Kitab Elxan muellim indd

Ermənistanın Azərbaycana qarşı silahlı təcavüzü və işğalın ağır nəticələri
82
www.elkhan-suleymanov.az
DQMV-də  mərmər  zavodu  tikilmişdir.  İşğal  nəticəsində  yeni 
tikintilər  üçün  gətirilmiş  bütün  bu  maddi-texniki  baza  məhv 
edilmiş və nəzərdə tutulan layihələr həyata keçirilməmişdir. 
Bundan  əlavə,  Azərbaycanın  cəbhəyanı  və  Ermənistan  ilə 
sərhədyanı rayonlarına da külli miqdarda birbaşa zərər vurul-
muşdur. Belə ki, Ermənistan ilə həmsərhəd olan rayonların bir 
çox məntəqələri tamamilə dağıdılmış, dinc əhali isə öz doğma 
yurdlarını tərk etməyə məcbur olmuş, bu rayonlarda olan sosi-
al-iqtisadi, mədəniyyət müəsisələri, sənaye və kənd təsərrüfatı 
obyektləri məhv edilmişdir. Ümumiyyətlə, Ermənistanın silahlı 
təcavüzü nəticəsində Azərbaycanın Naxçıvan Muxtar Respub-
likasına,  Ağstafa,  Ağcabədi,  Qazax,  Tovuz,  Gədəbəy,  Tərtər, 
Beyləqan rayonlarına külli miqdarda zərər vurulmuşdur.  
Ümumiliklə,  Ermənistanın  silahlı  təcavüzü  nəticəsində  iş-
ğal  edilmiş  Azərbaycan  ərazilərində  900-dən  artıq  yaşayış 
məntəqəsi  (şəhər,  qəsəbə,  kənd  və  s.),  ümumi  sahəsi  9,1  mln 
m
2
  olan  150  minə  yaxın  yaşayış  evi  və  mənzil,  4366  sosial-
mədəni təyinatlı obyekt, 7000 ictimai bina, 2389 sənaye və kənd 
təsərrüfatı obyekti, 1025 məktəb, 855 uşaq bağçası, 4 sanatoriya-
müalicə  kompleksi,  798  səhiyyə  müəssisəsi,  o  cümlədən 
695  xəstəxana  və  digər  tibb  müəssisəsi,  927  kitabxana,  1510 
mədəniyyət  müəssisəsi,  598  rabitə  obyekti  dağıdılaraq  məhv 
edilmişdir. Bundan əlavə, 5198 km avtomobil yolu, 348 körpü, 
286 km dəmir yolu xətti, 116 dəmir yolu körpüsü, 224 su anbarı, 
7568 km su xətti, 2000 km qaz kəməri xətti, 76940 km elektrik 
xətti dağıdılmışdır.
Göründüyü kimi, Ermənistanın silahlı təcavüzü nəticəsində 
bölgədə  fövqəladə  humanitar  vəziyyətin  yaranması, 
Azərbaycan  xalqının  tarixi  milli  mədəniyyət  abidələrinə,  re-
gionun təbii sərvətlərinə və ekoloji durumuna bərpa edilməsi 
mümkün olmayan dərəcədə dəymiş ziyanlarla bərabər, ölkəyə 
külli miqdarda sosial-iqtisadi zərər vurulmuşdur.

---