancaq bütün
bunlar doğrudanmı belədir? Şübhəsiz ki, yox. Əgər türk dili və
türk kimliyi azərbaycançılığa zidd olsaydı, Azərbaycan türk
ideoloqları nə «Azərbaycan» adına müraciət edər, nə də bir türk
dövlətinə Azərbaycan Cümhuriyyəti adını verməzdilər.
Milli dilin adının türk dili deyil, «Azərbaycan dili» olmasını
əsaslandırmaq üçün AMEA-nın müxbir üzvü Nizami Cəfərov isə
üç tezis irəli sürür: 1) iki müstəqil türk mənşəli dilin hər ikisinin
eyni bir adla adlandırılması özünü doğrultmur; 2) qeyri-türk
|