Simmetrik blokli shifrlash algoritmlarining

---

JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS 
http://www.newjournal.org/ 

Volume–28_Issue-4_May_2023 
16 
SIMMETRIK BLOKLI SHIFRLASH ALGORITMLARINING
O`ZIGA XOSLIGI 
 
Аlimоv Dаvrоnbеk G'ulоm о'g'li 
Mirzо Ulug`bеk nоmidаgi О`zbеkistоn Milliy univеrsitеti mаgistrаnti 
 
Аnnоtаtsiyа: 
S-box-dan foydalanish zamonaviy kriptografiyada qo'llaniladigan 
ko'plab simmetrik blokli shifrlash algoritmlarining muhim tarkibiy qismidir. Shu bilan 
birga, turli kriptoanaliz usullariga qarshi tura oladigan mustahkam S-bloklarini yaratish 
murakkab muammodir. Ushbu maqolada biz S-bloklarni loyihalashda tasodifiylik va 
nochiziqlilikka erishish muammolarini va xavfsizlikni ta'minlash uchun ushbu 
bloklarning ko'p sonini yaratish muammolarini tasvirlab beramiz. 
Kаlit sо‘zlаr:
Simmetrik shifrlash algoritmlari, blokli shifrlash, S-blok, P-blok, 
kriptografiya, generatsiya, nochiziqlilik. 
KIRISH 
Zamonaviy kriptografiyada blokli shifrlash axborot xavfsizligini ta’minlovchi 
algoritmlarning muhim tarkibiy qismidir, chunki u maxfiy kalit bilan shifrlash orqali 
ma'lumotlarning maxfiyligi va yaxlitligini ta'minlaydi. 
Simmetrik blokli shifrlash - ma'lumotlarning ma’lum bir bitli uzunlikdagi 
bloklarida ishlaydigan shifrlash algoritmining turidir. Ochiq matn belgilangan 
o'lchamdagi bloklarga bo'linadi va shifrlash algoritmi maxfiy kalit yordamida har bir 
bloklarda shifrlanadi. Shifrlash algoritm orqali chiquvchi natija berilgan ochiq matn 
bilan bir xil uzunlikka ega bo'lgan shifrmatndir. 
Blok shifrlash shifrlari yuqori darajadagi xavfsizlikni ta'minlaydi va xavfsiz aloqa, 
elektron bank va raqamli imzolar kabi ko'plab kriptografik ilovalarda qo'llaniladi. Eng 
keng tarqalgan blokli shifrlash shifrlaridan ba'zilari AES (Advanced Encryption 
Standard), DES (Data Encryption Standard), and 3DES (Triple Data Encryption 
Standard).