R. D. Dusmuratov, A. S. Boltayev moliyaviy tahlil

8.4-jadval 
“Sharq” fermer xo‘jaligida debitorlik qarzlarining vujudga kelish 
muddatlari bo‘yicha tahlili 
(hisobot yili) 
Debitorlik majburiyatlari 
moddalari 
Davr 
oxiriga 
jami 
Shu jumladan yuzaga chiqish muddatlari bo‘yicha 
1 
oygacha 
1 oydan
2 oygacha 
2 oydan
3 oygacha 
3 oydan 
1 yilgacha 
1 yildan 
ortiq 
Xaridorlar 
va 
buyurtmachi-
larning qarzi
 
11401 
5690 
5711 
- 
- 
- 
Xodimlarga berilgan bo‘naklar
 
620 
620 
- 
- 
- 
- 
Mol 
yetkazib 
beruvchi 
va 
pudratchilarga 
berilgan 
bo‘naklar
 
6891 
3098 
1983 
1810 
- 
- 
Maqsadli davlat jamg‘arma-lari 
va sug‘urtalar bo‘yicha bo‘nak 
to‘lovlari
 
1835 
658 
1177 
- 
- 
- 
Boshqa debitorlik qarzlari 
 
3938 
672 
570 
2696 
- 
- 
Jami 
24685 
10738 
9441 
4506 
- 
- 
8.4-jadval ma’lumotlari ko‘rinadiki, “Sharq” fermer xo‘jaligining jami 
debitorlik qarzlari hisobot yilida 24685 ming so‘mni tashkil qiladi. Uning asosiy 
qismini, ya’ni 10738 ming so‘mligi yoki 43,5 % bir oygacha bo‘lgan debitorlik 
qarzlaridir. Bir oydan ikki oygacha bo‘lgan debitorlik qarzlari 9441 ming so‘mni 
yoki 38,3 % ni tashkil qilmoqda. Ikki oydan uch oygacha bo‘lgan debitorlik 

---

196 
qarzlari 2790 ming so‘mni yoki 18,2 % ni tashkil qilgan. Muddati o‘tgan debitorlik 
qarzlari hisobot yilida mavjud bo‘lmagan.
Shuningdek, moliyaviy tahlilda debitorlik qarzlari tahlilida ularning 
aylanuvchanligiga 
alohida 
e’tibor beriladi. Chunki, debitorlik qarzlari 
aylanuvchanlik darajasi xo‘jalik yurituvchi subyektning moliyaviy holatiga baho 
berishning muhim ko‘rsatkichlaridan biri hisoblanadi. 
Debitorlik 
qarzlarining 
aylanuvchanligiga 
baho 
berishda 
ularning 
aylanuvchanlik koeffitsiyenti va aylanish davri ko‘rsatkichlari tahlil qilib 
o‘rganiladi. Mazkur ko‘rsatkichlar va ularni aniqlash tartibi quyidagi jadvalda 
keltirilgan (8.5-jadval).