Исследование в XXI веке май, 2023 804 gmo mahsulotlar paydo bo‘lishiga asosiy sabablar. Gmo o‘zi nima? U

GMO O‘ZI NIMA VA U QANDAY HOSIL QILINADI? 
GMO bu geni modifikatsiyalangan (o‘zgartirilgan) organizm bo‘lib, bakteriya, o‘simlik 
yoki hayvon organizmining qaysidir xususiyati (suvsizlikka chidamlilik, zararkunandalarga 
chidamlilik va hakazolar) genetik injeneriya usuli yordamida organizmga begona organizm 
genini kiritish yo‘li bilan o‘zgartiriladi. Bunday jarayonlar aslida tabiatda tabiiy holatda ham 
uchraydi, bu holatga transformatsiya yoki genlarning gorizontal ko‘chishi deb ataladi. 
GMOda esa ushbu jarayon odam tomonidan ko‘zlangan maqsadga erishish uchun 
yaratiladi. GMOning qanday yaratilishini nazariy misol orqali tushuntirsak, 1944- yilga kelib 

---

Международный
научный
журнал
№
10 
(100), 
часть
2
 
«
Новости
образования
: 
исследование
в 
XXI 
веке
»
май
, 2023
806 
O.Eyveri, K.Makleod, M.Makkarti pnevmakokk bakteriyalarining 2 xili streptomitsinga 
chidamli va chidamsiz shtamlari ustida tajriba olib bordi. Laboratoriya sharoitida 
probirkada streptomitsinga chidamli bakteriyalarni parchalab, uning DNKsi ajratib olindi. 
Olingan toza DNK chidamsiz bakteriyalarga o‘tkazildi va kuzatishdi. Kuzatishlardan ma’lum 
bo‘ldiki, streptomitsinga chidamli bakteriyalar DNK moddasi ta’sirida, chidamsiz 
bakteriyalar shtami antibiotikka chidamli bo‘lib qoldi. Bularga yana misol qilsam, 
yantoqning ildizi bilamiz juda pastgacha 30 metrgacha suvni topib boradi uni shu 
xususiyatini beruvchi DNKsini olib boshqa bir o‘simlikga qo‘ysak unda ham shu xususiyat
bor bo‘ladi. Buning natijasida suv yaxshi yetib bormagan yerlarda biz ko‘p iste’mol 
qiladigan o‘simliklarimizni yanada ko‘proq ishlab chiqargan bo‘lamiz, bundan tashqari 
suvsiz bo‘sh turgan yerlardan unumli foydalangan bo‘lamiz.