Natijalar va
tahlil
Ob’ekt
Dastur
Matematik
model
Algoritm
Hisoblash
usullari
Matematik modellashtirish jarayonini sxematik ko’rinishda
qanday ifodalash mumkin?
Modellashtirishning qanday asosiy usullari mavjud?
Modellashtirishning asosiy usullari:
1. Analitik usullar.
2. Sonli usullar.
3. Statistik usullar.
4. Sonli-analitik usullar.
5. Analitik-statistik usullar.
Analitik usullar
Analitik model – ob’ekt xossa va xususiyatlarini matematik
apparatlar yordamida ifodalanishi.
Kamchiliklari:
Matematik model qurishda qator faraz va gipotezalardan
foydalanganligi, ayrim hollarda yechimni analitik ko’rinishda
ifodalash imkoniyatining yo’qligi
Yutuqlari:
Masalani yechimini аnaltik korinishida, jarayonlarni xar hil
parametrlarda
atroflicha
tahlil
qilish
imkoniyatlari
mavjudligi.
Sonli usullar
Sonli model
– boshlang’ich shartlar asosida ob’ekt xossa va
xususiyatlarini grafik yoki jadval ko’rinishda ifodalash.
Kamchiliklari:
Taqribiy
almashtirishlar
hisobiga,
matematik
model
adekvantligiga salbiy ta’sir qilish, ko’p sonli amallar
bajarish kerakligi
Yutuqlari:
Analitik ifodalash mumkin bo’lmagan yechimlarni sodda
ko’rinishda ifodalay olish, echilayotgan masalalar sinfini
oshira olish
α
β
δ
0.1
2
3.14
0
5
10
1
2
3
4
Statistik usullar
Statistik model
–ob’ekt xossa va xususiyatlarini statistika
ma’lumotlari yordamida ifodalash.
Kamchiliklari:
Modellashtirish jarayoni ko’p mehnat va mashina vaqtini
talab qilishi, oraliq ma’lumotlar olishning imkoniyati
yo’qligi
Yutuqlari:
Universalligi, o’ta murakkab masalalarni tahlil qilish
mumkinligi, ShK yordamida tajriba o’tkazish vaqtini
kamaytirish, har qanday sharoitda tahlilni amalga oshirish
Yillar
2000
2005
2010
Xarajatlar
27
25
26
Hosildorlik
0.34
0.41
0.43
Daromad
102
134
134
Modellashtirishdagi xatoliklarni qanday guruhlarga ajratish
mumkin?
1- guruh xatolar
yechilayotgan masalaning modelini qurish
bilan bog’liq xatolar. Bu xatolar
matematik model xatosi
deb
ataladi.
2 - guruh xatolar
masalaning yechish uchun beriladigan
boshlang’ich qiymatlarida uchraydigan xatolardir.
Dostları ilə paylaş: |