Turkcha matnlar va darslar Türkçe metinler ve dersler.: İmtihonda insho qanday yoziladi?



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə105/118
tarix19.12.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#186333
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   118
cek Fetret Devri'nin 
başlamasına neden oldu. Böylece Çin’e ve Delhi’ye kadar bütün Asya’yı, Irak, 
Suriye ve İzmir’e kadar Anadolu’yu aldı. 200.000 kişilik bir ordunun başında 
Çin’e sefere giderken Şubat 1405’te Sir Derya yakınlarındaki Otrar'da öldü.
 
 
Timu
r, pek çok medrese ve kütüphane yaptırdı. Bilhassa Semerkant şehrini imar 
etti. Burada pek çok sanat eserleri yaptırarak, Semerkant'ı örnek ve zengin bir 
şehir hâline getirdi. Tüzükât
-
ı Tîmûr adıyla yasalar çıkardı ve kendi tarihini 
kendi yazdı. Çağatay dilinde yazdığı bu kitaplar Farsça'ya ve Avrupa dillerine de 
tercüme edildi. Avrupa edebiyatında kendisine geniş yer verilmiş, 16. yüzyıldan 
itibaren hakkında pek çok eser neşredilmiştir. Bu eserlerin pek çoğunda 
Timur'dan iyi kalpli ve büyük hükümdar olarak 
bahsedilmektedir. Osmanlı 
hükümdarı I. Bayezid ile harp ettiği için bazı Osmanlı tarihçileri onu 
kötülemektedir. 


 
Ancak Timur, Ankara Savaşı'ndan sonra Hıristiyan şövalyelerini İzmir’den 
uzaklaştırmıştır. Timur öncesinde Türkistan Türkleri göçebeydi. Timu
r, 
Mâverâünnehr’i şehirleştirdi. Obaları iskan etti. Su kanalları inşasıyla toplumu 
tarıma geçirdi. Büyük şehirleri ticâret yollarına bağladı. Fetihleriyle âlimleri, 
sanatkarları Orta Asya’ya topladı. Ayrıca Timur bizzat komuta ettiği hiç bir 
savaşı kaybetmemiştir.
 
 
Timur, Teftazani gibi âlimleri meclisinde bulundurur, nasihatlerini dinlerdi. 
 
Zamânında Fadlullah
-
ı Hurûfî tarafından kurulan ve "Hurûfîlik" adı verilen fırka 
mensupları yayılmaya başladı. Kendisini tanrı îlân ederek bütün dinleri 
reddeden, Fad
lullah’ı, oğlu Miranşah’a emir vererek 1393’te öldürttü. 
Tekkelerini dağıttı. İslâm ülkelerindeki bu kişilerin çoğunu uzaklaştırdı.
 
 
Ali Şir Nevai (1441 
- 1501) 
 
1441'de Herat'ta doğdu. Babası Timur'un meliklerinden Sultan Ebu Said'in veziri 
Kiçkine Bahşi idi. Ali Şir Nevai'nin ilk eğitimini babası verdi. Daha sonraki 
eğitimine Horasan ve Semerkant'ta devam etti. Sultan Hüseyin Baykara ile okul 
arkadaşı idi. Hatta okurken aralarında kim devlet idaresine geçerse diğerini 
unutmamak üzere sözleşmişlerdi. 
 
 
Sul
tan Hüseyin Baykara, Herat'ta yönetimin başına geçince sözleştikleri gibi Ali 
Şir Nevai'yi aradı. Onun Semerkant'ta olduğunu öğrendi ve Maveraünnehir 
Meliki Ahmet Mirza'ya bir mektup yazarak Ali Şir Nevai'yi kendisine 
göndermesini istedi. Ali Şir Nevai, Ahmet Mirza'nin adamları tarafından Herat'a 
götürüldü. Sultan Baykara onu önce mühürdar yaptı daha sonra vezirlik 
görevine tayin etti.
 
Görevi sırasında bol bol kitap okumak, ilim çevreleriyle sohbet etmek ve 
araştırma yapmak imkanı bulan Ali Şir Nevai, bir
 
süre sonra yaptığı işten 
sıkılmaya başladı. İstifasını Hüseyin Baykara'ya sunduysa da kabul edilmedi. 
Aksine Esterabad Valiliği'ne tayin edildi. Ali Şir Nevai, valilik görevinde fazla 
durmadı ve 1490 yılında ayrıldı. 
 
 
Valilik görevinden ayrıldıktan sonra
 
bilim ve sanat konularında yoğunlaşan Ali 


Şir Nevai, 1501 yılında doğduğu şehir olan Herat'ta vefat etti. 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   118




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin