Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

3.3.2. Iqtisodiy rivojlanish tarixi 
Tabiiy 
resurslar 
cheklangan 
sanoat 
mamlakati 
Niderlandiya, 
o'z 
mahsulotlarini qayta ishlash uchun xom ashyolarni eksportidan tayyor mahsulotlar 
177
 http://www.imf.org/external/datamapper/ngdpdpc@weo/oemdc/advec/weoworld/neth 
178
 http://statisticstimes.com/economy/countries-by-projected-gdp.php 
179
 https://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/org6_e.htm#collapseU

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 312 - 
eksportiga asoslanadi. Oziq-ovqat mahsulotlarini qayta ishlash, metallurgiya, kimyo, 
ishlab chiqarish va neftni qayta ishlash sanoatning asosiy tarmoqlari hisoblanadi. 
Qishloq xo'jaligi iqtisodiyot uchun alohida ahamiyatga ega. Chunki, qishloq 
xo'jaligining umumiy hajmining qariyb 60 foizi eksport qilingan. Dengiz bo'yidagi 
geografik joylashuvi, ko'rilmagan port ob'ektlari va ko'p hajmli ichki suv yo'llari 
tufayli, Gollandiya savdo-sotiq, tashish va brokerlik davlatiga aylandi. Xalqaro 
savdoda 
ishtirok 
etadigan 
milliy 
iqtisodiyotning 
rivojlanishi chet eldagi 
hamkorliklar bilan savdo bitimlariga kelishishi sabab bo‘ldi
180
. 
Yevropaning qolgan qismida bo'lgani kabi, XIX asrda ham Gollandiyani 
zamonaviy o'rta sinf sanoat jamiyati shakllangan. Qishloq xo'jaligida ish bilan band 
bo'lganlar soni kamayib, mamlakat raqobatbardosh sanoat va savdo sohasida o'z 
ulushini tiklash uchun qahramonona harakatlarni amalga oshirdi. Gollandiya 19 
asrning oxiriga qadar Belgiyadan orqada qoldi va keyin taxminan 1920 yillarga 
kelib iqtisosdiy tarraqqiy eta boshladi. Sanoatda to'qimachilik va undan keyin Flibs 
sanoat majmuasini o'z ichiga olgan Gollandiya endilikda atrof mamlakatlari ichida 
ustunlikni his qila boshladi. Rotterdam shahri endilikda eng yirik yuk tashish va 
ishlab chiqarish markaziga aylandi. Kambag'allik asta-sekin pasayib ish bilan 
bandlar soni ko'paydi. Aholi uchun mehnat sharoitlarini izchil yaxshilashga imkon 
berildi. 1959 yilda Niderlandiya katta tabiiy gaz konlarini topdi. Qayta ishlash 
sanoatini kuchayishi hisobiga mamlakat Yevropaning boshqa mintaqalariga tabiiy 
gaz eksporti katta miqdorda daromad keltira boshladi. Kutilmagan natijalar sifatida, 
Niderlandiyadagi ishlab chiqarish sektorida iqtisodiy pasayish kuzatila boshlandi
181
.