Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 431 - 
bo'yicha hukumat dasturi doirasida Polsha valyuta kursi xalqaro valyuta bozorlarida 
erkin tarzda joylashtirildi. 1995 yilda yangi, devalvatsiyalangan zlotiy joriy etildi; u 
eski zlotidan 10 mingga teng edi. Polsha Yevropa Ittifoqiga 2004 yilda 
qo'shilgandan so'ng iqtisodiy hududiga kirishga va yevroni valyuta sifatida qabul 
qilishga tayyor edi. Biroq, 2010 yilga kelib qonun va adolat partiyasi Polshaning 
yevroni qabul qilishiga qarshi kurashni davom ettirdi va mamlakatning yashash 
darajasi hali mintaqaning eng kuchli a'zolari bilan taqqoslanmaganligini hamda 
Polsha o'z valyutasini saqlab qolish uchun yaxshiroq islohotlar qilishini ta'kidladi. 
Polsha bank sektori Polsha Moliyaviy Boshqarish Tizimi (PFSA) tomonidan 
tartibga solinadi. 
1992-1997 
yillarda 
mamlakatni 
bozorga 
yo'naltirilgan 
iqtisodiyotga 
aylantirishda hukumat ba'zi banklarni xususiylashtirdi, qolganlarini qayta tashkil 
etdi va bu sohada raqobatbardosh bo'lgan huquqiy islohotlarni joriy qildi. Ushbu 
islohotlar, sohaning iqtisodiy sog‘lomligi va nisbiy barqarorligi bilan bir qator 
strategik xorijiy investorlarni jalb etdi. 2009 yil boshida Polsha bank sektorida 51 ta 
mahalliy bank, 578 kooperativ banki va xorijiy banklarning 18 filiali mavjud edi. 
Bundan tashqari, horijiy sarmoyadorlar qariyb 40 ta tijorat bankida nazorat ulushiga 
ega bo'lib, bu bank kapitalining 68 foizini tashkil etdi. Polsha banklari kreditlashni 
cheklash, foiz stavkalarini oshirish va balanslarni mustahkamlash yo'li bilan 2009 
yilgi moliyaviy inqirozga qarshi tura oldilar. Keyinchalik, sektor qayta kreditlashni 
boshladi, 2017 yilda bu ko'rsatkich 4 foizdan oshdi. 
Polsha 1991 yilda Varshava shahrida fond birjasini tashkil qildi va 2001 yil 
oxiriga kelib 230 ta firma ro'yxatga olindi. Derivativlar bozori 1998 yilda boshlanib 
50 dan ortiq sug'urta kompaniyalari faoliyat yuritgan bo‘lib ularning eng katta qismi 
Polsha milliy sug'urta (Powszechny Zakład Ubezpieczeń) hisoblanadi. 
Postkommunistik davrning dastlabki o'n yilida Polshaga Yevropaning boshqa sobiq 
sotsialistik davlatlariga nisbatan ko'proq to'g'ridan-to'g'ri xorijiy investitsiyalarni 
jalb qildi. Bu 1990 yilda 89 million dollardan 2016 yilgacha 21,6 milliard dollarga 
ko'tarildi.