"İqtisadiyyatı güclü olan dövlət hər şeyə qadirdir". "Biz neft kapitalını insan kapitalına çevirməliyik"
Yüklə 8,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İSTİFADƏ OLUNMUŞ ƏDƏBİYYAT
- THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 183
- THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 184
- THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 185
- THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 186
- Baku Engineering University. International Scientific and Practical Conference "Azerbaijan in the international transport system: goals and prospects". 02 - 05 October 2018.
- THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 187
- Açar sözlər
- Key words
|
Şəkil 3. Bakı şəhərində BRT üçün nəzərdə tutulan marşrutlar
-nəzərdə tutulan Metrobus (BRT) marşrutları.
1. Bakı Dairəvi - 1, Qaradağ – Bakı - Sumqayıt şosesi, Biləcəri qəsəbəsi və əks istiqamətdə, 2. Avtovağzal (Sumqayıt yolu) - Tbilisi prospekti – Azadlıq meydanı və əks istiqamətdə, 3. Bayıl qəsəbəsi – Nobel prospekti – Zığ qəsəbəsi və əks istiqamətdə, Azadlıq prospekti - Sahil və əks istiqamətdə, 4. 20 Yanvar dairəsi – Ziya Bünyadov prospekti – Koroğlu metrosu və əks istiqamətdə, 5. Azadlıq meydanı - Azadlıq prospekti – Heydər Əliyev prospekti - Koroğlu metrosu və əks istiqamətdə, 6. Koroğlu metrosu – Qara Qarayev prospekti –Xətai - Nobel prospekti və əks istiqamətdə və b. BMT tərəfindən təsdiqlənmiş dünya üzrə normativlərə əsasən tək istiqamətdə saatda 6000 ilə 9000 sərnişin daşınan xətlərdə Metrobus xətləri çəkilməsi düşünüləbilir. Bu baxımdan, Bakı şəhərində qeyd edilən marşrutlar üzrə sərnişin axınının intensivliyi qeyd olunan normativdən dəfələrlə yüksəkdir. Məsələn, Tbilisi prospekti üzrə bu göstərici bir istiqamətdə normal axın zamanı 11000– 12000, H.Əliyev prospekti üzrə bu göstərici bir istiqamətdə 15000–17000, Q.Qarayev prospekti üzrə bu göstərici bir istiqamətdə 14000–16000 sərnişin saatdır [1-4]. Sistemin tətbiqindən sonra avtobus nəqliyyatı əsasən həmin metrobus arteriallaının əlavə sərnişin təminatı üçün ətraf qəsəbə və ətraf kiçik məhəllələrdən sərnişin toplayıcısı rolunu oynamaq mahiyyəti daşımalıdır – daha çox Metrobus sistemini qidalandırıcı funksiyasını yerinə yetirməlidir. Bu sistemin xətləri üzrə paralel marşrutların təşkili qeyri mümkün olmalıdır.
bütün şəhərlərdə ictimai nəqliyyat sistemindəki yaranmış problemlərin aradan qaldırılmasındakı önəmli rolunu, eyni zamanda Metrobus (BRT) sisteminin qısa bir zaman çərçivəsində və nisbətən aşağı maya dəyərində investisiya qoyuluşu müqabilində müsbət təsirlərini nəzərə alaraq bu sistemin Bakı şəhərində yaradılması məqsədəuyğun olardı.
1. Çingiz Rəhimov, Bakı şəhərində avtobus sərnişin daşımalarının təşkilində müasir üsulların tətbiqi, AzTU, Bakı-2009. 2. http://metrobus.iett.gov.tr/tr/metrobus/pages/metrobus-sistemi/296 3. http://tr.wikipedia.org/wiki/Kategori:Ula%C5%9F%C4%B1m_taslaklar%C4%B1 4. http://kentvedemiryolu.com/icerik.php?id=608 THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 183 26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan СТРАТЕГИЧЕСКОЕ ПАРТНЕРСТВО ГРУЗИИ И РЕСПУБЛИКИ АЗЕРБАЙДЖАН КАК ВОЗМОЖНОСТЬ ИХ УСТОЙЧИВОГО РАЗВИТИЯ ЛАРИСА КОРГАНАШВИЛИ Тбилисский государственный университет имени И. Джавахишвили, Тбилиси, Грузия korganashvili@yahoo.com НАТАВАН МАМЕДОВА Бакинский Университет Бизнеса, Баку, Республика Азербайджан natavangm@gmail.com
Сотрудничество Грузии и Республики Азербайджан имеет длительную историю, однако после распада Советского Союза, оно перешло на новый этап своего исторического развития. Грузия и Респуб- лика Азербайджан стали стратегическими партнерами и союзниками. Их двухсторонние отношения ст- роятся на принципов равенства, добрососедства, взаимного уважения и взаимопонимания. В работе да- на оценка итогов постсоветской трансформации Грузии и Республики Азербайджан с использованием различных международных рейтингов, проанализировано значение их сотрудничества на региональном и глобальном уровнях, двухсторонние отношения в сфере торговли, инвестиций, энергетики и транс- портных коридоров. Ключевые слова: стратегические партнерство, трансформация, устойчивое развитие, Азербайджан, Грузия.
ANNOTATION Cooperation between Georgia and the Republic of Azerbaijan has a long history, but after the collapse of the Soviet Union, it moved to a new stage of its historical development. Georgia and the Republic of Azerbaijan have become strategic partners and allies. Their bilateral relations are based on the principles of equality, good neighborliness, mutual respect and mutual understanding. The paper assesses the results of the post-Soviet transformation of Georgia and the Republic of Azerbaijan using various international ratings, analyzes the significance of their cooperation at the regional and global levels, and bilateral relations in trade, investment, energy, and transport corridors. Key words: strategic partnership, transformation, sustainable development, Azerbaijan, Georgia.
Сотрудничество Грузии и Республики Азербайджан имеет длительную историю, однако после распада Советского Союза, оно перешло на новый этап своего исторического развития. Дипломатические отношения между Грузией и Республикой Азербайджан (далее Азербайджан) установлены 18 ноября 1992 года. После этого они друг друга рассматривают в качестве стратегических партнеров и союзников. Их двухсторонние отношения строятся на основе рыночной экономики и либеральной внешней политики, в которых главное место отводится соблюдению принципов равенства, добрососедства, взаимного уважения и взаимопонимания [1, с. 4-5]. После распада СССР Грузия и Азербайджан оказались в катастрофическом экономическом спаде. Самый низкий объем ВВП в Грузии составил 2,514 млн USD (1994 г.), а в Азербайджане – 3,052 млн USD (1995 г.) [2] или соответственно 32.4 и 34.4 % от уровня 1990 года. Грузия и Азербайджан почти одновременно приняли условия и стандарты экономической деятельности, предложенные Международным валютным фондом. В результате их реализации они смогли преодолеть существующий экономический кризис и достичь экономического роста [3, 4]. В 2017 году ВВП Грузии составил 39,768.1 млн USD, Азербайджана - 40,747.8 млн USD, а ВВП на душу населения – соответственно 4,078.3 и 4,131.6 USD. Самый высокий темп роста Грузия имела в 2007 году – 12,344%, а Азербайджан – в 2006 году – 34.5% [2]. Для оценки итогов трансформации суверенной Грузии можно использовать различные международные рейтинги. Среди них можно выделить следующие: * Индекс трансформации Бертельсманна, который состоит из двух компонентов: cтатусного индекса и индекса управления. По cтатусному индексу в 2018 году Грузия занимает 42-ое место, Азербайджан – 100-ое среди 129 развивающихся стран и стран с переходной
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 184 26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan экономикой, в том числе по политической трансформации – соответственно 37-ое и 107-ое места и по экономической трансформации – 47-ое и 85-ое места. По индексу управления они находятся на 33-ем и 97-ом местах [5]. * Индекс инклюзивного развития – в 2018 году Азербайджан занимает 3-ье место, Грузия - 32-ое в рейтинге 78 развивающихся стран [6]. * Индекс экономической свободы - в 2018 году Грузия находится на 16-ом месте, Азербайджан – на 67-ом среди 180 стран. Грузия входит в группу в основном свободных государств, Азербайджан - в группу умеренно свободных государств [7]. * Индекс человеческого развития – Грузия занимает 70-ое место, Азербайджан – 80-ое среди 188 стран в рейтинге 2018 г. [8]. * Индекс Всемирного банка по простоте ведения бизнеса – Грузия занимает 9-ое место, Азербайджан – 57-ое среди 190 стран в рейтинге Doing Business 2018 [9]. * Индекс вовлеченности в международную торговлю – Грузия занимает 41-ое место, среди 136 стран в рейтинге 2016 года [10]. * Индекс социального прогресса – Грузия находится на 54-ое месте среди 128 стран в рейтинге 2018 года. По Азербайджану нет данных [11]. * Индекс глобальной конкурентоспособности – Грузия занимает 67-ое место, Азербайджан – 35-ое среди 137 стран в рейтинге 2017-2018 гг [12]. Для оценки действий стран по достижению Целей устойчивого развития (ЦУР) используется индекс прогресса по Целям устойчивого развития. Этот показатель был создан Сетью ООН по поиску решений в области устойчивого развития и немецким фондом Бертельсманна, чтобы дополнить официальные метрики по ЦУР. По этому показателю Грузия занимает 66-ое место, Азербайджан – 48-ое среди 157 стран в рейтинге 2017 года [13]. За постсоветские годы сотрудничество Грузии и Азербайджана развиваются динамично посредством экономического роста и устойчивого развития в различных сферах. Между Азербайджаном и Грузией подписано около 50 соглашений в экономической сфере, а в целом – более тысячи. В настоящее время в Азербайджане действует почти 280 компаний с грузинским капиталом, а в Грузии – более 200 компаний с азербайджанским капиталом [14]. Азербайджан находится на первом месте по объему осуществленных в Грузию инвестиций. В 2017 году их объем составил $465.0 млн, что на 83.2% превышает объем предыдущего года и в 5.5 раза – 2013 года. За 5 лет Азербайджан в Грузию инвестировал $2030,2 млн – 25.5% всех ПИИ Грузии [15]. Традиционным фактором устойчивого развития национальной экономики и повышения ее конкурентоспособности является внешняя торговля. По объему товарооборота в 2017 году Азербайджан занимает четвертую позицию среди основных торговых партнеров Грузии. На его долю приходится 7.7 % внешнеторгового оборота (825.9 млн USD), 9.9 % экспорта (272.2 млн USD) и 7.0% импорта (553.7 млн USD) страны [16]. Самый высокий показатель экспорта Грузии в Азербайджан был в 2013 году – 709.9 млн USD. До 2017 года наблюдается тенденция сокращения экспорта Грузии в Азербайджан, но в 2017 году по сравнению с 2016 годом он вырос на 78.6%. В свою очередь самый высокий показатель импорта Грузии из Азербайджан был в 2012 году –703.8 млн USD [2]. Грузия и Азербайджан являются малыми странами, поэтому их роль в мировой экономике незначительна. Однако они занимают важное геополитическое и геостратегическое положение в данном регионе. Они находятся на границе общеевропейского пространства без- опасности. Здесь пересекаются интересы России и США, а также других региональных и не региональных государств [17]. Грузия и Азербайджан обладают крайне важными преимущест- вами транзитного узла Центральной Азии, а это может способствовать или препятствовать развитию коммуникаций между Западом и Востоком. Республика Азербайджан обладает запасами нефти и газа, для транспортировки которых используются трубопроводы, проходящие через Грузию: нефтепроводы Баку – Тбилиси – Джейхан и Баку – Тбилиси – Супса, газопровод Баку – Тбилиси – Эрзерум (его также называют Южно-Кавказским трубопроводом – ЮКТ) [18]. Грузия и Азербайджан участники проектов TRACECA (Transport Corridor Europe Caucasus Asia) и INOGATE (Interstate Oil and Gas Transportation to Europe). TRACECA – программа международного сотрудничества между Европейским союзом и странами-партнерами по
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 185 26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan организации транспортного коридора «Европа – Кавказ – Азия». В организационном плане эта международная программа, направленная на укрепление экономических отношений, торговли и транспортного сообщения в регионах Черноморского бассейна, Южного Кавказа и Централь- ной Азии. Она была создана в 1993 году по идее Евросоюза и состоит из различных проектов, некоторые из которых к началу 2016 года уже завершены [19]. INOGATE – программа между- народного сотрудничества в энергетической сфере между Европейским Союзом, Причерноморс- кими и Прикаспийскими государствами, а также соседними с ними странами. Программа осно- вана в 1996 году и реализуется от имени Евросоюза [20]. Грузию и Азербайджан также связы- вают много проектов «глобального значения», одним из них является проект «Баку-Тбилиси- Карс», старт которому был дан в октябре 2017 года. Пуском этой железной дороги заверши- лось создание Транскаспийского коридора, который в сочетании с мостом Явуз Султан Селим через Босфорский пролив обеспечивает условия для быстрой и дешевой транспортировки гру- зов из Китая в Европу и страны, расположенные на пути этого коридора [18]. Таким образом Грузия и Азербайджан стали реальными участниками китайской инициативы создания «Эконо- мического пояса Шелкового пути» (инициатива «Поясь и Путь» или «Один Пояс, Один Путь»). Укреплению сотрудничества Грузии и Азербайджана способствует реализация проекта Южного газового коридора - Трансанатолийского газопровода TANAP (Trans-Anatolian Natural Gas Pipeline), торжественное открытие которого состоялось 12 июня 2018 года. Этот газопровод проходит из Азербайджана через Грузию и Турцию к греческой границе, где его продолжением станет Трансадриатический газопровод, проходящий через Грецию и Албанию с конечной точкой в Италии. Также было объявлено, что одна ветка из Турции пойдет в Болгарию. Первые поставки газа по TANAP к границе Греции планируется осуществить уже к июню 2019 года [21]. В целом следует отметить, что Грузии и Азербайджан не являются странами-конкурен- тами, они взаимодополняют друг друга, что способствует их успешному сотрудничеству как на региональном, так и глобальном уровнях. В свою очередь добрососедские и дружеские отно- шения, взаимопонимание и взаимоподдержка обеспечивает устойчивое развитие обеих стран.
1.
Mammadova Natavan (2009). Economic cooperation between Georgia and Azerbaijan. Tbilisi, Publishing House "Universal", 215 p. (in Georgian language) 2. The World Bank (WB). http://data.worldbank.org/indicator/ 3. Korganashvili L., Mammadova N., Tsotskolauri P., Kochlamazashvili L.(2017) Transformation of South Caucasus Countries During 25 Years of Independence. European Journal of Social Sciences Education and Research. Volume 10, Nr. 1, May_Aug_17_Nr_2_cover.jpg, pp. 253-262 4. Korganashvili L. (2014) Socio-economic transformations in South Caucasus countries: realities and prospects. The Economic Transformation of the Cities and Regions in the Post-communists Countries. Edited by Cezary Madry and Denis Dirin.Proceedings. Wydawnictwo Naukowe. Poznan, Poland, pp.117-128 5. BTI 2018. https://www.bti-project.org/en/data/ 6. The Inclusive Development Index 2018 Summary and Data Highlights. http://www3.weforum.org/docs/WEF_Forum_IncGrwth_2018.pdf 7.
The Index of Economic Freedom (IEF) (2017). https://www.heritage.org/index/ranking 8. Human Development Indices and Indicators. 2018 Statistical Update http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf 9.
Doing Business 2018. http://www.doingbusiness.org/en/rankings 10. The Global Enabling Trade Report 2016 http://www3.weforum.org/docs/WEF_GETR_2016_report.pdf 11. 2017 Global Social Progress Index https://www.socialprogress.org/index 12. World Economic Forum (2016). The Global Competitiveness Report 2017–2018. http://www3.weforum.org/docs/GCR2017- 2018/05FullReport/TheGlobalCompetitivenessReport2017%E2%80%932018.pdf 13. Индекс прогресса по Целям устойчивого развития 2017 http://www.openshkola.org/blog/indeks-progressa-po- tselyam-ustojchivogo-razvitiya-2017/ 14. Азербайджан и Грузия презентуют свои транзитные возможности в Китае https://ru.sputnik.az/economy/20170614/410716189/azerbajdzhan-gruzija-prezentacija-tranzita-kitae.html 15. Geostat. Foreign Direct Investments (2018) http://geostat.ge/cms/site_images/_files/english/bop/ucxouri%20investiciebi%2015.08%20(eng)_2018.pdf 16. External Trade of Georgia (2018) http://geostat.ge/cms/site_images/_files/georgian/bop/External%20Merchandise%20Trade%202017_published%202018.pdf
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 186 26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan 17. Корганашвили Л. Д. (2011). Влияние политики региональных и не региональных государств на экономическое развитие Грузии (Impact of regional and non-regional state’ policies on the economic development of Georgia). International Seminar on: Georgia: Previous Activities, Future Prospects. 20 february 2011 – University of Tehran. Iran نیب رانیمس
ناتسجرگ یللملا http://dr-hosseinahmadi.blogsky.com/print/post-185/ 18. Корганашвили Л. (2018). Сотрудничество Азербайджана и Грузии в рамках китайской инициативы «поясь и путь». Baku Engineering University. International Scientific and Practical Conference "Azerbaijan in the
19. TRACECA. http://www.traceca-org.org/ru/traseka/, https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%A0%D0%90%D0%A1%D0%95%D0%9A%D0%90 20. INOGATE. http://www.inogate.org/, https://ru.wikipedia.org/wiki/INOGATE 21. Эрдоган заявил, что первые поставки газа в Европу по TANAP намечены на июнь 2019 года https://tass.ru/ekonomika/5285649
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 187 26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan PROCEEDINGS SECTION II Bussiness Administration
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 188 26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan MARKETİNQİN SƏMƏRƏLİ TƏŞKİLİ GÜNÜN TƏLƏBİDİR i.f.d. Dos. Nəsimi Bəşir oğlu KAMALOV Bakı Mühəndislik Universiteti nkamalov@beu.edu.az
Azərbaycan müəssisələri ilə bağlı aparılan elmi tədqiqatlar, eləcə də uzun illərə əsaslanan müşahidələr öl- kədə bazar iqtisadiyyatına keçid prosesinin tamamlanmasına baxmayaraq, müəssisələrdə biznes funksiyalarının yerinə yetirilməsində hələ də ciddi sıxıntıların olduğunu ortaya çıxarır. Bu məsələ, xüsusilə marketinqin təşkili və idarə edilməsində özünü açıq şəkildə biruzə verir. Halbuki, marketinq müasir biznesin əsas funksiyasıdır. Açar sözlər: Azərbaycan, müəssisələr, biznes funksiyaları, marketinq, təkmilləşdirmə. ABSTRACT The scientific researches and observations on Azerbaijan enterprises reveal that there are still serious problems in realization of business functions no matter that the market economy transition period has finished in the country. This matter shows itself especially in marketing activities. Despite of, marketing is the main function of modern business.
1. Marketinq məntiqi Son dövrlərdə biznes sahəsində ortaya çıxan anlayışlardan biridir marketinq. Maraqlısı budur ki, marketinq biznesin funksiyalarından biri olsa da, biznes həyatı ilə məhdudlaşmayıb, demək olar ki, cəmiyyətin bütün sferalarında istifadə edilməyə başlanılmışdır və hazırda ən məşhur ifadələrdən birinə çevrilmişdir. Bu qədər populyarlıq qarşısında bəs marketinqin məntiqi necə? O da anlayışın özü kimi hamı tərəfindən başa düşülür və qəbul edilirmi? Bu suala cavab vermək üçün elə biznes subyektlərində marketinqlə bağlı aparılan “əməliyyat- lara” baxmaq yerində olardı. Təcrübə göstərir ki, hazırda biznes subyektlərinin böyük əksəriyyətində marketinq departamenti mövcuddur və aktiv fəaliyyət göstərir. Onun təşkilinə baxdıqda, maraqlı məqamlar ortaya çıxır. Belə ki, bir qayda olaraq marketinq departamenti, bir vaxtlar fəaliyyət göstərən satış departamentinin adının dəyişdirilməsi fonunda formalaşdırılır. Yəni, bir vaxtlar fəaliyyət göstərən satış departamentinin “müasir dövrün tələblərinə uyğun olaraq” adı dəyişdirir, Beləliklə, marketinq departamenti qurulmuş olur. Çalışan işçilər eyni, çalışma şəkli eyni, məsələlərə yanaşma tərzi eyni, məntiq eyni, düçüncə eyni, təfəkkür eyni. Dəyişən sadəcə departamentin adıdır. Maraqlıdır, bu format- da təşkil edilən marketinqə kim ehtiyac duyur? Yaxud, bu “dəyişikliklə” nə əldə etmək olar? Təbbi ki, cavab bir mənalıdır - heç nə! Əslində, həqiqi dəyişiklik üçün məsələnin məntiqinə enmək lazımdır. Marketinqin məntiqinə gəldikdə isə, dünyaca məşhur marketoloq Filip Kotler müsahibəsində ürək ağrısı ilə qeyd edirdi ki, “…marketqindən bəhs etməyə başladığımız gündən indiyə kimi 30-40 il keçməsinə baxmayaraq, hələ də marketinqin gördüyümüz işlərə yeni don geydirmək, gördüyümüz işləri daha bərli-bəzəkli formada təqdim etmək olmadığını insanlara izah edə bilməmişik”. Ətrafımızda “marketoloqların” marketinq adı altında həyata keçirdiklərini müşahidə etdikcə, marketinq qabiliyyətlərinə şahid olduqca, alimin bu fikri səsləndirməkdə nə qədər haqlı olduğunu görürük. Təcrübə göstərir ki, marketinq anlayışı bir qayda olaraq satış anlayışı ilə qarışdırılır, eyniləş- dirilir. Halbuki, marketinqin məqsədi satış cəhdlərinə olan ehtiyacı ortadan qaldırmaqdır. Bu iki anla- yışı eyniləşdirənlərin ən əsas arqumenti ondan ibarətir ki, hər iki anlayışın əsasında mənfəət durur. Doğrudur, hər iki anlayışın nəticəsində mənfəətin əldə edilməsi məsələsi var (əslində bu nəticə, elə biznesin qurulmasının əsas məqsədidir. Xeyriyyə məqsədi ilə müəssisə quran neçə işadamı mövcud- dur?) Lakin, əsas məsələ mənfəətin əldə edilməsinə çalışmaq deyil, onun hansı yolla əldə ediləcəyidir. Sadəcə nəticəyə baxaraq başlanğıcı, fokus nöqtəsi, istifadə etdiyi metodlar və nəticənin (mənfəətin) əldə edilmə şəklinin bir-birindən kəskin şəkildə fərqlənən satış anlayışı ilə marketinq anlayışını eyniləşdirmək nə qədər doğrudur? Bu iki anlayış arasındakı fərqi qısaca belə izah etmək mümkündür: satış anlayışı istehsal olunmuş məhsulların əldən çıxarılması üçün variantlar, metodlar, yollar fikirləşib tapmaq olduğu halda, marketinq müştəri məmnuniyyətinə əsaslanmaqla, müəssisənin rəqabət gücünü artırmanın yollarını tapmaqdır. Bəli, müştəri məmnuniyyəti əsasında! Marketinq anlayışının ilk prinsi-
|