Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг

Oyoq panjasining kaft suyaklari orasidagi bug‘imlar articulationes 
intermetatarseae. Bu bug‘im kaft suyaklarining Yon soxasidagi bug‘im Yuzalar 
xisobiga hosil bo‘ladi. 
Bug‗imlar quyidagi boylamlar bilan mustaxkamlangan : 1) ligg. metatarsea 
interossea; 2) ligg. metatarsea dorsalia; 3) ligg. metatarsea plantaria.
Oyoq panjasining kaft suyaklari va barmoq (falang) suyaklar orasidagi bug‗im 
- artt. metatarsophalangeae. Bu bug‗imlar kaft suyaklarining boshchasi bilan 
proksimal falan suyaklari orasida hosil bo‗ladi. Bugim quyidagi boylamlar bilan 
mustaxkamlanadi : 1) ligg. collateralia; 2) ligg. plantaria; 3) lig. metatarseum 
transversum profundum.
Falang (barmok) suyaklari orasidagi bug‗imlar - art. interphalangeae pedis - 
Yon tarafidan lig. collateralia boylami bilan mustaxkamlangan. Oyok panjasida faqat 
odamlarga xos bo‗lgan gumbazlar bo‗ladi. Oyoq panjasida bo‗ylama joylashgan 
beshta va ko‗ndalang joylashgan bitta gumbaz bo‗ladi. Buylama gumbaz tovon 
suyagidan boshlanib, xar bir kaft suyagining boshchasida yakunlanadi. Birinchi-
medial buylama gumbazni hosil etishda oshiq suyagi xam qatnashadi. Xar bir 
buylama gumbazning balandligi xilma-xildir. Eng baland buylama gumbaz ikkinchi 
gumbazdir: tovon suyagi bilan ikkinchi kaft suyagining boshchas orasidagi gumbaz. 
Gumbaz balandligining turlicha bulganligidan : kundalang gumbaz xam hosil bo‗ladi. 
Ko‗ndalang gumbazni hosil etishda qayiqsimo suyak, ponasimon suyak va kubsimon 
suyaklar ishtirok etadi.
Chakka - pastki jag bug‗imi - articulatio temporomandibularis. Bu bug‗imni 
hosil etishda Chakka suyagidagi fossa mandibulari chuqurchasi bilan pastki jag 
suyagining caput mandibulae soxalar qatnashadi. Bo‗g‗imning ichida, boshcha bilan 
Chakka orasida, bug‗im bo‗shlig‗ini ikkiga ajratib turadigan tog‗ay diski - discus 
articulari joylashadi. Bu tog‗ay diski bug‗im bushligini ikkiga : Yuqori va pastki 
bushliqlarga ajratadi. Bug‗im kapsulasi - capsula articularis chuqurchaning atrofidan 
boshlanib fissura petrotympanica soxasigach davom etadi. Natijada Chakka 
suyagidagi tuberculum articulare bo‗rtig‗i kapsula ichida bo‗ladi. Bug‗im kapsulasi 
pastki soxada pastk jag suyagining collum mandibule – bo‗yin soxasigacha davom 
etadi. Bo‗g‗imni mustaxkamlaydigan boylamlar : 1) lig. laterale - Chakka suyagidagi 
Yonoq o‗simtasidan boshlanib, pastki jag suyagining bo‗yinchasiga birikadi; 2) 
ponasimon suyak bilan pastki jag suyagi orasidag boylam - lig. sphenomandibulare - 
pastki jag o‗simtasining ichki Yuzasidagi tilcha - lingula mandibulae soxasiga 
birikadi; 3)lig. stylomandibulare - Chakka suyagidagi bigizsimon o‗simta - processus 
styloideus dan boshlanib, pastki jag shoxlarining orqa chekkasiga birikadi. 
Chakka - pastki jag bug‗imi shakl jixatidan g‗altaksimon bug‗imlar guruhiga 
kiradi. Ikkala bug‗im bir paytda xarakatlanganlig uchun bu bug‗imlar kombinirlangan 
bug‗imlar bo‗lib xisoblanadi. Bug‗imdagi xarakatlar : pastki jag suyagining pastga 
tushishi va Yuqoriga ko‗tarilishi; pastki jag bugimida ikki Yon tarafga xarakat 
qilinadi; pastki jag boshchasi aylanma xarakat xam qiladi. 

---

68