Dərslik kimi tövsiyyə edilir. B a k I 1 6

MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI 
___________________________ 99 ____________________________ 
Cədvəl 3. 
Zaman kəsiklərində müəssisədə marketinq idarəetmə 
strategiyalarının müqayisəsi 
Şirkətin bazardakı 
mövqeyinin idar
ə 
edilm
ə göstəricisi 
Köhn
əlmiş 
marketinq strate-
giya
ları 
Müasir marketinq 
strategiya
ları 
X
ərclərin idarə 
edilm
əsi 
vardır 
vardır 
M
əhsulun idarə 
edilm
əsi 
vardır 
vardır 
İstehlakçılarla 
münasib
ətlərin idarə 
edilm
əsi 
yoxdur 
vardır 
Marketinqin analitik 
funksiya
sının idarə 
edilm
əsi 
yoxdur 
vardır 
Satışın sərrast idarə 
edilm
əsi 
yoxdur 
vardır 
Göründüyü kimi, bu təsnifatda firmanın bazardakı 
mövqeyinə təsir edən əsas amillər kimi, aşağıdakılar 
seçilmişdir: 
•
İstehlakçılarla münasibətlərin səviyyəsi; 
•
CRM layihələri ilə inteqrasiya səviyyəsi. 
Cap Gemini Ernst & Young şirkəti tərəfindən müxtəlif 
sahələrə aid olan 300 firmada aparılan tədqiqatlar əsasında 
şirkətlərin biznes-modelləri matrisi tərtib edilmişdir (şəkil 17 və 
cədvəl 3). Təhlil göstərmişdir ki, xidmət iqtisadiyyatı şəraitində 
şirkətlərin 66%-ə yaxını müştərilərlə qarşılıqlı münasibətlərin 
idarə edilməsi sistemi layihələrini tətbiq etməklə müştəriyə 
meyllənir, müştərilərlə qarşılıqlı münasibətlərin idarə edilməsi 

---

MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI 
___________________________ 100 ____________________________ 
sistemindən istifadə etməyən şirkətlər 32% təşkil etməklə, 
yalnız məhsula fokuslanır. Müştəriyə fokuslanan şirkətlərin isə 
yalnız 2%-i müştərilərlə münasibətlərin inteqrasiya edilmiş 
idarəetmə sisteminə malikdir. Bu tədqiqata əsaslanmaqla 
biznes-modelləri 5 qrupa (I, II, III, IY və Y) ayırmağı məqsədə 
uyğun hesab edirik. 
Şəkil 17. CRM biznes-modelləri qrupları 
Şəkil 17-də: 
I – Məhsula fokuslanan ənənəvi model; 

---