darajada b o lis h i zarnr. Aks holda, 11
valuta spekulyatsiyasini kuchaytiradi va valuta kursini qaytadan ko‘rib chiqishga majbur qiladi. Haddan ortiq darajada amalga oshirilgan devalvatsiva, boshqa valuialar kursini ham tushirishga olib keladigan, zanjirli reaksiyani amaiga oshiradi. Va natijada, devalvatsiyani amalga oshirgan mamlakat, raqobatda o ‘zi kutgan usiuvorlikka. ega b o ‘la olmasligi m umkin. Valuta cheklovlari. Ushbu tadbir eksporf qiluvchilarning xori- jiy valutalardagi tushumlaridan foydalanishm cheklash, xorijiy valutani import qiluvchilarga sotishni litsenziyalash orqali amalga oshiriladi. Shuningdek, u valuta operatsivalarni maxsus ruxsat- nomaga ega boMgan banklarda amalga oshirilishi hamda toMov balansidagi taqchillikni kamaytirish maqsadida, kapital ekspor- 264
tini chegaralash va uning oqib kelishini rag‘balhmlirisli, lovailai importini ehegaralashga qaratilgan tadbirlar yig‘indisidir. Moliya va pul-krcdit siyosati. T o‘lov balansidagi taqchillikni bartaraf ctish maqsadida eksport qiluvchilarga budjet subsidi yalari bcriladi, proteksionistik (ichki ishlab chiqaruvchilarni himoyalash) maqsadlarida import bojlari oshiriladi, mamlakatga pul oq im in in g kirib kelishini rag‘batlantirish maqsadida qim- matli qog‘ozlar egasi b o ‘lgan xorijliklardan olinadigan soliqlarni bekor qilish kabi chora-tadbirlardan keng foydalaniladi. Shu- ningdek, pul-kredit siyosati, bank hisob siyosati va muomaladagi pulning massasini belgilash tadbirlari yuqoridagi maqsadlardan kelib chiqqan holda amalga oshiriladi. Tay auch so‘z va iboralar To‘lov balansi, aktiv, passiv, ikki yoqlama yozuv, debet, kredit,
