GƏNC TƏDQİQATÇI, 2020, VI cild, №1
50
N-ƏVƏZLI BENZOTIAZOLIN-2-TIONLARIN SINTEZI VƏ ONLARIN ANTIMIKROB
XASSƏLƏRININ TƏDQIQI
L.R. Səfərova
AMEA Aşqarlar Kimyası İnstitutu, Bakı,
Azərbaycan
Neft məhsullarına perspektivli, biosid xassəyə malik, antimikrob aşqar olan N-əvəzli benzo-
tiazolin-tionlar 2-merkaptobenzotiazolun aminometilləşməsi nəticəsində alınır. Aminometilləşmə
reaksiyası formaldehidlə (formalin və ya paraform şəklində) ikili amin və ya aminospirtlərin qarşı-
lıqlı təsirindən alınan metilen-bis-aminlərdən istifadə etməklə aparılır. NMR-spektroskopiya meto-
du ilə bu şəraitdə aminometilləşmə reaksiyasının azot atomunda getməsi təsdiq edilmişdir və N-
əvəzli benzotiazolin-2-tionların uyğun törəmələri alınmışdır. Benzotiazolin-2-tionların aminometil
törəmələrinin neft naften turşusu ilə duzları alınmış, mikrobioloji sınaqları tədqiq edilmişdir. Müəy-
yən edilmişdir ki, onlar antimikrob xassəyə malikdirlər, eyni zamanda, onların fungisid xassəsi bak-
terisid xassəsindən yüksəkdir.
Açar sözlər:
2-merkaptobenzotiazol, N-əvəzli benzotiazolin-2-tionlar, aminometilləşmə, meti-
len-bis-aminlər, biosid xassələr, antimikrob aşqarlar, neft məhsulları, neft naften turşusu.