Kitab Elxan muellim indd

Ermənistanın Azərbaycana qarşı silahlı təcavüzü və işğalın ağır nəticələri
94
www.elkhan-suleymanov.az
kompensasiyanın  ödənilməsinə  iddialı  olduqları  bildirilmiş-
dir. Eyni zamanda məruzədə Azərbaycanda özəlləşdirilməmiş 
təşkilatların, xüsusən də Dövlət Neft Şirkətinin gəlirlərindən də 
ermənilərə kompensasiya ödənilməsi kimi iddia irəli sürülür. 
Məruzədə Azərbaycanda neft-qaz istehsalı və ixracı sahəsində 
fəaliyyət göstərən xarici şirkətlər və qarışıq kapitala malik olan 
şirkətlərin də erməni qaçqınlara kompensasiya ödəmələri iddi-
ası da öz əksini tapıb. Məruzədə həmçinin erməni qaçqınlara 
xüsusi olaraq vurulmuş mənəvi zərərin miqdarının hesablan-
masının zəruriliyi də göstərilir (!) [76]
Üçüncüsü, işğal nəticəsində Azərbaycana dəymiş maddi və 
mənəvi  zərərin  ödənilməsi  probleminin  gündəmə  gətirilməsi 
Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizam-
lanmasında Azərbaycan tərəfinin sübutedici bazasının ədalətli 
olmasını bir daha təsdiq edir və gücləndirir. Bu isə Ermənistanla 
aparılan  informasiya  və  diplomatiya  müharibəsində  vacib 
amillərdən  biridir.
Ermənistan  Azərbaycana  qarşı  silahlı  təcavüz  etdiyinə  və 
Azərbaycan  ərazilərini  işğal  etdiyinə  görə  beynəlxalq-hüquqi 
məsuliyyət daşıyır. Belə ki, BMT Baş Assambleyasının 14 dekabr 
1974-cü  ildə  qəbul  etdiyi  “Təcavüzün  tərifi”  adlı  3314(XXIX) 
saylı qətnaməsinin 5-ci maddəsində göstərilir ki, “təcavüzkar 
müharibə  beynəlxalq  sülhə  qarşı  cinayətdir  və  təcavüz  aktı 
beynəlxalq məsuliyyət doğurur [77]. 
Təcavüz aktının törədilməsi soyqırım, irqi ayrı-seçkilik, etnik 
təmizləmə, aparteid, humanitar faciə və s.  kimi cinayət əməlləri 
kimi BMT Nizamnaməsi və digər vacib beynəlxalq sənədlərin 
pozulmasına  yönəlib  və  dünya  birliyi  dövlətləri  tərəfindən 
beynəlxalq cinayət kimi tövsif edilir. Məhz bu səbəbdən təcavüz 
cinayəti  soyqırım  cinayəti,  müharibə  cinayətləri  və  insanlığa 
qarşı  cinayətlərlə  bərabər  Roma  Statutunun  5-ci  maddəsinə 
əsasən Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin yurisdiksiyasına aid 
edilmişdir [78]. 
Qeyd  edilməlidir  ki,  bu  beynəlxalq  cinayət  əməllərinin 
törədilməməsi öhdəlikləri bütövlükdə dünya birliyi dövlətləri 

---