XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 430 -
birga kommunal soha juda tez o'sdi (14,1% dan 3,7% gacha). Bundan tashqari,
ishlab chiqarishda konchilik (3 foizdan 3,8 foiz)ga nisbatan kamroq o‘sdi.
Sanoat
faoliyati yanvar oyida 4,1 foizga o'sib, 2018 yilning dastlabki ikki oyini hisobga
olgan holda o‘tgan yilga nisbatan 8 foizga o'sdi. Polshada sanoat ishlab chiqarish
1992 yildan 2018 yilgacha bo'lgan davrda o'rtacha 6.30 foizni tashkil etdi va 2004
yil mart oyida 23.50 foizga yuqori bo'ldi va 2009 yilning
yanvar oyiga nisbatan -
15,30 foizga past natija ko‘rsatgan.
4.1.6. Xizmatlar sohasi
Xizmat ko'rsatish sohasi 20-asrning oxirgi o'n yilida YaIMning qariyb 4 foizi
miqdorida o‘sishi bilan izohlandi. O'sish moliyaviy xizmatlar,
chakana savdo,
sayohatlar va boshqa xizmatlar ko'rsatildi. XXI asrga kelib xizmat ko'rsatish sohasi
mamlakat YaIMning uchdan ikki qismini tashkil etdi. Polsha ishchilarining
yarmidan kamini ish bilan ta'minladi. 2005 yilda sayyohlik Polsha iqtisodiyotiga 6
mlrd. AQSh dollari miqdorida hissa qo'shdi.
Moliya
Mamlakatda barcha moliya institutlari 1944-1945
yillarda davlatga qarashli
bo'lib, 1949 yildan keyin markazlashgan iqtisodiy rejalashtirishning ajralmas
qismini shakllantirgan. Polsha Milliy banki (Narodovy Bank Polski) hukumatning
moliyaviy siyosatining
asosiy agenti hisoblanib, ish haqi, kredit, investitsiya
munosabatlarini markazlashgan holda boshqaradi. 1980-yillarning oxiri va 90-
yillarning boshida bank sektori qayta tashkil qilindi.
Milliy bank bank sektori va
valyutani tartibga solish uchun javobgar bo'lgan mustaqil markaziy bankga aylandi.
2000 yilga kelib mamlakatda 75 ta xususiy bank mavjud bo‘lib, davlat ularning
o'ndan bir qismida o‘z nazorat ulushini saqlab qoldi.
1990 yilgacha ichki valyuta operatsiyalari mahalliy valyutada amalga
oshirilgan bo'lsa, tashqi operatsiyalar
xorijiy valyutada, xususan AQSh dollari yoki
sobiq Sovet Ittifoqi uchun maxsus valyuta rublda amalga oshirildi. Chet-el
valyutasiga nisbatan valyuta kurslari davlat bankining
ehtiyojlariga qarab
moslashuvchan edi. 1990 yilda Polsha iqtisodiyotini erkin bozor tizimiga ko'chirish