Yorqinoy mirzayeva tut ipak qurti
Yüklə 7,12 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
IV BOB 4.1.Tut ipak qurtining kapalagi haqida Kapalak - tut ipak qurtining rivojlanish davridagi so‘nggi bosqichdir . 87 rasm.[27] 1- Oq pilla o‘rovchi xonaki 2- yovvoyi eman ipak qurti kapalagi.. ipak qurti kapalagi.. G‘umbak kapalakka aylanib bo‘lgandan keyin oxirgi marta po‘st tashlash jarayoni bo‘lib o‘tadi, bunda g‘umbakning po‘sti yorilib, undan kapalak chiqadi. Kapalak jig‘ildonidan og‘iz teshigi orqali ikki-uch tomchi ishqorga o‘xshash suyuqlik chiqarib, pilla qutblaridan birini shu suyuqlik bilan ho‘ llaydi. Bu suyuqlikning tarkibida seritsinni eritadigan va fibroinga sezilarli darajada ta’sir etmaydigan ferment- seritsinaza bo‘ladi. Kapalak pillaning bir qutbini shu suyuqlik bilan ho‘llagandan keyin pilla qobig‘ining seritsini eriydi va kapalak ana shu joydagi ipak tolalarini boshi ham oyoqlari bilan u yoq - bu yoqqa surib, teshik ochib tashqariga chiqadi. Kapalak chiqib ketgandan keyin bu teshikning chetlari qo‘ng‘ir tusga kirib qoladi. Buning sababi shuki, kapalak teshikdan chiqayotganda uning qorni siqilib o‘tadi, natijada uchi berk xaltachadagi suyuqlik sizib chiqadi. Kapalak chiqib ketgandan keyin pilla ichida qurib, yumaloqlangan qurt va g‘umbak po‘stlari qoladi. 88- rasm.[27] 1-Oq pilla o‘rovchi ipak qurti 2- Yarim xonakilashtirilgan ipak kapalagining pilladan chiqishi qurti kapalagining pilladan chiqishi. Pilladan endigina chiqqan kapalak po‘st tashlash vaqtida hosil bo‘lgan suyuqlik bilan ho‘llangan va shuning uchun uning tangachalari tanasiga yopishgan, qanotlari yozilmagan holda bo‘ladi. Bu suyuqlik qurigan sari kapalakning qanotlari yozila boradi; traxeyasiga kirgan havo uning solishtirma og‘irligini kamaytiradi va kapalak harakatlana boshlaydi. Tut ipak qurti kapalagi, odatda, tong ota boshlashi bilan (ertalab soat 4-5 larda) pilladan chiqa boshlab, soat 9- 11 largacha chiqib bo‘ladi. Ularning pilladan ko‘plab chiqish vaqti ertalab soat 6 - 9 larga to‘g‘ri keladi. Kunning yarmidan keyin chiqishi kamdan-kam hollarda uchraydi. Tut ipak qurti kapalaklari yorug‘da yaxshi ta’sirlanishi aniqlangan. Yorug‘likning ma’lum rejimda berilishi sutka davomida kapalaklar chiqish ritmining ma’lum darajada o‘zgarishiga sabab bo‘ladi. Masalan, tabiiy yorug‘lik sharoitida kapalaklar ertalabki vaqtlarda chiqadi; faqat kechkqurunlari (soat 18 dan 24 gacha) yoritilganda esa keyingi kunning ikkinchi yarmida ko‘plab chiqadi; tunda (soat 21 dan ertalab 6 gacha) yoritilganda kapalaklar kechki payt ko‘p chiqadi; butun sutka mobaynida yoritib turilganda esa sutka davomida kapalak chiqaveradi, ammo bunda ertalabki va kechki paytlarda kapalak ko‘proq chiqadi . Yüklə 7,12 Kb. Dostları ilə paylaş:
|