‘zbekiston respublikasi oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi

6. Dars laming turlari
Darslaming faqat tiplari bo‘yicha emas, balki turlari bo'yicha 
ham tasniflanishi ulami muvaffaqiyatli tashkil etish uchun muay­
yan darajada ahamiyatga molikdir. Pedagogik adabiyotlarda dars­
laming turlari har xil asoslar bo‘yicha ifodalanadi- Darslami o‘quv- 
chi va o ‘qituvchilar faoliyatining xususiyati bo‘yicha turlarga 
ajratish amaliy maqsadga muvofiq emas, bunday ajratishni ta’lim 
metodlarini amalga oshirish usullari bo‘yicha bajarish lozim.
Mazkur holda darslaming tiplari va turlari bo‘yicha tizim- 
lashtirish mukammal shaklga ega bo‘ladi:
- pedagogik maqsad va o‘quv materiali darsning tipi, turirn, 
didaktik maqsadlarini tanlash zaruratini keltirib chiqaradi va bular, 
o‘z navbatida, ta’limning metodlarini, vazifalami hamda maqsadga
135

---

erishishning omillari sifatidagi ta’limning vositalari, masalalarini 
yechish usullarini oldindan belgilaydi.
Darslaming rnrlari quyidagicha
:
I. a) dars ma’ruza
b)dars suhbat
d) kino darsi
e) nazariy yoki amaliy mustaqil (tadqiqot tipidagi) ishlar
darsi
f) aralash dars (bitta darsda darsning har xii turJari birikmasi)
II.a) mustaqil (og‘zaki yoki yozma mashqlardan iborat 
reproduktiv tipdagi)
b) dars laboratoriya ishi
d) amaliy ishlar darsi
e) dars ekskursiya
HI .a) og‘zaki (umumiy, yakka tartibda, guruhiy) so4 rash
b) yozma (yakka tartibda) so‘rash
d) sinov
e) sinov amaliy (laboratoriya) ishi
f) yozma ish
g) aralash dars.
7.Darsga qo‘yi!adigan psixologik talablar
l. Darsga qo ‘yilgan talablar:
Zamonaviy darsga qo‘yiladigan didaktik talablar:
- Ta'limiy topshiriqlami uning barcha elementlarini hisobga 
olgan holda aniq qo‘ya bilish.
- 0 ‘quv rejasi va darsning maqsadini hisobga olgan holda 
hamda o‘quvchilaming tayyorligi, tayyorgarligini, darsning 
optimal mazmunini belgilash.
- Darsda va uning har bir bosqichida o‘quvchilaming 
bilimlarni о ‘ zlashtirishlarini hisobga olish.
-- Darsdagi jamoa va individual ishlash yo‘llarmi hisobga 
olgan holda samarali metod, usul va shakllami tanlash.
- Darsda barcha didaktik prinsiplamj qo‘llash.
136

---

- 0 ‘quvchilami muvaffaqiyatli o‘zlashtirishlari uchun quiay 
shart-sharoitlami yaratish;