Microsoft Word ramazon va taqvo ziyouz com doc

«Kechaning (bir qismida) uyg’onib o’zingiz uchun nafl (ibodat) bo’lgan 
namozni o’qing! Shoyadki, Parvardigoringiz sizni (Qiyomat kunida) maqtovli 
(ya’ni gunohkor ummatlaringizni shafoat qilib oqlaydigan) maqomda tiriltirur»,
deb Alloh taolo Payg’ambarimiz sallallohu alayhi vasallamga kechalari turib tahajjud 
namozi o’qishni tavsiya qilmoqda. Hatto bu namoz vahiyning birinchi nozil bo’lgan 
«Muzammil» surasining ilk oyatlarida, «Kechaning yarmi o’tganda, uchdan biri o’tganda, 
uchdan ikkisi o’tganda turgin va Allohga ibodat qil!» – deb payg’ambarlikning ilk 
zamonlaridayoq tavsiya qilingan. 
Ashobi kirom Payg’ambarimiz sallallohu alayhi vasallamga nozil bo’lgan bu oyati 
karimalarni eshitib, amal qilib, kechalarini toat-ibodat bilan ihyo qilardilar. Shundan 
keyin uzun ibodatlarni yengillashtirish, ya’ni safarda, kasallik va turli sabablar bo’lgan 
paytda yengil bajarishga doir oyatlar nozil bo’ldi. 
Bu yerda biz uchun ma’naviy bir tashviq bor: modomiki, bu namoz dunyo va undagi 
barcha narsalarni egallashdan afzal ekan va Alloh taolo unga juda ham katta mukofot 
berar ekan, u holda soatlarimizni to’g’rilab qo’yib, tahajjud namoziga turishimiz lozim! 
Hozir saharlikka turamiz. Saharlikda ham baraka bor, u ham sunnat. Bu saharlikka 
turish odatimizni, inshaolloh ramazondan keyin ham davom ettiramiz. Kechalari turib 
tahajjud namozini o’qiymiz va buni qo’ldan boy bermaymiz. Bu – birinchi. Ikkinchi: 
musulmon kishi bomdod namozini masjidda o’qishi lozim! Olimlarimiz, oriflarimiz, 
buyuklarimiz, «Bir inson butun kechani ibodat bilan o’tkazib, bomdod namozini ham 
uyida o’qib yotishidan ko’ra butun kechani uyqu bilan o’tkazib, bomdod namozini 
masjidda o’qigani xayrliroq», – deganlar. Chunki bomdod namozi fazilati benihoya 
cheksiz namozlardan. Xufton namozi ham xuddi shunday. Bu ikki namozni ado etish 
uchun munofiqlar jamoatga qatnasha olmaydilar. Kechasi kelish, ertalab vaqtli turish 
ularga og’ir keladi. 
Mo’’minlar uchun esa munofiqlar ahvoliga tushish to’g’ri kelmaydi va ular buni 
xohlamaydilar ham. Mo’’minlar Payg’abarimiz sallallohu alayhi vasallamga va taqvodor 
imon sohiblariga o’xshashni istaydi. Shuning uchun bomdod namozini masjidda o’qish 
har bir mo’’minning asosiy vazifasi bo’lishi lozim! Tahajjud namozini uyida o’qishi va 
bomdodga masjidga kelishi lozim. 
Islomiy davrlarda mo’’minlar ertalab ish boshlardilar, bozorlar vaqtli ochilardi. 
Hammaning ishi peshingacha qariyb tugab qolardi. Hamma kech tushmasdanoq o’z 
qishlog’iga ravona bo’lardi. Oldinlari shunday bo’lgan. Ishlar hatto asrgacha tugab 
bo’lardi. Ammo hozir zamon o’zgardi. Kechalari uxlashmaydi. Bomdod vaqtida uxlaydi, 
namozga turolmaydi. Tahajjud u yoqda tursin, bomdod namoziga ham turolmaydi. Soat 
to’qqiz-o’nlarda bozorga borsangiz ham ba’zi do’konlar yopiq bo’ladi. Bozor kunlari 
kechasi uxlamaganliklari uchun chorsu bozorlari juda ham kech ochiladi. Holatlar 
o’zgargan, ammo diniy jihatdan olib qarasa, unday emas. 
«Payg’ambarimiz sallallohu alayhi vasallam kunning o’rtasida, peshinda uxlardilar». Bu 

---

Ramazon va taqvo. Mahmud As’ad Jo’shon