Tadbirkorlik va biznes: terminologik differentsiatsiya

«Zamonaviy dunyoda innovatsion tadqiqotlar: Nazariya 
va amaliyot» nomli ilmiy, masofaviy, onlayn konferensiya 
faoliyatining iqtisodiy mohiyati jamiyat talabini qondirish uchun ishlab chiqarish 
omillarining yangi kombinatsiyalarini (mahsulot, texnologiyalar, tashkiliy 
yondashuvlarni yangilash) izlash va amalga oshirishdan iborat. Tadbirkorlik 
faoliyati jarayoni g’oya ustida ishlash jarayonida boshlanib, atrof-muhit 
elementlari birlashib, ular faoliyat ko’rsata boshlaganidan keyin tugaydi. Bu 
vaqtda biznes chegaralanadi va menejerga topshiriladi va tadbirkor amalga 
oshirish uchun yangi g'oyalarni izlashni davom ettiradi. Biroq, tadbirkorning 
tajribasiga, mavjud resurslarga qarab, tadbirkorlik va biznes jarayonlari parallel 
ravishda borishi mumkin: tajriba qancha kam bo'lsa, tadbirkorlik va biznes 
qanchalik uzoqroq parallel bo'lsa va aksincha, tadbirkor qanchalik ko'p tajribaga 
ega bo'lsa, u shunchalik tez ishlaydi, o'z biznesini amalga oshirish uchun 
menejerga topshiradi va tadbirkorlik va biznes jarayoni farq qanchalik tez sodir 
bo'ladi. 
Tadbirkorlik tadbirkorlik g‘oyasini shakllantirishda shaxsni faollikka undaydigan 
turtkidan boshlanadi. Ham tashqi, ham ichki omillar impuls sifatida harakat 
qilishi mumkin. Tadbirkorning individual xususiyatlari bilan belgilanadigan 
shaxsiy tashabbus uni amalga oshirish va resurslarni izlashga undaydi. Keyin 
ishlab chiqarishni tashkil etish bosqichlari, faoliyat natijasi va ijtimoiy 
samaradorligi amalga oshiriladi. 
Tadqiqotimizga nisbatan muallif tadbirkorlikni ijodkorlik, biznesni funksiya 
sifatida ko‘radi. Yuqoridagi mulohazalardan kelib chiqib shuni ta’kidlaymizki, 
tadbirkorlikning asosiy maqsadi o‘sish (iqtisodiy, ijtimoiy va hokazo) va jamiyatni 
innovatsiyalar, ilg‘or g‘oyalar asosida rivojlantirishdir. Biznes jamiyatni zarur 
tovarlar va xizmatlar bilan to'ldirishga qaratilgan. Tadbirkor uchun bu foyda 
olishni, jamiyat uchun esa ehtiyojlarni qondirishni anglatadi. Biznes jarayoni 
ishlab chiqarish ko'rsatkichlarining ijobiy miqdoriy dinamikasini nazarda tutadi. 
Bozor to'yingan sari o'sish to'xtaydi, lekin biznes o'z faoliyatini bozor 
ehtiyojlariga mos ravishda miqdoriy ko'rsatkichlarini to'g'irlab amalga oshiradi. 
Bu ishlab chiqarishning qisqarishiga, faoliyat hajmining barqarorligiga erishishga 
yoki loyihaning qisqarishiga olib kelishi mumkin. 
Biznes deganda foyda olishga qaratilgan faoliyat, tadbirkorlik - bunyodkorlik, 
innovatsiya (iqtisodiy, biznes va boshqalar) tushuniladi. Ikkala tushuncha ham 
xavf va shaxsiy javobgarlik, faoliyat sub'ektlarining umumiy shaxsiy xususiyatlari 
(mas'uliyat, o'z-o'zini rag'batlantirish, qaror qabul qilish qobiliyati va boshqalar) 
bilan tavsiflanadi.
REFERENCES 
1.
Абдуллаев А.Н. Организация предпринимательской деятельности: 

---

` 
434
«Zamonaviy dunyoda innovatsion tadqiqotlar: Nazariya 
va amaliyot» nomli ilmiy, masofaviy, onlayn konferensiya 
учебник. - СПб.: МИР, 2020. 
2.
Игорева 
И.В. 
Теоретическое 
исследование 
понятия 
предпринимательства / И.В. Игнатова // European Social Science Journal. 
2020.
3.
Stevenson H.H. The Entrepreneurial Venture / H.H. Stevenson, W.A. Sahlman, 
M.J. Roberts, A. Bhide, 2019.