Buxoro davlat universiteti raxmatullayeva f. M., Abdulloyev a. J., Giyazova n. B., Narzullayeva g. S

8.3. Xalqaro turizm 
Xalqaro iqtisodiy munosabatlarning o'ziga xos shakllaridan biri 
xalqaro safarlar hisoblanadi va ular milliy schetlar tizimida turizm deb 

---

83 
ataladi. Ularning o'ziga xosligi shuvdaki, iste'molchi xorijga, xizmat 
ko'rsatuvchiga qarab harakatlanadi va norezident sifatida tovarlar 
(xizmatlar) sotib oladi. 
Xalqaro safarlar – sayohatchilar tomonidan xorijda sotib 
olinadigan tovarlar va xizmatlar yig'indisi (sayohatchi xorijda bir yildan 
kam muddatda bo'lsa va norezident hisoblansa). 
Sayyoh – o'zi rezident hisoblanmaydigan mamlakatda bir yildan 
kam muddatda bo'lgan, boshqa mamlakatning davlat tashkiloti 
xizmatchisi yoki oila a'zosi bo'lmagan va rezident uchun yollanib 
ishlamayotganlar kiradi. 
Turizm, ayniqsa, XXI asrga kelib keng taraqqiy etmoqda. 
Bugungi kunda turizm sanoati dunyoda eng ilg'or va serdaromad 
sohalardan biriga aylandi. Dunyo bo'ylab xalqaro sayyohlar oqimi 952 
million kishidan (2010 yil) 1461 million kishiga (2019 yil) oshdi. (8.1-
rasm) 
8.1.-rasm. Xalqaro kirish turizmining o'sishi, 1995-2019 yillar 
(mln.)
1
Turizm sohasi rivojlanishining ilg'or xorij tajribasini keng 
qamrovli o'rganish va tahlil qilish zamonaviy milliy turizmni 
rivojlantirish 
uchun 
muhim 
ahamiyatga 
ega. 
Ilg'or 
xorij 
mamlakatlarining tajribasi shuni ko'rsatmoqdaki, turizm sohasi 
rivojlanishining muvaffaqiyati to'g'ridan-to'g'ri davlat tomonidan 
1
UNWTO Tourism Data Dashboard. URL: https://www.unwto.org/unwto- tourism-dashboard.

---

84 
qo'llab-quvvatlashga va davlat darjasida bu tarmoqqa qaratiladigan 
e'tiborga bog’liqdir. 
Hozirgi kunda davlatlar tomonidan turizm tarmog'ining ahamiyati 
va rivojlanishiga katta e'tibor berilishini namoyon etish uchun 8.1-
jadvalda sayyohlar oqimi bo'yicha 15 ta yetakchi mamlakatlar reytingi 
berilgan.