6
Diğer sayfaya geçiniz.
Türkçe Yeterlik Sınavı
A
OKUMA - 3 (17-22. sorular)
FINDIK
Fındık deyince aklımıza ceviz, badem veya fıstık gibi bir kuruyemiş türü gelir. Ancak fındık; hayvancılık, makine
ve
otomotiv sanayi, kozmetik vb. alanlarda da kullanılan, tarımı ve ticareti yapılan bir bitkidir.
Arkeolojik kazılara göre fındık, MÖ 8000’lerde insanoğlunun tarımı keşfetmesiyle yetiştirilmeye başlanmıştır.
Kimi kaynaklarda fındığın, Orta Asya’dan Türkiye’ye geldiği ve buradan tüm dünyaya yayıldığı belirtilse de anavatanı
hakkındaki ortak görüş Türkiye’dir.
Fındık, farklı kültürlerde kutsal olması bakımından da özel bir bitki. Örneğin; Eski Türklerde fındık, barışın ve
sağlığın sembolü sayılırdı. Doğu toplumlarında ise elinde fındık dalı bulunan bir kimsenin kötülüklerden korunacağına
inanılırdı. Avrupalılarda da fındık kutsaldı: İngilizlerde bayram sofralarını fındık dallarıyla süslemek gelenekti. İtalyanlar
için fındık o kadar kutsaldı ki fındık türlerine dinî liderlerinin adlarını verirlerdi.
Günümüzde ise fındık önemli bir besin kaynağıdır. Vücudumuz için gerekli olan, metabolizmayı düzenleyen ve
hızlandıran B grubu vitaminleri bakımından zengindir. Vücudu kuvvetlendirerek yorgunluğu giderir.
Fındık çikolata, bisküvi ve tatlı yapımında yardımcı gıda
olarak
kullanılır. Fındıkta ortalama %60 oranında yağ bulunur. Fındık yağı gıda
sektöründe, yem sanayisinde ve eczacılıkta önemli bir ham maddedir.
Hatta son zamanlarda fındık yağının motorlu taşıtlarda da alternatif yakıt
olarak kullanımına yönelik çalışmalar sürmektedir. Fındığın
kabuğu da
kullanılır. Fındık kabuğu, çabuk ateş alması ve dışarıya uzun süre ısı
vermesi nedeniyle değerli bir yakacaktır.
Fındık; ılıman ve nemli iklimi sever, nemli ve serin topraklarda 6-7
metreye kadar büyüyebilir. Yeterli bir gelişme sağlayabilmesi için bölgeye
düşen yıllık yağışın 750 m
3
ten az, 1400 m
3
ten fazla olmaması gerekir.
Yıllık ortalama sıcaklığı 13-16
o
C arasında olan yerler, fındık üretimi için
oldukça uygundur.
Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi dünyada en fazla fındığın üretildiği
bölgedir. Karadeniz Bölgesi’ni, makineli tarıma çok fazla ihtiyaç duymayan
fındık yetiştiriciliğine yönlendiren en önemli etken ise bölgenin engebeli
olmasıdır. İklim açısından fındık yetiştirmek için uygun koşullara sahip olan
Karadeniz Bölgesi’nde, fındık fabrikalarının doğal dengenin bozulmasına
yol açacak atıklar ortaya çıkarmaması da fındık
yetiştiriciliğinin tercih
edilme nedenlerindendir. Ayrıca eğimli arazilerde fındık tarımının
yapılması erozyon tehlikesini de en aza indirir.
600 bin hektar fındık arazisiyle dünya fındık üretiminin yaklaşık yüzde %75’i Türkiye’de yapılmaktadır. Dünya
fındık ihracatının büyük bölümünü de elinde bulunduran Türkiye dışında İtalya, ABD, Azerbaycan ve İspanya fındık
üretimi ve ihracatı yapan diğer önemli ülkelerdir.