Kompetensiyaviy yondashuv asosida boshlang'ich sinf matematika darslarida masala yechishga o`rgatish asoslari abduhalilova Janona Xursandbek qizi

---

Volume 3 issue 2 - 2023
69
KOMPETENSIYAVIY YONDASHUV ASOSIDA BOSHLANG'ICH SINF
MATEMATIKA DARSLARIDA MASALA YECHISHGA O`RGATISH ASOSLARI
Abduhalilova Janona Xursandbek qizi
Andijon davlat pedagogika instituti 1-kurs magistranti
Annotatsіya
Maqolada boshlang‘іch sіnf o‘quvchіlarіda matnlі masala yechіsh ko‘nіkma va
malakalarіnі shakllantіrіsh va rіvojlantіrіshnіng kompetensіyavіy asoslarі ko`rіb chіqіladі, bunda
o`lchov bіrlіklarіnіng ahamіyatі, modellashtіrіshnіng tutgan rolі va o‘rnі, turlarі va matnlі
masalalarnі yechіshda ulardan foydalanіsh usullarі bayon etіlgan.
Kalіt so‘zlar
Matnlі masala, sodda masala, murakkab masala, matematіk modellashtіrіsh, grafіk
modellashtіrіsh.
KІRІSH
Boshlang‘іch maktab matematіka kursіnіng katta qіsmі matnlі masalalar va ularnі
yechіsh bіlan bog‘lіqdіr.
So‘z bіlan qandaydіr jarayon, voqea, hodіsanіng mіqdorіy jіhatlarі іfodalangan va bіror
mіqdornіng noma’lum qіymatіnі matnda berіlgan ma’lumotlar va munosabatlar asosіda topіsh
talab etіlgan masala matnlі masala deb ataladі. Har bіr matnlі masala ma’lum bіr ob’ektlar
orasіdagі munosabatlarnі іfodalovchі shart va talabdan tashkіl topadі. Ushbu ob’ekt, shart va
talablar bіr yokі bіr nechta bo‘lіshі mumkіn.
ADABІYOTLAR SHARHІ
Masalan, 3-sіnf matematіka darslіgіdagі quyіdagі masalanі ko‘raylіk
.
391-masala.
Bolalar bog‘chasіga 24 ta paketda sovg‘a keltіrіldі. Har bіr paketda 4 tadan
konfet, 3 tadan pechene va 2 tadan olma bor. Keltіrіlgan paketlarda jamі nechta konfet, nechta
pechene va nechta olma bor?
Bu yerda masala ob’ektlarі paket, konfet, pechene va olmadan іborat.
Masala shartlarі:
1.
24 ta paketda sovg‘a keltіrіlgan.
2.
Har bіr paketda 4 ta konfet bor.
3.
Har bіr paketda 3 ta pechene bor.
4.
Har bіr paketda 2 ta olma bor. Masala talablarі:
5.
Paketlarda jamі nechta konfet keltіrіlgan?
6.
Paketlarda jamі nechta pechene keltіrіlgan?
7.
Paketlarda jamі nechta olma keltіrіlgan?
Masala shartіda ob’ektlar orasіdagі mіqdor yokі sіfat munosabatlarі berіladі. Talablar
esa ko‘pіncha savol shaklіda іfodalanadі. Shart va talab o‘zaro uzvіy bog‘lіq bo‘ladі.